Μετά τα 200 χρόνια από το 1821
και 1 χρόνο από το 2020,
η ζωή συνεχίζεται ;
Η Εξουσία τείνει να πολεμά, να αμύνεται έναντι κάθε μορφής αμφισβήτησης, ακόμα και αν η αμφισβήτηση αυτή άνοιξε τον δρόμο στις δυνάμεις, που οδήγησαν σε αυτήν την εξουσία. Πολλώ δε μάλλον όταν έχουμε να κάνουμε με μία εξουσία, που (όχι μόνο κατά την δική μας οπτική και θέση, αλλά και βάσει ιστορικών παραδοχών) αποτελεί πολύ περισσότερο συνέχεια των διαμεσολαβητών των Οθωμανών, παρά των επαναστατών του 1821. Η εξουσία και οι κυρίαρχες ελίτ που την νέμονται, είχαν και έχουν πολλούς λόγους να προβάλλουν τη δική τους (ας το πούμε όσο πιο political correct γίνεται) αμβλυμμένη ερμηνεία της Επανάστασης. Όλα είναι θέμα ερμηνείας, δηλαδή νοηματοδότησης. Εκτός αν μιλάμε για την εν Ελλάδι καθεστηκυία τάξη πραγμάτων, οπότε και μια στρεβλή αναπαράσταση των γεγονότων, δήθεν χάριν των δήθεν συνεκτικών μύθων, κρίνεται δόκιμη. Και με την θεσμική Εκκλησία να προκρίνει και να χρηματοδοτείται για τη συμβολή της αυτή.
Το να επιμένει κανείς πλέον στην παραποίηση των γεγονότων είναι τουλάχιστον βλακώδες, είτε πρόκειται για την προβολή των κατοχικών δωσιλόγων ως πατριωτών, είτε για παρουσιαστές τηλεοπτικών σταθμών, που προσποιούμενοι ότι δημοσιογραφούν, ενώ απλά εκφωνούν τις «ειδήσεις», αλλοιώνουν μπροστά στα μάτια και τα αυτιά μας ή αποκρύβουν ήδη διοχετευμένες στο κοινό πληροφορίες. Η ουσία της προπαγάνδας (πάντα, αλλά προπάντων σήμερα) δεν έχει να κάνει τόσο με το γεγονός, όσο (κυρίως) με το σχόλιο, την οπτική γωνία, την ερμηνεία, δηλαδή την παραγωγή νοήματος. Στα καθ’ ημάς βέβαια για άλλη μία φορά η προπαγάνδα παραποιεί και τα ίδια τα γεγονότα. Έτσι το «να τους σκοτώσουμε» γίνεται «θα τον σκοτώσουνε» και οι θύτες μετατρέποντας σε θύματα, άσχετα με το τι λένε τα ντοκουμέντα.
Για λόγους προπαγάνδας κάθε διαφορετική άποψη γύρω από ζητήματα που αφορούν μια πρωτοφανή υγειονομική -όπως η ίδια η κυβερνητική και μιντιακή πολιτική ορθότητα τη χαρακτηρίζει- κρίση παρουσιάζεται σαν fame news. Για λόγους προπαγάνδας η επίθεση των ΜΑΤ σε ειρηνική διαδήλωση υπέρ της καταδίκης των νεοναζί παρουσιάστηκε ως επίθεση με μολότοφ κατά αστυνομικών ή ο εξόφθαλμος ξυλοδαρμός πολιτών παρουσιάζεται ως επίθεση τριάντα ατόμων στην αστυνομία! Για τους ίδιους λόγους σκάνδαλα με βιαστές παιδιών, που κατέχουν θέσεις με κυβερνητική εντολή ή δυστυχήματα που προκαλούν υπηρεσιακά οχήματα της κυβερνώσας οικογένειας στο κέντρο της Αθήνας ή χρηματοδότηση και κρατική προστασία σε ατζέντηδες πορνοστάρ, που τραμπουκίζουν υπουργούς, αποκρύπτονται και συγκαλύπτονται. Την ίδια στιγμή η αστυνομικού τύπου διαχείριση ενός ζητήματος δημόσιας υγείας, φωνάζει την πλήρη αποτυχία της και αυτοκτονεί. Ενώ στις αρχές του χειμώνα η κυβέρνηση υποσχόταν πως εδώ και ήδη δύο μήνες θα είχε εμβολιαστεί το 1/5 του πληθυσμού. Το success story της συγκυβέρνησης ΝΔ-οικογένειας Μητσοτάκη περί χώρας-πρότυπο στον πόλεμο κατά του αόρατου εχθρού καταρρέει ως πύργος στην άμμο.
