Παρέμβαση του ΤΕΕ Δυτικής Μακεδονιας για το πρόγραμμα Εξοικονομώ κατ’ οίκον ΙΙ “Πλήθος προβλημάτων παρουσιάστηκαν και οι μηχανικοί που ασχολήθηκαν με την υποβολή των αιτήσεων, δεν μπόρεσαν να επιτελέσουν ορθά το έργο που τους ανατέθηκε.”

Με την νέα μορφή του το πρόγραμμα Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον (ΕΚΟ) υλοποιήθηκε πρώτη φορά τον Μάρτιο του 2018. Πλήθος προβλημάτων παρουσιάστηκαν και οι μηχανικοί που ασχολήθηκαν με την υποβολή των αιτήσεων, δεν μπόρεσαν να επιτελέσουν ορθά το έργο που τους ανατέθηκε. Έγιναν δέκτες παραπόνων και θεωρήθηκαν οι μοναδικοί υπεύθυνοι για το ότι δεν εξασφάλισαν τη συμμετοχή των πελατών τους στο πρόγραμμα. Ένας από τους λόγους που προκλήθηκαν αυτά τα προβλήματα ήταν το κριτήριο της χρονικής προτεραιότητας με το οποίο κατατάσσονταν οι αιτήσεις. Το ΤΕΕ/Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας είχε παρέμβει[1] έγκαιρα και έγκυρα κατά την προηγούμενη φάση το 2018 για τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν με την πλατφόρμα.

Το Εξοικονομώ επαναπροκηρύχθηκε την 15η Ιουλίου 2019. Από το Υπουργείο Ενέργειας  αναβλήθηκε η έναρξη του για δύο μήνες. Από όλους τους ενδιαφερόμενους θεωρήθηκε ότι ο λόγος της αναβολής προερχόταν από τη διάθεση του ΥΠΕΝ να κάνει σημαντικές αλλαγές στο Πρόγραμμα και να αποφευχθούν τα λάθη του παρελθόντος. Δημιουργήθηκε πολύ μεγάλη προσδοκία στον κόσμο και πάρα πολλοί απευθύνθηκαν στους μηχανικούς για την σύνταξη του απαραίτητου φακέλου για την αίτηση.

Ήταν μια δυσάρεστη έκπληξη για όλους, όταν την 16η Σεπτεμβρίου, με την έναρξη αυτής της φάσης διαπιστώθηκε ότι τίποτα δεν άλλαξε. Η πρότερη εμπειρία δεν αξιοποιήθηκε. Η χρηματοδότηση ήταν πολύ μικρή αντιστρόφως ανάλογη της ζήτησης. Το κριτήριο της χρονικής προτεραιότητας παρέμεινε. Το υπολογιστικό σύστημα παρουσίαζε δυσλειτουργίες. Καμία προετοιμασία των συναδέλφων μηχανικών δεν προηγήθηκε. Τα εγχειρίδια χρήσης της ηλεκτρονικής πλατφόρμας καταχώρισης των αιτήσεων, δημοσιοποιήθηκαν δύο μόλις μέρες πριν την καταχώριση των αιτήσεων.

Στη Δυτική Μακεδονία τα διαθέσιμα ποσά εξαφανίστηκαν σε λίγο περισσότερο από μισή ώρα και διαπιστώθηκε ότι δεν επιτρέπεται η καταχώριση των αιτήσεων μετά την εξάντληση των διαθέσιμων χρηματικών πόρων. Επίσης δεν υπάρχει λίστα επιλαχόντων. Εκατοντάδες αν όχι χιλιάδες ενεργειακά πιστοποιητικά έχουν εκδοθεί και φάκελοι αιτήσεων έχουν συνταχθεί. Δεν είχε γίνει σωστή εκτίμηση της ζήτησης όπως γίνεται αντιληπτό. Οι φάκελοι που κατατέθηκαν δεσμεύσανε μεγαλύτερα ποσά από αυτά που θα απαιτηθούν στο τέλος, για την υλοποίηση των έργων του ΕΚΟ ΙΙ που καταφέρανε να εντάξουνε. Επίσης θα υπάρξουν ωφελούμενοι που θα αποχωρήσουν από το πρόγραμμα καθότι δεν θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν δανειοδότηση. Όλοι αυτοί οι πόροι θα πρέπει να δεσμευθούν σε αιτήσεις που δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί αλλά έχουν καταχωρηθεί και εκκρεμούν στο πληροφοριακό σύστημα.

