του παπαδάσκαλου Κωνσταντίνου Ι. Κώστα
Κυκλοφόρησε το καλαίσθητο (και πολύ αξιόλογο για το θέμα του) ‘’ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ 2020’’ (διαστάσεων 0,13 μ. x 0,09 μ.) της Ιεράς Μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης αφιερωμένο ‘’σε αγίους που πέρασαν από την περιοχή μας και άφησαν το στίγμα τους’’, όπως σημειώνει στο πρόλογο του ημερολογίου ο Σεβ. Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος.
Η αφιέρωση είναι αισθητή ήδη από το εμπροσθόφυλλο του Ημερολογίου, όπου δεσπόζει ολόσωμη η εικόνα της Αγίας Θεοδώρας βασιλίσσης Άρτης της εκ Σερβίων Μακεδονίας καταγομένης.
Στον πρόλογό του ο Σεβ. πληροφορεί: ‘’Το φετινό ημερολόγιο της μητροπόλεώς μας είναι αφιερωμένο σε αγίους που πέρασαν από την περιοχή μας και άφησαν το στίγμα τους.’’. Και ολοκληρώνει με ευχές: ‘’Ως πνευματικός πατέρας εύχομαι το νέο έτος να είναι ευτυχισμένο, ειρηνικό, δημιουργικό με υγεία σωματική και πνευματική. Μετά πατρικών ευχών. Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ. Ο Σερβίων και Κοζάνης Παύλος’’. (σελ. 6).
Ακολουθεί η παράθεση των αφιερωμένων αγίων με εικόνες και σύντομα κείμενα.
α. Άγιος Ιάκωβος επίσκοπος Σερβίων, 1374-1355 μ.Χ. Επιλέγουμε: ‘’Νηπτικός και ασκητικότατος ο Άγιος Ιάκωβος μόνασε κοντά στον γέροντά του στα Παρόρια όρη της Βουλγαρίας και στη συνέχεια εξελέγη επίσκοπος Σερβίων της Μακεδονίας. Στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου φυλάσσεται χειρόγραφο το οποίο φέρει την υπογραφή του επισκόπου Σερβίων Ιακώβου. Στο βρετανικό μουσείο του Λονδίνου φυλάσσεται χειρόγραφο με μικρογραφία του αγίου Ιακώβου’’. (σελ. 9).
β. Άγιος Γερμανός επίσκοπος Σερβίων, 1690 μ.Χ.: ‘’Τα λείψανά του φυλάσσονται στο Σκευοφυλάκιο του Κρεμλίνο’’. (σελ. 10).
γ. Όσιος Θεόδωρος, 10ος – 11ος αιών. μ.Χ.: ‘’Ασκήτεψε σε σπήλαιο των Σερβίων κοντά στα βυζαντινά μνημεία’’ (σελ. 11).
Στη σελ. 12 αναγράφονται τα Απολυτίκια των προαναφερθέντων Αγίων καθώς και Μεγαλυνάριο του Οσίου Θεοδώρου.
δ. Όσιος Συμεών, ο μονοχίτων και ανυπόδητος, 1594 μ.Χ.: ‘’Έχτισε την μονή της Αγίας Τριάδος στο Πήλιο… Στην περιοχή των Σερβίων περιόδευσε στηρίζοντας τους χριστιανούς στην ευσέβεια και συνιστώντας τους την υπομονή στο θέλημα του Θεού, και με τις διδαχές του ανακούφιζε αυτούς που δοκίμαζαν την θλίψη από την τουρκική τυραννία’’. (σελ. 14).
ε. Αθανάσιος Πάριος, 1721-1813 μ.Χ.: ‘’Ο άγιος Αθανάσιος ο Πάριος δίδαξε στην σχολή της Κοζάνης’’. Σχετιζόταν ‘’με δυο μητροπολίτες της μητροπόλεως Σερβίων και Κοζάνης. Με τον μητροπολίτη Βενιαμίμ Καρίπογλου… και με τον μητροπολίτη Ιγνάτιο στον οποίο έδωσε να διαβάσει το χειρόγραφό του που εξέδωσε με τίτλο ‘’Αντίπαπας’’. Το ίδιο χειρόγραφο το έδωσε και στον Κοζανίτη οικονόμο π. Γεώργιο Παπαστάμου ο οποίος ήταν μαθητής του Ευγένιου Βούλγαρη’’. (σελ. 15-16).
στ. Απόστολος Παύλος. Μετά τη Βέροια ο Παύλος ‘’με τους μαθητές του ‘’Σίλα, Τιμόθεο, Λουκά και Σωσίπατρο κατευθύνθηκαν προς το Βέρμιο. Στον τόπο όπου σήμερα είναι η Ζωοδόχος Πηγή κάθισαν να ξαποστάσουν. Νερό δεν υπήρχε στο σημείο και ο απόστολος Παύλος χτύπησε με το ραβδί του την πέτρα και ανέβλυσε νερό. Από εκεί πέρασε στη συνέχεια στα Πιέρια και προς την θάλασσα για να φύγει προς την Αθήνα’’. (σελ. 17).
