Την υποβολή της πρότασης στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Μακεδονία» ΕΣΠΑ 2014-2020, με τίτλο: «Ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού με τη δημιουργία δικτύου περιπατητικών μονοπατιών στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης» προϋπολογισμού 465.000,00€, εισηγήθηκε στην Οικονομική Επιτροπή της 8ης Ιουνίου ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Κοζάνης Γρηγόρης Τσιούμαρης.
Πρόκειται για εκτέλεση έργων δασικής αναψυχής, προστασίας και ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος σε δημόσια δάση και δασικές εν γένει εκτάσεις στην περιοχή των Δήμων Βοΐου και Εορδαίας της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης.
Τα έργα αφορούν την δημιουργία χώρων αναψυχής και διαδρομών, τη σήμανση της περιοχής, τον καθαρισμό και τη βελτίωση του εδάφους, την επισκευή και συντήρηση του λιθόστρωτου κ.α., με ήπιας μορφής επεμβάσεις ώστε να βελτιωθεί η αισθητική αξία του δασοκτήματος και να αναπτυχθεί η δυνατότητα οργανωμένης δασικής αναψυχής.
Σε όλα τα στάδια δεν προβλέπονται ιδιαίτερες αλλαγές του περιβάλλοντος χώρου εκτός από τοπική απομάκρυνση της υπάρχουσας βλάστησης (καθαρισμός / διαμόρφωση εδάφους) για τη διάνοιξη των μονοπατιών και την τοποθέτηση μικρών ξύλινων κατασκευών (κιόσκια, τραπεζοπάγκοι, κ.α.) φιλικών στο φυσικό περιβάλλον καθώς επίσης και των απαραίτητων πινακίδων σήμανσης των μονοπατιών.
Η δράση περιλαμβάνει την κατασκευή των παρακάτω 13 μονοπατιών σε Τοπικές Κοινότητες στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Βοΐου και Δήμου Εορδαίας.
Αρ. Ονομασία Μονοπατιού Μήκος(km)
1 ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ – ΜΠΑΝΙΑ- ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ 16
2 ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ – ΒΥΘΟΣ- Ι.Μ.ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ 10
3 ΣΚΑΛΟΧΩΡΙ – ΓΕΩΠΑΡΚΟ ΣΚΑΛΟΧΩΡΙΟΥ – ΠΕΡΙΜΕΤΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΓΕΩΠΑΡΚΟΥ 5,5
4 ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ – ΡΟΥΜΑΝΙ – ΔΙΛΟΦΟ – ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ 12
5 ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ – ΜΟΡΦΗ – ΧΡΥΣΑΥΓΗ – ΓΙΟΦΥΡΙΑ 23
6 ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΚΑΒΑΛΑΡΗΔΩΝ (ΣΙΑΤΙΣΤΑ –ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΙΚΡΟΚΑΣΤΡΟΥ) 6
7 ΔΙΑΣΧΙΣΗ ΟΡΟΥΣ ΔΟΝΤΙ-ΔΙΑΣΧΙΣΗ ΟΡΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥ – ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΗΛΙΑΣ ΖΟΥΠΑΝΙΟΥ (ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ – ΒΥΘΟΣ – ΑΗΛΙΑΣ) 20
8 ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΠΡΑΜΟΡΙΤΣΑ (ΒΥΘΟΣ – ΑΓΙΑ ΣΩΤΗΡΑ – ΓΕΦΥΡΙ ΣΒΟΛΙΑΝΗΣ – ΜΟΡΦΗ) 15
9 ΒΛΑΣΤΗ-ΧΩΡΟΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ 1,5
10 ΒΛΑΣΤΗ-ΚΟΡΥΦΗ ΣΙΝΙΑΤΣΙΚΟΥ 10
11 ΝΑΜΑΤΑ –ΚΟΡΥΦΗ ΣΙΝΙΑΤΣΙΚΟΥ 5,5
12 ΜΗΛΟΧΩΡΙ – ΧΩΡΟΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΡΑΣΑΤΑΣ – ΜΟΥΡΙΚΙ 9,5
13 ΕΜΠΟΡΙΟ –ΒΛΑΣΤΗ – ΜΟΥΡΙΚΙ- ΕΜΠΟΡΙΟ 20,5
Σχετικά με τη χωροθέτηση της περιοχής,
το Όρος Βόιο είναι ένας τόπος ξεχωριστός. Βρίσκεται ανάμεσα στη Δυτική Μακεδονία και την Ήπειρο με αποτέλεσμα τόσο το τοπίο όσο και ο πολιτισμός να περιλαμβάνουν πλούσια στοιχεία και των δύο περιοχών. Είναι η είσοδος για την απαρχή των ψηλών βουνών και των μεγάλων ποταμών. Εδώ βρίσκονται τα θεμέλια των συνεχομένων οροσειρών και οι πήγες του Αλιάκμονα , του μεγαλύτερου ποταμού της Ελλάδας.