Και όλα αυτά ενώ γιορτάσαμε τα 200 χρόνια από την Επανάσταση ή μάλλον παρακολουθήσαμε μέσα στην τηλεοπτική μας θαλπωρή το επίσημο δείπνο των αρχόντων-ηγετών. Με πρωτοστάτη τον πρίγκιπα Κάρολο μας έκανα σαφές πως όλοι είμαστε ίσοι, απλά κάποιοι είναι πιο ίσοι. Ελέω της εξουσίας και της θέσης τους οι θεσμικοί παράγοντες δείπνησαν προς τιμήν της ελληνικής ελευθερίας, τη στιγμή που εκείνη θυσιάζεται για το συλλογικό καλό με ατομική ευθύνη. Η ελληνική κοινωνία παραμένει με την ελευθερία της σε αναστολή επί 5 ή και 6 συνεχόμενους μήνες και με το διάλειμμα του Μαίου-Οκτωβρίου/Νοεμβρίου, επί ένα χρόνο. Κατά τα άλλα βέβαια μπορούμε να γιορτάζουμε την Επανάσταση που έγινε από τον λαό για την ελευθερία του, άσχετα με το αν τη στιγμή που αυτή γιορτάζεται (δια αντιπροσώπου) αυτός ο λαός στερείται τη σημερινή ελευθερία του και την συλλογική, δηλαδή τη δημόσια υγεία του. Γιατί η ανεξαρτησία και η ελευθερία νοείται και ως κοινωνική συνοχή και υγεία, ως αξιοπρέπεια, ως ελευθερία έκφρασης, ως δυνατότητα για εργασία, για κοινωνικοποίηση. Δεν είναι μόνο ζήτημα περιορισμών στις μετακινήσεις. Δεν παύει όμως να είναι και αυτό. Η ανεξάρτητη και ελεύθερη Ελλάδα συνεπάγεται, έκφραση του λαού, δηλαδή της κοινωνίας, του κοινωνικού συνόλου και όχι μόνο προνομιούχων μειοψηφιών και μεμονωμένων ευνοούμενων.
Συλλογικοί δεν μπορούν να είναι μόνο οι μύθοι και τα αφηγήματα, που βολεύουν τις ελίτ να νομιμοποιούνται στην εξουσία ως τιμητές του αγώνα για ελευθερία πριν 200 χρόνια, τη στιγμή που σήμερα καταστρατηγούν τις σημερινές ελευθερίες και συμφέροντα του λαού βαφτίζοντας την όποια αμφισβήτηση, συνωμοσιολογία ή fake news, αντιπολιτευτικό τρικ ή ανευθυνότητα. Σήμερα καλούν την κοινωνία να πειθαρχήσει στο δικό τους (πάλι) αφήγημα της αντιμετώπισης της πανδημίας και διεκδικούν μονοπωλιακά την εγκυρότητα σε συνδυασμό με ένα αδιαπραγμάτευτο αλάθητο. Αν όμως σε μια ευνομούμενη πολιτεία το κράτος κατέχει νόμιμα το μονοπώλιο της βίας, αυτό δε σημαίνει πως το κράτος μπορεί να συγχέεται με το κόμμα που βρίσκεται στην κυβέρνηση…
Όταν οι νέο-φιλελεύθερες πολιτικές αποδιοργάνωσης και διάλυσης του κοινωνικού κράτους και της δημόσιας υγείας έρχονται αντιμέτωπες με την επείγουσα πραγματικότητα τότε (ξανά)ανακαλύπτουν έναν άλλο θεσμό του κράτους, που αυτόν δεν τον υπονομεύουν, αλλά αντιθέτως ενισχύουν και επευφημούν, την καταστολή! Και όταν η άποψή τους για την κοινωνία είναι ένας αντισυναινετικός παρεμβατισμός και μια άκρατη περιφρόνηση των συλλογικοτήτων, τότε καταφεύγουν στον ατομισμό, που αποτελεί άλλωστε ακρογωνιαίο λίθο της ιδεολογίας τους και επιρρίπτεις ατομικές ευθύνες ως την εύκολη λύση ένεκα του διαλυμένου κοινωνικού ιστού και της τάσης προς συνέχιση…Αφού «μαζί τα φάγαμε», ας σωθούμε μόνοι μας.
Κράτος είναι οι θεσμοί και όχι το εκάστοτε κόμμα. Οι θεσμοί και η διάκριση τους από τα κόμματα και τις παρατάξεις εξασφαλίζει την λειτουργία μιας δημοκρατίας και την διακρίνουν από άλλου τύπου καθεστώτα και πολιτικά συστήματα. Και δημοκρατία σημαίνει την εξουσία του δήμου, δηλαδή του λαού, του συνόλου και του συμφέροντος του, του συλλογικού συμφέροντος. Δημοκρατία σημαίνει πολυφωνία και διάλογος (κοινωνικός, επιστημονικός). Για να υπάρξει δημοκρατία χρειάζονται θεσμοί που να εξασφαλίζουν την έκφραση και εξυπηρέτηση αυτού του συνόλου, όπως η υγεία που πλήττεται. Ο ρόλος της κυβέρνησης είναι να εξασφαλίζει την εύρυθμη λειτουργία (και όταν χρειάζεται την αναβάθμιση) αυτών των θεσμών, όχι να τους χειραγωγεί και να τους υπονομεύει. Αλλιώς μάλλον τίθεται ζήτημα πολιτεύματος. Όταν ο διάλογος κρίνεται επικίνδυνος και οι θεσμοί, που δοκιμάζονται, χειροκροτούνται έχουμε ίσως κάποιο θεατρικό (και μάλιστα μονόπρακτο) ή τηλεοπτικό show.
Τελικά 200 χρόνια μετά τον αγώνα για ελευθερία και δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους τι πετύχαμε και τι διδαχτήκαμε για την ελευθερία και την υπεράσπιση της; Εκτός βέβαια από το να μετράμε…