Κερεκή σο μέρωμαν και χορτοθέρτς ο μήνας
και ο ήλεν εβούρτσιξεν σο πέραν το ρακάνιν.
Όρωμαν ελέπ’ ο Γιάννες την ώρα ντ’ εκοιμούτον.
Ένας γερίτσος έμορφος γομάτος καλωσύνιας,
τον χάρονταν να κρούει κ’ εμπαίν’ σιμών’ ατον και λέει:
– Έρθα Γιάννε να παίρω σε σον Άδην κατηβάζω.
– Παρακαλώ σε χάροντα, θερμοπαρακαλώ σε,
έρθα νέος κ’ εγέρασα κ’ επέμ’να με τα’ ομούτια….μοιρολοϊας,
κλαίητα, τρανά τ’ αροθυμίας.
‘Επαρ’με και δέβα εκεί, σον Πόντο, σην πατρίδαν,
σο χωρίο μ’ την Κουνάκαν, εκεί σ’ απάν την Ματσκαν.
Α ς έλεπα τα μέρια μουν, τον τόπον ντ’ εγεννέθα
κι ατότε οπίσ’ κλώσον με, σον Άδην κατηβάεις με.
Ακούει ατον ο χάροντας, καρδοπονεί και λέει:
– Άρ’ σούκ φόρ’ και ανάλλαξον και βάλον τα καλά σ’-ι,
ατό ντ’ εφτάω για τ’ εσέν, σον κόσμον ντο κ’ εποίκα.
Σκούται ο Γιάννες παίρ’ φορεί πατρίδας φορεσίας,
ατά ντ’ εφόρ’νεν σα χορούς, χαράντας πανοϋρια,
ζίπκαν, καμίσ’ και το γελέκ’ ζώσκεται το ζωνάριν,
σα ποδάρα τ’ τα τσαπουλας και σο κιφάλ’ κουκούλαν,
έμπρα τ’ κρεμάν τ’ εγκόλπιον και ασημένεν ώραν.
– Εφόρεσα κι ενέλλαξα ντ’ έταξες χάρε ποίσον.
Φέρ’ το φτερωτόν τ’ άλογον, μαύρον άμον μανέαν.
Έμπρα ο χάρον κάθεται κι οπίσ’ καθίζ’ τον Γιάννεν.
Σ’ έναν το χέρ, καμψίν κρατεί και σ’ άλλο το δουκάλιν
Σ’κούται το άλογον πετά, σα λίβια σκίζ’ κ’ εμπαίνει,
Ραχία και ραχιοκέφαλα και θάλασσα διαβαίνει
Κι άμον πουλόπον κατηβαίν’ και σην νηήν κονεύει.
Πατεί πατρίδας χώματα πολλαροθυμαγμένα,
Κλίσκεται και φιλεί ατα τ’ ομμάτα τ’ δακρωμένα.
– Βάσταξον κάρδα μ’ βάσταξον τον τόπο μ’ να ελέπω.
Σ’ ολόερα τερεί, σπιτόπα άμον αρνόπα
Ντ’ απλούντανε και βόσκουνταν σο πράσινον λιβάδιν.
– Αχά και το σπιτόπο μου και όλια τα’ Αραπάντων
Κι Αγιάννες ο Χρυσόστομον απάν’ σο Ρακανόπον
κι η Παναϊα τα Εισόδια οπίσ’ σον Αγροτσάλιν.
και το ποτάμ’ ο Πρύτανις, αφκά βοά και τρέχει.
σο γιάννεθε τα Πέδα είν, του τσιμπρικά απ’ άνθεν,
καρσί πα το Χαψίκιοϊν, Γιαννάντων, Γιαννακάντων,
η ποντίλα και τ’ Αδολί, η Κρένασαμ, το Στάμαν.
Παίρ’ κρούει καμπάναν τ’ Αγιαννί’ και τοι χωρανούς καλεί
να ‘ρχουν σο καλωσώρισμαν, σην απαντήν ατ’ να ‘ρχουν.
Τα πόρτας στέκ’νε ακράνοιγα, εξ’ κανείς κ’ εβγαίνει.
Ακούγ’ν ατο αποθαμέν’ κι ασ’ σα ταφία σ’κούνταν,
έμπρα ‘τουν πάει ο ποπάς, δεξά ζερβά ψαλτάδες,
ακολουθούν μειζέτεροι, γραιάδες, γεροντάδες
κι όλον οπίσ’ παλληκάρια, κορτσόπα άμον νυφάδες.
Θερμοκαλωσωρίζ’ν ατον, σον Αγιάννες εμπαίν’νε,
άφτ’νε σο μανουάλ κερίν, αφτ’νε και τα καντήλας
και όλ’ κρατούν σα χέρα τουν λαμπάδας αναμμένα.
Εμπαίν’ κι ο Γιάννες αφτ’ κερίν, προσκυνά τα εικόνας.
Η εκκλησία εφώταξεν κι ατός επαρεχάρεν.
– Οσήμερον γιαμ’ έν Λαμπρή; Γιάμ’ τα Φώτα τα’ Αγιαννί;
Ψαλτάδες σ’αναλόγιο, ανοίγ’νε τα ψαλτήρια
Και ο ποπάς σο ιερόν, άμφια φορεμένος
Λέει το: «Ευλογημένη η Βασιλεία….»
Κι αρχινά η λουτρουία.
Λέει και το Δι’ ευχών, τελείται η λουτρουία.