Στο ορεινό όγκο του Βοΐου, υπάρχει πλήθος από αρχαίες και νεότερες διαδρομές ιστορικά καταγεγραμμένες. Από αυτές, άλλες διαμορφωθήκαν σε δρόμους, (αρβανιτόστρατα, βλαχόστρατα), άλλες σε πεζοπορικά και ορειβατικά μονοπάτια, (το ταξίδι του ποταμού Πραμορίτσα, Πεντάλοφος – Νέα Κοτύλη), ενώ άλλες χάθηκαν μαζί με τους οικισμούς που συνέδεαν, ή εγκαταλείφθηκαν λόγω κατασκευής νέων οδών. Κατά μήκος ολόκληρης σχεδόν της ορεινής ζωής υπάρχει ένα δίκτυο πάνω από 40 ημιορεινών και ορεινών οικισμών σε υψόμετρο από 750 έως 1.450 μέτρα. Τα παραδοσιακά αυτά πετρόχτιστα χωριά, τα λεγόμενα ‘μαστοροχώρια’ η ‘καστανοχώρια’ , αποτελούν οργανωμένες οικισμούς και πολιτιστικούς ιστούς, αποτελώντας πλέον ιδιαίτερους προορισμούς εναλλακτικού τουρισμού.
Ο Δήμος Βοΐου ανήκει στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης, εντοπίζεται δυτικά του νομού, στα σύνορα με τις Περιφερειακές Ενότητες Ιωαννίνων, Γρεβενών και Καστοριάς. Ο Δήμος Βοΐου περιλαμβάνει τις Δημοτικές Ενότητες Ασκίου, Νεάπολης , Πενταλόφου , Σιάτιστας και Τσοτυλίου, όπου και ανήκουν οι υπό μελέτη Τοπικές Κοινότητες Πενταλόφου , Αυγερινού, Βυθού, Σκαλοχωρίου, Διλόφου, Αυγερινού, Χρυσαυγής, Σιάτιστας, Μικρόκαστρου, Αγίας Σωτηρίας και Ναμάτων.
Ο Δήμος Εορδαίας ανήκει στην Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης, εντοπίζεται βόρεια του νομού, στα σύνορα με τις Περιφερειακές Ενότητες Καστοριάς, Φλώρινας, Πέλλας και Ημαθίας. Ο Δήμος Εορδαίας περιλαμβάνει τις Δημοτικές Ενότητες Αγίας Παρασκευής, Βερμίου, Βλάστης, Μαυρικίου, και Πτολεμαΐδας, όπου και ανήκουν οι υπό μελέτη Τοπικές Κοινότητες Βλάστης, Μηλοχωρίου και Εμπορίου.
Με την ολοκλήρωση των ανωτέρω υλοποιούνται έργα τουριστικής ανάπτυξης με δραστηριότητες αναψυχής που διοργανώνονται στο φυσικό περιβάλλον και δεν διαταράσσουν την περιβαλλοντική ισορροπία της περιοχής.