Επιπλέον, στην εξέλιξη του προγράμματος, θα βοηθούσε μια διαδικασία δημιουργίας λίστας επιλαχόντων που θα βασίζεται σε ένα ορθολογικό χρονοδιάγραμμα. Με αποσπασματικές ενημερώσεις, οι μηχανικοί δεν μπορούν να κάνουν ένα σωστό προγραμματισμό στην εργασία τους και βρίσκονται υπό συνεχή πίεση και άγχος.

Υπήρξε η υπόσχεση ότι θα ξεκινήσει στο μέλλον νέα φάση του προγράμματος με μεγαλύτερη χρηματοδότηση. Εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες ενεργειακά πιστοποιητικά έχουν εκδοθεί και φάκελοι αιτήσεων έχουν συνταχθεί. Με δεδομένο ότι επίκειται η θέσπιση του νέου ΚΕΝΑΚ, θα ήταν άδικο να εξαναγκαστούν όσοι έχουν Ενεργειακά Πιστοποιητικά, να εκδώσουν νέα για την επόμενη φάση του Εξοικονομώ με συνέπεια νέα οικονομική επιβάρυνση .

Το ΤΕΕ/Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας προτείνει το πληροφοριακό σύστημα να δέχεται αιτήσεις μέχρι μια συγκεκριμένη ημερομηνία, όπως είχε γίνει και την Άνοιξη του 2018. Για να μην νιώθουν οι εκατοντάδες πελάτες των τεχνικών γραφείων ότι συμμετείχαν σε μια διαδικασία που ουσιαστικά ξεκίνησαν χωρίς καν τη δυνατότητα υποβολής. Η επιλογή να μείνει μόνιμα ανοιχτό το σύστημα είναι μια ιδέα που πρέπει να εξεταστεί. Όταν συγκεντρώνεται ένα ικανός αριθμός κεφαλαίων μπορεί να εγκρίνεται η χρηματοδότηση ενός πλήθους αιτήσεων.

Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας παρουσίαζει μεγάλες ανάγκες ενεργειακής εξοικονόμησης, λόγω της κλιματικής ζώνης στην οποία βρίσκεται το σύνολο της Δυτικής Μακεδονίας – ζήτημα το οποίο το ΤΕΕ/ΤΔΜ πολλαπλώς ανέδειξε. Η Δυτική Μακεδονία, είναι η μοναδική περιφέρεια στη χώρα που εξολοκλήρου παραμένει στη δυσμενέστερη κλιματικά ζώνη και ταυτόχρονα έχει την μεγαλύτερη χειμερινή περίοδο[2], άρα και τη μεγαλύτερη ανάγκη για προγράμματα όπως το Εξοικονομώ κατ’ Οίκον.

Καλούμε την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας να αυξήσει τους συγχρηματοδοτούμενους πόρους για το ΕΚΟ ΙΙ, θέση την οποία είχαμε διατυπώσει και κατά την προκήρυξη του προγράμματος το 2018[3], τόσο από το Π.Ε.Π. αλλά και από το ΕΠΑΝΕΚ με την κατάλληλη παρέμβαση σε κεντρικό επίπεδο.

[1] Αίτημα ακύρωσης διαδικασίας υποβολής αιτήσεων στο Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον ΙΙ» και αναθεώρησή της (2018)
[2] Θέσεις ΤΕΕ/Τμήμα Δυτ. Μακεδονίας σχετικά με την εξομοίωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης με εκείνου του πετρελαίου κίνησης και τις αναμενόμενες επιπτώσεις στη Δυτ. Μακεδονία  (2011) & Διατύπωση προτάσεων ΤΕΕ/ΤΔΜ σχετικά με τη φορολόγηση του πετρελαίου θέρμανσης και τις επιπτώσεις στη Δυτική Μακεδονία  (2014)
[3] Παρατηρήσεις για το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον ΙΙ» (2018) & Aίτημα αύξησης χρηματοδότησης Προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον ΙΙ» στη Δυτική Μακεδονία (2018)