Oταν, πριν από 2.000 χρόνια περίπου, ο Ηρών ο Αλεξανδρεύς αντικατέστησε τη μυϊκή ενέργεια του δούλου που λειτουργούσε την εμβολοφόρο αντλία του Κτησιβίου, με μια κινητήρια ανεμοφτερωτή, δεν μπορούσε να φαντασθεί τις προχωρημένες «αισθητικές» αντιλήψεις των μελλοντικών Ελλήνων ενάντια σ’ αυτό το πανέμορφο κινητό γλυπτό – χάρμα ιδέσθαι. Διότι, πράγματι, κάμποσοι συμπολίτες μας, ενώ θαυμάζουν την κοντόχοντρη σιλουέτα ενός ανεμόμυλου, απεχθάνονται (λέει) τον υψηλόφρονα συμβολισμό μιας ανεμογεννήτριας – κι άντε να βρεις εσύ ερμηνείαν αυτής της απίστευτης «ευαισθησίας» που μας έλαχε. Αλλά δεν πρόκειται περί αυτού: Στον βαθμό όπου αυτή η απαρέσκεια είναι ειλικρινής (και αποκλείεται να οφείλεται σε ενδεχόμενα πολιτικού αμοραλισμού, που θα θέσω στην κρίση σας σε λίγο), μπορεί απλώς να ερμηνευθεί όπως ερμηνεύεται και η πλειοψηφική προτίμηση προς ορισμένες κατηγορίες μουσικής. Κι άλλωστε, τα μείζονα πολιτικά-οικονομικά προβλήματα της χώρας (και του πλανήτη) δεν είναι δυνατόν να λύνονται με αποκλειστικώς… «αισθητικά» κριτήρια – ακόμα κι αν υποθέσομε ότι υπήρχε τέτοιο πρόβλημα, κι αν δεν είχε αυξηθεί κατά 30% η τουριστική επισκεψιμότητα των πάρκων αιολικής ενεργείας της Μ. Βρετανίας…
Το ουσιώδες όμως θέμα είναι να σταματήσουμε να εκμεταλλευόμαστε την υγεία εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων των λιγνιτοφόρων περιοχών (που πνίγονται απ’ τους ρύπους του άνθρακος), κι εκατομμυρίων κατοίκων πόλεων που αδυνατούν να απολαύσουν καθαρή και φθηνή ενέργεια ηλεκτρικών αυτοκινήτων, λόγω της δουλείας μας στο πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο.
Το θέμα επίσης είναι ν’ απαλλαγούμε από την εξωφρενική ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από το εξωτερικό: 70% της ενέργειάς μας έρχεται απέξω – κατά 50% υψηλότερο από τον μέσον ευρωπαϊκό όρο. Το σκάνδαλο τούτο συνιστά κίνδυνον εθνικόν, συγκρίσιμο με τα χειρότερα σενάρια του εξ ανατολών κινδύνου.
Το θέμα, τέλος, είναι να κάνομε πράξη τη βούληση του ελληνικού λαού να πολεμήσει την επερχόμενη τραγωδία της Κλιματικής Αλλαγής. Πώς θα το πετύχομε, όταν σέρνομε τη χώρα στην υπανάπτυξη των μόνων καθαρών πηγών, που είναι οι ανανεώσιμες, και στον μελλοντικό κίνδυνο να μη σεβασθούμε και τις δεσμεύσεις μας προς την Ε.Ε. – πάλι;
Και κυρίως, εύχομαι να μην ξανακουσθεί το αφελές επιχείρημα «ας πάνε να τις βάλουνε τις ανεμογεννήτριες “αλλού” ή, βρε παιδί μου, στη μέση της θάλασσας». Οποιος αγνοεί στοιχειώδη τεχνικο-οικονομικά δεδομένα, θα έπρεπε να αισθάνεται δισταγμόν να πετάει κουβέντες: α) Υπάρχουν λεπτομερείς χάρτες και αυστηρές προϋποθέσεις αποδοτικότητας για την επιλογή των θέσεων των αιολικών πάρκων. Δεν μπορούν να εγκατασταθούν όπου να ’ναι. β) Στοιχειώδης προϋπόθεση βιομηχανικής εκμετάλλευσης είναι η οικονομική αποδοτικότητα: Αν το κόστος εγκατάστασης, λειτουργίας και μεταφοράς είναι δυσανάλογα υψηλό, κανείς δεν δικαιούται να το φορτώσει στις πλάτες του λαού μας. γ) Ύστερα από δεκάδες χρόνια διαλόγων, αντιδικιών και αναζήτησης ισόρροπων κριτηρίων, διαθέτομε επιτέλους μιαν από τις αυστηρότερες νομοθεσίες περί το όλον θέμα.
Με αυτά τα δεδομένα, παρά ταύτα, είμαι έτοιμος να δεχθώ τα εξής ελαφρυντικά για τους εχθρούς της αιολικής ενεργείας στην Ελλάδα: 1) Εμένα δεν μ’ αρέσει να βλέπω ανεμογεννήτρια. (Ωστόσο σε θερμοπαρακαλούμε να κάνεις μια μικρή παραχώρηση για το καλό των άλλων – αφού μάλιστα έχετε «ανεχθεί» όλη την ασχήμια των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων). 2) Εγώ ήθελα άλλες αξιοποιήσεις αυτών των περιοχών. (Ωστόσο, πέρασε πια η εποχή των αυθαιρέτων. Κι αν πράγματι παραβλάπτεται το προσωπικό μου επιτήδευμα, προβλέπονται αποζημιώσεις και αποκαταστάσεις από το 2010). 3) Εμείς θέλομε σε αυτά τα κορφοβούνια να πηγαίνουνε τουρίστες: Ε, λοιπόν, ρωτήστε να ιδείτε ότι όντως πηγαίνουν. 4) Ξέρετε, η μακρινή θέα αυτών των φτερωτών, παραβλάπτει την ιστορικότητα των αρχαιολογικών χώρων. (Εδώ αρκεί η πληροφορία ότι οι Έλληνες αρχαιολόγοι μεριμνούν). 5) Και με το ορνιθολογικό ζήτημα τι θα γίνει; Οι μετρήσεις όμως άλλα έχουν αποδείξει, εν συγκρίσει και με τους ψυκτικούς πύργους και τις καπνοδόχους και τα καλώδια υψηλής τάσεως της ΔΕΗ – αλλά και με την κυκλοφορία των αυτοκινήτων στους αυτοκινητοδρόμους. 6) Ναι, αλλά οι δρόμοι προσπέλασης αποψιλώνουν. (Εχομε όμως ανάγκη κι από εκατοντάδες χιλιόμετρα ζωνών δασικής πυρασφάλειας…).
Είμαι ωστόσο έτοιμος και να αποδεχθώ την ακρίβεια όλων αυτών των ενστάσεων, και να θυμίσω ότι τα πολιτικά προβλήματα σύγκεινται από συγκρούσεις Αξιών – κι ότι η υγεία, η οικονομία των συμπολιτών μας καθώς κι η μελλοντική Πλανητική ευστάθεια, απαιτούν να κάνετε κι εσείς αγαπητοί συμπατριώτες έναν συμβιβασμό υπέρ σκοπού τεραστίως μεγαλύτερης σημασίας.
Και διότι ποτέ δεν θα δεχόμουν ότι μπορεί να υπάρξει (έστω και κατ’ ελάχιστον) φαινόμενο πολιτικού αμοραλισμού σ’ αυτή την προοδευτική χώρα μας.
Θ.Π. Τάσιος, συγγραφέας, ομότιμος καθηγητής στο ΕΜΠ.
