Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η σοβαρότερη και πιο ιερή ημέρα του ορθόδοξου ημερολογίου, το αποκορύφωμα
του Μεγαλοβδόμαδου και του Θείου Δράματος, ο επιτάφιος θρήνος μέσα στην άνοιξη, η ημέρα του ενταφιασμού
και η απαρχή της ελπιδοφόρας Ανάστασης.
Μεγάλη Παρασκευή και η κακοποιημένη, από τα ανθρώπινα χέρια, Φύση ακόμη βρίσκει κάθε χρόνο λίγα άνθη και λίγη
πρασινάδα για τον Επιτάφιο.
Δεμένο με τη Μεγάλη Παρασκευή είναι το λαϊκό «Μοιρολόι της Παναγίας», ένα μακρύ τραγούδι, που θρηνεί την
ανθρώπινη τύχη του Χριστού, από τη σύλληψή του και τους βασανισμούς του μέχρι τον σταυρικό του θάνατο, και
που το τραγουδάνε ακόμα σε κάποια μέρη μαυροφορεμένες γυναίκες γύρω από τον Επιτάφιο, εκτός του επίσημου
εκκλησιαστικού προγράμματος, ακριβώς όπως θα μοιρολογούσαν έναν δικό τους άνθρωπο που …έφυγε.
Το μοιρολόι της Παναγίας, που το λένε και «Τραγούδι της Μ. Παρασκευής», εκτός από τον ίδιο τον Χριστό συμπονεί
και την τραγική μητέρα του, την Παναγία, καθώς αυτή αναδεικνύεται σε παγκόσμιο και διαχρονικό σύμβολο όλων των μανάδων του κόσμου, και ιδιαίτερα αυτών που είδαν τα παιδιά τους να φυλακίζονται, να βασανίζονται ή και να σέρνονται στον θάνατο
Ο ελληνικός Επιτάφιος είναι κάτι περισσότερο και από το συμβολικό, και από το θρησκευτικό, και από το λατρευτικό,
αλλά και από το τελετουργικό περιεχόμενό του. Σαν παιδιά μάθαμε με τον Επιτάφιο να νιώθουμε και να δοκιμάζουμε
την καρδιά μας, αλλά και τις καρδιές των άλλων. Μάθαμε να εκτιμάμε το μικρό νόμισμα της μητέρας στη χούφτα για
το κερί της περιφοράς. Μάθαμε να ανατριχιάζουμε σωστά από τη νυχτερινή αύρα και τη μυρουδιά των γιασεμιών.
Μάθαμε οτι στη ζωή υπάρχουν δύο είδη μοναξιάς. Η στιγμή της γέννησης και η στιγμή του θανάτου είναι στιγμές
μοναξιάς που έχουν έναν αυστηρά προσωπικό.Και στις δύο αυτές στιγμές του βίου μας, τις συγκλονιστικότερες,
τη μία που βγαίνουμε από τη μήτρα της μητέρας μας και την ύστερη που μπαίνουμε στη μεγάλη μήτρα της γης,
είμαστε μόνοι. Απελπιστικά μόνοι. Αυτή είναι η μία μοναξιά. Η άλλη είναι η κοινωνική μοναξιά, η μοναξιά δίπλα
σε άλλους.
Βασίλης Παπαδημούλης