Στη σελ. 18, μέσα σε ορθογώνιο πλαίσιο αναγράφονται: ‘’Ο Απόστολος Παύλος στην Κοζάνη. // Διέλευση του Αποστόλου από την σημερινή θέση // Ζωοδόχος Πηγή στον παλαιό δρόμο Βεροίας-Κοζάνης’’. Ακολουθούν: Το Απολυτίκιον, το Κοντάκιον και 3 Μεγαλυνάρια. Ο υμνογράφος τα αφιερώνει ‘’Παύλω Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης, συνωνυμούντι Παύλω τω Πρωτοκορυφαίω’’.
ζ. Άγιος Μακεδόνιος επίσκοπος Καισαρείας, 325 μ.Χ.: ‘’Ο άγιος Μακεδόνιος είναι ο πρώτος επίσκοπος της επισκοπής Καισαρείας (κοντά στο σημερινό χωριό Καισαριά) που υπαγόταν στην μητρόπολη Λαρίσης. Συμμετείχε στην πρώτη οικουμενική σύνοδο στη Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ.’’. (σελ. 19).
η. Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, 1779 μ.Χ.: ‘’Υπάρχουν μαρτυρίες ότι ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός στην περιοδεία του πέρασε και από την περιοχή της Κοζάνης’’ (σελ. 21).
Εύχομαι το στίγμα που άφησαν οι μνημονευθέντες Άγιοι να βρίσκει γη αγαθή και σε μας τους σημερινούς, μέσα μας και ανάμεσά μας, ‘’υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, ευσταθείας των αγίων του Θεού Εκκλησιών και της των πάντων ενώσεως’’. (=Για την ειρήνη όλου του κόσμου, για τη στερέωση των αγίων Εκκλησιών του Θεού και για την ένωση όλων των ανθρώπων).
Στην 3η σελίδα εικονίζεται η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος και στην επόμενη ο Σεβ. Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κ. Παύλος. Μια συνέχεια, από τον Επίσκοπο Μακεδόνιο της πρώτης Επισκοπής Καισάρειας, αδιάσπαστη στον τόπο μας μέχρι σήμερα, που εγγυάται τη σωτηρία μας μέσα στην Εκκλησία, στην οποία εγκεντρίζονται διαρκώς, άνθρωποι και γένη, λαοί ολόκληροι, με πτώσεις και ανορθώσεις και με ελπίδα στην ειρήνευση και την ενότητα του ανθρώπινου γένους.
Την ελπίδα ενίσχυσε η άγια παρουσία και ο λόγος του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου στην Αχειροποίητο της Θεσσαλονίκης(19-10-2019) στο συλλείτουργο με τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο Β’.: ‘’Η ιστορία δεν τελειώνει εις τα δάκρυα και εις τας θλιβεράς διαπιστώσεις. Το μεγαλείον της ιστορίας ‘’του ενδόξου βυζαντινισμού μας’’ κατά τον ποιητήν, έγκειται κυρίως εις το μέλλον. Και η Ρωμιοσύνη έχει μέλλον όσον υπάρχει αυτός ο κόσμος. Διά να έχει μέλλον όμως απαιτείται μεν ο σεβασμός εις το παρελθόν, αλλά απαιτείται και η αφύπνισης της κοινωνίας του παρόντος, ώστε να προστατεύσει και να θωρακίσει τους ιερούς θεσμούς της συνεχείας του δώρου της ζωής της μητρότητος και της τεκνογονίας, τους οποίους τιμώμεν ιδιαιτέρως οσάκις προσεγγίζομεν ή ασπαζόμεθα την εικόνα της υπεραγίας Θεοτόκου’’. (Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως – Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος. Ι. Ναός Αχειροποιήτου Θεσσαλονίκης, 19-10-2019).
Στις επόμενες σελίδες του το Ημερολόγιο 2020 παρουσιάζει κατά τα γνωστά, τους μήνες με τις καθημερινές εορτές, τη διοίκηση της Ι. Μητροπόλεως, τους ναούς και τους εφημερίους με τα τηλέφωνά τους και άλλες χρήσιμες πληροφορίες.
Μπορείτε να το προμηθευτείτε από την Ι. Μητρόπολη, από το βιβλιοπωλείο της Ι. Μητροπόλεως ‘’Καταφυγή’’ στην Κοζάνη και από όλους τους ενοριακούς ναούς.
π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας
παπαδάσκαλος
