Γράφει ο Παναγιώτης Κωστόπουλος
ΜΟΥΣΙΚΑ ΑΚΟΥΣΜΑΤΑ ΒΟΪΟΥ (ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ & ΧΟΡΟΙ)
Ένα σημαντικό επίσης θέμα…είναι τα μουσικά ακούσματα του Βοΐου. Τα ‘’νταούλια»..τα κλαρίνα και οι κορνέτες..του τρανό του νταούλ’..του νταμπουρλέκ’.Ήχοι και σκοποί κυρίως βαρείς ..δωρικοί, περίτεχνοι , ιδιαίτεροι και μοναδικοί. Ένας ήχος που αγγίζει την ψυχή και την καρδιά του χορευτή. Ένας ήχος που προτρέπει στο βαρύ, το δυνατό χτύπημα του ποδιού στη γή… που συμβολίζει την ένωση του ανθρώπου με τη μάνα-γή. Που συμβολίζει έντονα και μοναδικά, το «χους ει και εις χουν απελεύσει..». Που καταδεικνύει σημασιολογικά την αέναη συσχέτιση του ανθρώπου με τη μάνα γη … τη γη που τον θρέφει , που τον εντυπωσιάζει και τον συγκινεί..τη γη που πατάει στερεά..τη γη όπου κατοικεί …τη γη που στο τέλος του κύκλου τον αγκαλιάζει στα σπλάχνα της, στοργικά ..θλιβερά …αιώνια. Ήχος που ξεκινάει αργά, αλλά που στη συνέχεια, ο ρυθμός επιταχύνει- εξελίσσεται-διαφοροποιείται και μετατρέπεται, συμβολίζοντας το ξύπνημα, την αναγέννηση , τη νίκη του φωτός έναντι του σκότους. Η λόντζια , ο Δημητράκης , ο Λεωνίδας , το καραμπατάκι κλπ ..όλοι περιτεχνοι, ιδιαίτεροι και διαφορετικοί χοροί, σκοποί και ήχοι …
Δεν είναι όμως μόνο αυτοί οι ήχοι. Επίσης …οι γυναικείοι χοροί, τα συρτά..τα αντικριστά τα λυγεράτα. Χοροί που χορεύονται επίσης σχετικά αργά..αρχοντικά, με απλές και περήφανες κινήσεις (υπάρχουν βέβαια και ταχύτεροι). Με το πρόσωπο να κοιτάζει μπροστά..καθάρια χωρίς γκριμάτσες και μορφασμούς, με βλέμμα καθαρό, χαμογελαστό και λαμπερό, που δεν προδίδει ενδόμυχες και κακόβουλες σκέψεις και εκδοχές. Κορμί ευθυτενές, στητό και αγέρωχο, που σε κάθε κίνησή του, ριγά η σκέψη , που σε κάθε λύγισμά του, σείονται και ηχούν τα ολόχρυσα «σιγκούνια» και οι φορεσιές. ( Άλλη φορά θα αναλύσουμε περισσότερο, εκτενώς, τους χορούς και τα τραγούδια μας)
Για σήμερα, τιμώντας πρωτίστως τη γυναίκα, τις μάνες, τις αδερφές τις κόρες και τις συζύγους όλων μας , θα ξεκινήσουμε με έναν σπουδαίο γυναικείο, Βοϊότικο χορό, το συρτό χορό με τίτλο του τραγουδιού «ΕΔΩ Σ’ ΑΥΤΗ ΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ»
Ο ρυθμός του είναι ενός λιτού και απέριττου, απλού συρτού. Ήχος που κελεύει και προτρέπει σε αργή σταθερή και περήφανη σαγηνευτική κίνηση.
Με εντυπωσίασε πάντως και με έθελξε , ιδιαίτερα ο στίχος.
