…Η εξουσία της Εκκλησίας εστίν απλώς πνευματική και εν τη διοικήσει, αναπτύξει και προαγωγή αυτής δι΄ όλως πνευματικών μέσων εξασκείται. Η πνευματική της Εκκλησίας εξουσία ουδόλως παρεμβαίνει εις τας της πολιτικής εξουσίας ενεργείας, ουδ΄αντίκειται ή αντιτίθεται προς την πολιτείαν και την τελείαν εξάσκησιν της εξουσίας αυτής. Άλλως το τοιούτον εστι και φύσει αδύνατον, διότι η μεν εξουσία της εκκλησίας επί μόνου του πνευματικού βίου του ανθρώπου επεκτείνεται, η δε εξουσία της πολιτείας επί του όλου βίου του πολίτου. Η μεν εκκλησία διακυβερνά τον χριστιανόν άνθρωπον, η δε πολιτεία τον πολίτην άνθρωπον. Επειδή, όμως, ο πολίτης και ο χριστιανός εστιν εις και ο αυτός άνθρωπος, αι ενέργειαι της πολιτείας και της εκκλησίας απλώς συναντώνται εν τω υποκειμένω, ούτω και συμφωνούσι εν τω σκοπώ και τέλει της ενεργείας.
Αι ενέργειαι αμφοτέρων δεν ηδύναντο άλλως να ώσι και διάφοροι ή εναντίαι, διότι η τε Εκκλησία και η πολιτεία επιζητεί την ηθικήν διάπλασιν του εαυτών υποκειμένου. Η Εκκλησία δεν δύναται κατά φύσιν να συγκρουσθή προς την πολιτείαν, διότι οι νόμοι της πολιτείας ως τεθεμελιωμένοι επί του εμφύτου ηθικού και εμφύτου φυσικού νόμου εισί νόμοι ηθικοί και συμφωνούσι προς τον ηθικόν νόμον και τας ηθικάς αρχάς της Εκκλησίας….
…η κοινή συνεργασία παράγει αμοιβαία καθήκοντα και δικαιώματα. Ο κοινός επιζητούμενος σκοπός απαιτεί την υποστήριξιν της πολιτείας προς ασφάλειαν εαυτής, ησυχίαν και τάξιν και ανάπτυξιν, η δε πολιτεία απαιτεί την ηθικήν ενίσχυσιν της Εκκλησίας. Διο η μεν Εκκλησία αναλαμβάνει να υποστηρίξει το έργον της Εκκλησίας…..
Ηλίας Κ Μάρκου