Ο Γιάννες στεκ’ σ’ εξώπορτον, αποχαιρετούν και λέγ’νε:
– Εφέκετε μας αδακέσ’ σ’ ερημον μαναχίαν
Κανείς εμάς ‘κι αφτ’ κερίν και νε μοιρολογά μας.
Παίρ’ το δρομόπον πάει σ’ οσπίτ’, ερημον πονεμένον,
στέκ’ εμπροστά τερεί ατο, πιάν’ν ατον τα κλαίητα.
– Έι κιτι σπιτόπο μ’!
Πώς ν’ αγκαλιάζω και φιλώ το κάθαν λιθαρόπο σ»!
Πόσα γενεάς τράνυναν σ’ εσόν το εγκαλιόπον,
Καλοκαιρί’ σερίγγον εν’, χειμωγκονί ζεστόν-ι.
Το ξεραντέρ’ σην αύλιον στέκ’ γομάτον τα τσουπάδια,
Ατά κανείς κ’ εράεψεν και ναι ψωμίν εποίκεν.
Κλίσκεται το κατοθύρ’ φιλεί, ανοί πόρταν κι εμπαίνει,
Στ Μεσοχάμ’ στέκ και τερεί άμον σασιρεμένος.
– Αούτ’ άμον ντ’ εφέκαμε, ο τόπον πα’ κ’ ελλάεν,
τα ξύλα κείνταν σον χωνόν κι απάν’ η εμπροστία,
σην κουκάραν το χαλκοπούλ’ ντ’ ευτάγνε τα πλυμία.
σον κουφοστάτε η κούφα!
– Πόσα φοράς έγκες νερόν ας’ σο κρέν το πεγάδιν!
Σο Κεμέρ’ σειράν τα σκεύια, όλια πα πακιρένια.
Χουλιαντερόν, ξυλάγγ’ κουκούμ’ αφκά και τ’ αλμεχτέριν,
Μικρά τεψία και τρανά, ασημοχαλαεμένα.
Κι άλλο αδαμέρ’ το φουροπόρτ, πιρρίφτε, καταμάγια.
Ταραπάς πόρταν ανοί’, σο πλιακόν εμπαίνει,
Χορτάρια κι ορμανόφιλλα, εφτάν’νε σα κεράνια.
Κανείς ατά κ’ εράεψεν και νια κανείς αφάισεν.
Την καταράχτεν σύρ και σ’κων, σο μαντρίν κατηβαίνει.
– Εφέκαμε ζα ανάλμεχτα, γαρκόπα και μουσκάρα,
ας έκουα το μούγκρισμαν, του κωδωνί’ τον χτύπον!
Ε, πού είσαι Γαλαφόρα μ’, Ελάφε μ’, Ζουρκαδία μ’;
Κ’ εσύ Κερβάνα μ’ πού είσαι, που εμπρουκέσ’ επέγνες;
Ας έρτωγα τ’ αθόγαλαν, το στύπον την μαντζίραν,
το βούτορον το πασκιτάν, τυροκλωστήν, στορτάνιν!
Πού είναι τ’ ασλάνια τα γαρκά, Αλτούντς και Περιστέρης
και το τορίν το άλογον το χρυσοπεταλωμένον;
Εσύ κι αν’ κ’ εκοβάλεσες απάν’ σ’ εσόν την ράχιαν
σα παζάρα, σα παρχάρια, σα τρανά παναϋρια
και σα χαράντας νέγαμους, νεόνυφους νυφάδες.
Εβγαίν’ εξ’ σύρ’ και ασπαλεί, αποχαιρετά και λέει:
– Αφήνω ‘γεια αρχοντόσπιτο μ’ πολλαροθυμαγμένον.
Κι αν ερχουνταν τ’ εγγόνια μου, δισέγγονα μ’, τρισέγγονα μ’
Εξ’ μη αφίν’τς ατα και ριγούν, ατά πολλά αγρείνταν,
έπαρ’ τα σ’ εγκαλιόπο σου, μη λες πως είναι ξένα.
Παίρ’ τα δρομόπα τη χωρί, σα μαχαλάδες πάει,
Πάει και σα Εισόδια κι έναν κερόπον άφτει.
Σουμά στεκ’ τα’ Αγροτσάλ’ το κάσ’, με το τρανόν το σπέλεν,
σ’ ομάλια τα κεπία ‘τουν, χορταροσκεπαγμένα
άλλο κανείς κ’ εφύτεψεν, ναι σπέρ’νε ναι θερίζ’νε.
Τα χέρα τ’ σ’κών σον Ουρανόν αποχαιρετά και λέει:
– Έρθα Πατρίδα μ’ είδα σε, το ψόπο μ’ ενεπάεν,
πάντα να είσαι ανθόσπαρτος, πρασινοφορεμέντσα.
Οπίσ’ ατώρα κλώσκουμαι, σον Άδην κατηβαίνω
εκεί Κουνάκας παιδία εμέναν αναμέν’νε,
θα έρχουνταν σην απαντή μ’ εμένα θα ρωτούνε
ντο είδα, πώς επέρασα αδά σ’ εσέν Πατρίδα.
Κι ατώρα χάρε έπαρ’με, σον Άδην κατηβάεις με
ατό ντ’ εποίκες για τα’ εμέν, τρανόν να εν η χάρη σ’.
Σ’κούνταν οσπιτανοί τερούν, ο γέρον εξ κ’ εξέβεν
Κι όνταν εμπαίνε στην οτάν, ο Γιάννης ‘ποθαμένος
Με γελαστόν το πρόσωπον και καταγαλεμένον
Ν.Κυριαζίδης