Η βία κατά των γυναικών σε όλες τις μορφές της συνιστά τον σκληρό πυρήνα των έμφυλων ανισοτήτων και αναπαράγει τις σχέσεις εξουσίας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η βία είναι δια-ταξική και δια-φυλετική και πλήττει βάναυσα τα θεμελιώδη δικαιώματα των γυναικών και κοριτσιών που την υφίστανται.
Για να κατανοήσουμε και να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο είναι αναγκαίο να ορίσουμε τι συνιστά βία κατά των γυναικών και κοριτσιών ή βία με βάση το φύλο. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να φωτίσουμε τη διασύνδεση ανάμεσα στις μορφές βίας κατά των γυναικών, να κατανοήσουμε τις παραλλαγές της βίας στα διαφορετικά συμφραζόμενα και τα διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια, να εμβαθύνουμε τις γνώσεις μας σε σχέση με τις διαστάσεις και τις επιπτώσεις του φαινομένου και κυρίως να αναδείξουμε την ανάγκη για ολιστική προσέγγιση σε επίπεδο πρόληψης και αντιμετώπισης της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών.
Σύμφωνα με τη Διακήρυξη του ΟΗΕ για την Εξάλειψη της Βίας Κατά των Γυναικών του 1993, ως «βία κατά των γυναικών» νοείται οποιαδήποτε ενέργεια βίας εξαιτίας του φύλου, η οποία καταλήγει, ή είναι πιθανόν να καταλήξει, σε σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη ή πόνο στις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των απειλών για τέτοιες ενέργειες, του εξαναγκασμού, ή της αυθαίρετης στέρησης της ελευθερίας, είτε συμβαίνει στη δημόσια είτε στην ιδιωτική ζωή.
Η βία κατά των γυναικών μπορεί να ασκείται στο πλαίσιο της οικογένειας ή της οικιακής μονάδας/ εστίας, της κοινωνίας ή της ευρύτερης κοινότητας. Επίσης στο πλαίσιο άσκησης της κρατικής εξουσίας, η βία μπορεί να διαπράττεται ή να παραβλέπεται από την πολιτεία ή τις υπηρεσίες της και να αφορά καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών σε καταστάσεις ένοπλης σύγκρουσης, ιδιαίτερα την κράτηση ομήρων, την αναγκαστική εκτόπιση, συστηματικό βιασμό, σεξουαλική δουλεία, αναγκαστική εγκυμοσύνη και διακίνηση για τους σκοπούς της σεξουαλικής και οικονομικής εκμετάλλευσης.
Οι γυναίκες είναι τα πρώτα θύματα του πολέμου, της μετανάστευσης, του σύγχρονου δουλεμπορίου. Κι όμως, η βία που καταγγέλλεται με απέχθεια όταν συμβαίνει σε ένα δωμάτιο βασανιστηρίων ή στην άλλη άκρη του κόσμου, όταν παράγεται καθημερινά στους κόλπους της οικογένειας δεν έχει την ίδια αντιμετώπιση – παρά το γεγονός ότι το 50% περίπου από τις σωματικές βιαιοπραγίες και το 1/3 από τις απόπειρες φόνου κατά γυναικών, έχουν δράστη το σύζυγο ή τον σύντροφό τους.
Το φεμινιστικό κίνημα, κατάφερε να φέρει στο προσκήνιο αυτό το πολύ συχνά αθέατο φαινόμενο και να το καταστήσει αρχικά επίκεντρο της δράσης του και μετέπειτα κεντρικό πεδίο άσκησης των πολιτικών ισότητας. Το φεμινιστικό κίνημα και οι φεμινιστικές προσεγγίσεις κατέδειξαν ότι η βία που υφίστανται οι γυναίκες δεν οφείλεται στην «αδύναμη» φύση τους ή στο ότι οι άνδρες γενικά είναι γεννημένοι «βίαιοι», αλλά συνδέεται άμεσα και είναι απόρροια των πατριαρχικών δομών της κοινωνίας. Δεν υπάρχει ένας παράγοντας που να ευθύνεται για την συνεχιζόμενη βία κατά των γυναικών μιας και η βία κατά των γυναικών είναι αποτέλεσμα περίπλοκων και αλληλοσυνδεόμενων, οικονομικών, πολιτικών, θεσμικών και πολιτισμικών παραγόντων οι οποίοι αποτελούν εκδηλώσεις των ιστορικά ανισότιμων σχέσεων εξουσίας μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Το ΚΓΜΕ Διοτίμα, αγωνίζεται για το δικαίωμα των γυναικών σε μια ζωή χωρίς βία και από κοινού με άλλες γυναικείες και φεμινιστικές οργανώσεις, θεσμικούς φορείς και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, διεκδικώντας:
Μηδενική ανοχή όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών
Ενιαίο Νόμο για τη βία κατά των γυναικών που θα καλύπτει τη βία στην οικογένεια, την εργασία και την κοινωνία. Η νομοθεσία ενάντια στη βία θα πρέπει να εγγυάται την ισότιμη προστασία και το δικαίωμα όλων ανεξαιρέτως των γυναικών (ανεξαρτήτως τάξης, εθνικότητας, φυλής, θρησκείας, σεξουαλικού προσανατολισμού, γλώσσας, πολιτισμικών χαρακτηριστικών κ.λπ.) σε ουσιαστικά μέτρα προστασίας, υποστήριξης και αποκατάστασης (πρόληψη, υγεία, κατοικία, κοινωνική και δικαστική βοήθεια, εκπαίδευση, απασχόληση, συμβουλευτική υποστήριξη και νομική βοήθεια).
Νομοθεσία και πολιτικές που διασφαλίζουν την ποινική δίωξη όσων εμπλέκονται στη διακίνηση και εμπορία γυναικών και ανηλίκων (trafficking).
Διάθεση πόρων για τη συστηματική και αποτελεσματική αντιμετώπιση της βίας με βάση το φύλο, (π.χ. μέσω συμβουλευτικών κέντρων και ξενώνων και μέσω της συστηματικής ενίσχυσης των δομών και ξενώνων που λειτουργούν από ΜΚΟ και γυναικείες οργανώσεις).
Εφαρμογή προληπτικών μέτρων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, τις διωκτικές και δικαστικές αρχές, δικηγόρους και στελέχη δημόσιων κοινωνικών υπηρεσιών.
Μέτρα και πολιτικές ενάντια στην εμπορευματοποίηση του σώματος των γυναικών και τα σεξιστικά πρότυπα στη διαφήμιση, στα ΜΜΕ και το διαδίκτυο.
Το σεβασμό στο αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα μιας γυναίκας να αποφασίζει για τη ζωή και το σώμα της.
Στο πλαίσιο αυτό, το ΚΓΜΕ Διοτίμα αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση δικτύων αλληλεγγύης, εκπονεί μελέτες και έρευνες και υλοποιεί δράσεις συμβουλευτικής και συνηγορίας παρέχοντας ψυχοκοινωνική υποστήριξη και πληροφόρηση στις γυναίκες μέσα από τη Δομή που διατηρεί, σε συνδυασμό με εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Παράλληλα, παράγει έντυπο και οπτικοακουστικό υλικό για να προβάλλει τις δράσεις και τις πρωτοβουλίες του.