Όλγα Κούρτογλου – υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος με τον Λ. Μαλούτα: Η συμμετοχή των γυναικών στα εκλογικά ψηφοδέλτια. Αποτέλεσμα ισότητας των φύλων ή αναγκαίο κακό;

Όταν μελετά κάποιος την θέση της γυναίκας στην αρχαία Ελλάδα η πρώτη πληροφορία που λαμβάνει είναι πως οι γυναίκες αποκλείονταν από τα κοινά. Ακόμη και αυτές της Σπάρτης οι οποίες απολάμβαναν κάποιο είδος αυτονομίας σε σχέση με τις γυναίκες της υπόλοιπης Ελλάδας.
Όλη η κοινωνία βασιζόταν στους άνδρες οι οποίοι καθόριζαν την πολιτική, την λογοτεχνία, την επιστήμη, την θρησκεία, την ηθική της κάθε εποχής. Ωστόσο υπάρχουν γυναίκες αυτής της εποχής που καθόρισαν εμμέσως την πολιτική ζωή όπως ήταν η Ασπασία του Περικλή την οποία ωστόσο πάντα συνοδεύει η ιδιότητα της εταίρας. Το πνεύμα της, η καλλιέργεια της και συμβολή της στο έργο του Περικλή αποσιωπώνται ή περνούν σε δεύτερη μοίρα.
Στο πέρασμα των αιώνων υπήρξαν γυναίκες που ασχολήθηκαν με την πολιτική αλλά πάντοτε η ιστορία φρόντιζε να αναδεικνύει περισσότερο τα αδύνατα σημεία παρά το έργο τους. Παράδειγμα η αυτοκράτειρα Θεοδώρα, η σύζυγος του Ιουστινιανού η οποία έμεινε γνωστή κυρίως σαν χορεύτρια σε τσίρκο και όχι για το φιλανθρωπικό της έργο. Αλλά και η Θεοφανώ η «εστεμμένη φόνισσα» που έγινε γνωστή σε μας ως η πιο αδίστακτη και χωρίς αναστολές αυτοκράτειρα Λες και οι άνδρες αυτοκράτορες υπήρξαν υποδείγματα ήθους, Οι παραπάνω ιστορικές τοποθετήσεις περνούσαν ένα κύριο μήνυμα: πως οι γυναίκες που ασχολούνται με την πολιτική είναι αμφιβόλου ηθικής και ποιότητας.
Στην χώρα μας το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες επεκτείνεται μόλις το 1952 ενώ η πρώτη γυναίκα βουλευτής η Ελένη Σκούρα εκλέγεται το 1953. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει : «Θα προσπαθήσω να πράξω παν το δυνατόν διά να φανώ ανταξία της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων μου, τους οποίους θερμώς ευχαριστώ. Γνωρίζω ότι ως πρώτη και μοναδική γυναίκα εις την Βουλήν έχω μεγάλας ευθύνας και πολλά καθήκοντα. Είναι πολλά εκείνα που πρέπει να πράξωμεν υπέρ των Ελληνίδων, ιδίως εις τον τομέα της κοινωνικής μερίμνης”.
Από τότε μέχρι και τις μέρες μας το ποσοστό των γυναικών που συμμετέχουν στην πολιτική είναι εξαιρετικά χαμηλό. Κατά μέσον όρο μόνο το 10% των μελών των πολιτικών επιτροπών των κομμάτων που μας εκπροσωπούν στη Βουλή είναι γυναίκες. Μία στους έξι βουλευτές είναι γυναίκα, ενώ ο μέσος όρος. στον ΟΟΣΑ είναι μία στους τέσσερις – ποσοστό μάλιστα που έχει μειωθεί κατά 5% από τις προηγούμενες εκλογές. Στη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική σε υπουργικές θέσεις η Ελλάδα καταλαμβάνει μόλις την 74η θέση ανάμεσα σε 174 χώρες, με χαμηλότερα ποσοστά από την Ουγκάντα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Το να αποδοθεί η χαμηλή συμμετοχή στα κοινά σε στερεότυπα του παρελθόντος είναι μια πρόχειρη και υπεραπλουστευμένη τοποθέτηση χωρίς ωστόσο να εγκαταλείπεται τελείως από την στιγμή που η γυναίκα παρεμποδίζεται από πολλούς και ποικίλους παράγοντες στην εξέλιξη της και συχνά γίνεται θύμα διακρίσεων όσον αφορά την ισότιμη αντιμετώπιση και συμμετοχή των γυναικών στο δημόσιο βίο. Η ευνοϊκή νομική θέση των γυναικών και η τυπικά προβλεπόμενη ισότητα δεν αντικατοπτρίζονται στη πραγματικότητα που καταγράφει χαμηλά ποσοστά γυναικείας πολιτικής συμμετοχής.
Η υπο-εκπροσώπηση των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, συνδέεται στενά και με τον σχεδιασμό των εκλογικών συστημάτων και των στρατηγικών, που τα κόμματα ακολουθούν απέναντι στις γυναίκες. Η πρόβλεψη για ποσόστωση συμμετοχής γυναικών στην κατάρτιση των ψηφοδελτίων αποτελεί μια καίρια πολιτική επιλογή για την υποστήριξη της εισόδου των γυναικών στα κοινά. Ωστόσο αποτελεί μια πολιτική που δεν συνιστά την επίλυση του προβλήματος αλλά αποτελεί μια πρόσκαιρη στην αντιμετώπιση του.
. Για την εξάλειψη των διακρίσεων και την ενίσχυση της εισόδου στον πολιτικό στίβο απαιτούνται θέληση και ολοκληρωμένες και συντονισμένες προτάσεις – όπως εφαρμόστηκαν στην Ισλανδία και στη Σουηδία, οι οποίες σήμερα έχουν ίσο αριθμό συμμετοχής γυναικών και ανδρών στα βουλευτικά έδρανα. Η συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική ζωή αποτελεί πρωτίστως ζήτημα παιδείας. Καταρχήν του σχολείου και μετέπειτα της κοινωνίας. Η δημιουργία προγραμμάτων εκπαίδευσης και στήριξης για νέες υποψήφιες, τα οποία θα τις βοηθούν να τοποθετούνται δημόσια και να εκφράζουν με ακρίβεια αυτά για οποία μάχονται, πλήρως απαλλαγμένες από τα αρνητικά στερεότυπα του παρελθόντος. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα βοηθούσε ιδιαίτερα ο θεσμός «Mentoring» όπου η μετεκένωση της εμπειρίας στις νεότερες γυναίκες θα τις βοηθούσε ώστε να προετοιμαστούν και ψυχολογικά στις δύσκολες συνθήκες της πολιτικής ζωής και της άσκησης εξουσίας.
Τέλος σημαντική αρωγή στην προσπάθεια τους αποτελεί η οικονομική ενίσχυση που θα βοηθούσε σημαντικά να αναδείξουν και να προωθήσουν το έργο τους.