Πάρις Κουκουλόπουλος*
Μια συνηθισμένη απάντηση που δίνουν οι νέοι σήμερα στην ερώτηση «πού δουλεύεις» είναι «στη γαλέρα».
Ο αυτοσαρκασμός σοκάρει, αποτυπώνει όμως σε μεγάλο βαθμό την πραγματικότητα στην αγορά εργασίας, κυρίως των νέων.
Αδήλωτη εργασία, μερική απασχόληση, αμοιβές κάτω του βασικού, ακόμα και απλήρωτη εργασία συνθέτουν το τοπίο της πλήρους απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων.
Η άκρως δυσάρεστη και δύσοσμη αυτή κατάσταση δεν προέκυψε ξαφνικά, ούτε τυχαία. Σχετίζεται άμεσα με την κατάργηση μεγάλου μέρους των διατάξεων για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, εξίσου όμως και πολύ περισσότερο με την κατάσταση στην πραγματική οικονομία.
Η δεκαετής ύφεση και η έκρηξη της ανεργίας που την ακολούθησε βρίσκονται στην καρδιά του προβλήματος.
Οσο σίγουρο είναι ότι το πρόβλημα δεν δημιουργήθηκε σήμερα, άλλο τόσο ισχύει ότι στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ επιδεινώθηκε.
Οι θλιβερές επιδόσεις της κυβέρνησης Τσίπρα στο μέτωπο της ανάπτυξης και η εξοντωτική φορο-ασφαλιστική επιβάρυνση των επιχειρήσεων αποτιμώνται συγκεκριμένα.
Η συντριπτική πλειονότητα των νέων θέσεων εργασίας τα τελευταία 3 χρόνια είναι μερικής απασχόλησης με πενιχρές αμοιβές.
Το ίδιο συμβαίνει και στο θεσμικό πλαίσιο, όπου η μόνη αλλαγή επί ΣΥΡΙΖΑ ήταν να καταστεί πρακτικά ανέφικτο το δικαίωμα της απεργίας για πολλά συνδικάτα με το 50%+1.
Ακόμα χειρότερα η σημερινή πλειοψηφία απορρυθμίζει και ό,τι βρήκε ρυθμισμένο. Πρόσφατο παράδειγμα ο νόμος για τη λεγόμενη απο-επένδυση της ΔΕΗ.
Περίπου 1.500 εργαζόμενοι πρόκειται να μεταφερθούν στους αγοραστές των λιγνιτικών μονάδων χωρίς κανένα εργασιακό δικαίωμα, πέραν αυτών που προβλέπει η εργατική νομοθεσία και οι κανονισμοί των νέων εταιρειών.
Αξίζει προσοχής η συγκεκριμένη περίπτωση, όχι επειδή οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ αποτελούν κάποια ιδιαίτερη κατηγορία, αλλά γιατί γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα στήθηκε μια πρωτοφανής κοινοβουλευτική απάτη.
Στη διαδικασία ακρόασης φορέων (23 Απριλίου) η διάταξη για τα εργασιακά δέχτηκε πυρά πανταχόθεν, ακόμα και ο πρόεδρος της ΔΕΗ ζήτησε με κομψό τρόπο την αλλαγή της.
Με τροπολογία που κατέθεσε στη Βουλή την επόμενη μέρα ο αρμόδιος υπουργός κ. Σταθάκης ισχυρίστηκε ότι διασφάλισε πλήρως τα εργασιακά δικαιώματα του μεταφερόμενου προσωπικού και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ο ένας μετά τον άλλον, δήλωναν ευτυχείς με την εξέλιξη ψηφίζοντας το νομοσχέδιο.
Η αλήθεια δυστυχώς είναι διαφορετική, όπως αποκαλύπτεται μετά τη δημοσίευση του σχετικού νόμου 4533/2018 (ΦΕΚ 75Α).
Σύμφωνα με τον νόμο, η ΔΕΗ δημιουργεί δύο εταιρείες, στη Φλώρινα και τη Μεγαλόπολη, με την απόσχιση των αντίστοιχων κλάδων και των εργαζομένων σε αυτές. Στη συνέχεια και μόλις προκύψουν πλειοδότες προχωράει στη μεταβίβαση των μετοχών των δύο ενδιάμεσων εταιρειών που θα έχει συστήσει.
Στο επίμαχο άρθρο 4 περί εργασιακών σχέσεων υπάρχουν δύο διακριτές παράγραφοι. Στην παράγραφο 1 ρυθμίζεται το εργασιακό καθεστώς που θα ισχύσει στις δύο ενδιάμεσες εταιρείες και στην παράγραφο 2 αυτό που θα ισχύσει μετά τη μεταβίβαση των μετοχών.
Η περιώνυμη τροπολογία Σταθάκη αφορά την παράγραφο 1 και μόνο αυτή, δηλαδή τα εργασιακά δικαιώματα για περίπου 6 μήνες μέχρι την κατακύρωση του διαγωνισμού.
Η παράγραφος 2 λέει τα εξής: «Μετά τη μεταβίβαση των μετοχών, κατά τις διατάξεις του παρόντος, κάθε νέας εταιρείας, το εργασιακό καθεστώς του προσωπικού της θα διέπεται από την εργατική νομοθεσία και τον κανονισμό…».
Δεν απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις εργατικού δικαίου για να γίνει αντιληπτή η συνειδητή εξαπάτηση της Βουλής και των εργαζομένων από τον κ. Σταθάκη.
Ούτε χρειάζεται πολύς κόπος για να γίνει κατανοητό ότι οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ήξεραν πολύ καλά τι ψήφιζαν, επέλεξαν ωστόσο τη σιωπή γιατί θέλουν να κρατήσει κι άλλο το όνειρο της θητείας τους στη Βουλή.
Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη βαραίνει εξ ολοκλήρου την κυβέρνηση και προσωπικά τον κ. Τσίπρα, γιατί οι συνήθεις ισχυρισμοί περί της ευθύνης των δανειστών ή και των προηγουμένων εδώ δεν ισχύουν.
«Οι προηγούμενοι» στον αντίστοιχο νόμο για τη Μικρή ΔΕΗ κατοχύρωναν πλήρως και με ρητές διατυπώσεις τα εργασιακά δικαιώματα και μάλιστα με τροπολογία που είχε επιβάλει τότε το ΠΑΣΟΚ.
Αυτά βέβαια ανήκουν στο παρελθόν και δεν γυρίζουν πίσω, σημασία έχουν αυτά που γίνονται σήμερα.
Χωρίς καμία αμφιβολία η κυβέρνηση Τσίπρα και οι βουλευτές της, συνειδητά και αδίστακτα, στέλνουν 1.500 εργαζόμενους «στη γαλέρα του ΣΥΡΙΖΑ».
*Μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας του Κινήματος Αλλαγής