Μέσα από τον πυκνό και μεστό λόγο , υπερθεματίζεται η αγάπη..προβάλλεται διαρκώς και γίνεται επίκληση της πολύπαθης και ζωοφόρου «καημένης μάνας» αλλά και της «σεβαστικιάς» μοναδικής αγάπης . «Εδώ..σ’ αυτή τη γειτονιά , καημένη μάνα, δεν πρέπει το φεγγάρι ..μον πρέπει νάναι συννεφιά κ’ένα βαρύ σκοτάδι». Λόγος ποιητικός, λόγος πυκνός με νόημα και ουσία..λόγος που προοιωνίζει τα σπουδαία μελλούμενα. Τη σύγκριση της νιότης και του φωτός, ακόμα και με τον ήλιο
«Γιατί έχω μια σεβαστικιά»..πόσο ποιο ποιητική-σπουδαία λέξη, που περικλείει νοηματοδοτεί την αποτύπωση της πραγματικής αγάπης, του έρωτα , του σεβασμού και της εκτίμησης ..που περιλαμβάνει και περικλείει τη μάνα , τη σύζυγο ,την κόρη , την αδερφή την κάθε γυναίκα..την κάθε «ΣΕΒΑΣΤΙΚΙΑ».
«Γιατί έχω μια σεβαστικιά …που μοιάζει με τον ήλιο» . Μια σεβαστικιά λοιπόν, υπέρλαμπρη, ολοφώτεινη και λαμπηφόρα .. «στο παραθύρι κάθεται, τον ήλιο συνερίζει..»
«θα έβγεις ήλιε μ’, για θα βγώ… θα λάμψεις για θα λάμψω»
«Εσύ με τις ακτίνες σου, μαραίνεις τα χορτάρια
Εγώ με τις μορφάδες μου ..μαραίνω πηλληκάρια»
Η πανέμορφη..η πεντάμορφη που η ομορφιά της συγκρίνεται με το φως..με τη λάμψη με τον ήλιο. Αυτή με τις μορφάδες της..με τα νάζια και τη λαμπρότητα «τις μορφάδες της»..μαραίνει παλληκάρια Τίποτα παραπάνω..απολαύστε πραγματικό, μεστό Βοϊότικο , ποιητικό λόγο και ήχο.
ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ…..
ΕΔΩ Σ’ ΑΥΤΗ ΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ
Εδώ σ’ αυτή τη γειτονιά
Καημένη μάνα
Εδώ σ’ αυτή τη γειτονιά
δεν πρέπει νιό φεγγάρι
δεν πρέπει νιό φεγγάρι
—————
μόν’ πρέπει να’ναι συννεφιά
καημένη μάνα
μον’ πρέπει να’ναι συννεφιά
κ’ένα βαρύ σκοτάδι
κ’ένα βαρύ σκοτάδι
—————
γιατί έχω μια σεβαστικιά
καημένη μάνα
γιατί έχω μια σεβαστικιά
που μοιάζει με τον ήλιο
που μοιάζει με τον ήλιο
————-
Στο παραθύρι κάθεται
καημένη μάνα
στο παραθύρι κάθεται
τον ήλιο συνερίζει
τον ήλιο συνερίζει
————
Θα έβγεις ήλιε μ’ , για θα βγώ
καημένη μάνα
θα έβγεις ήλιε μ’ για θα βγώ
θα λάμψεις ..για θα λάμψω
θα λάμψεις… για θα λάμψω
————
Εσύ με τις ακτίνες σου
καημένη μάνα
εσύ με τις ακτίνες σου
μαραίνεις τα χορτάρια
μαραίνεις τα χορτάρια
————
Εγώ με τις μορφάδες μου
Καημένη μάνα
Εγώ με τις μορφάδες μου
μαραίνω παλληκάρια
μαραίνω παλληκάρια
ΟΙ ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ…ΤΟΥ ΗΧΟΥ ΤΩΝ ΧΑΛΚΙΝΩΝ. ΑΠΟΛΑΥΣΤΕ ΤΟΥΣ
—https://www.youtube.com/watch?v=WyGsFFgP3MI&ab_channel=fisainotias
