Από τα ορυχεία στα data centers – Το τέλος του λιγνίτη και η αρχή της πράσινης τεχνολογίας στη Δυτική Μακεδονία

Από τα ορυχεία στα data centers – Το τέλος του λιγνίτη και η αρχή της πράσινης τεχνολογίας στη Δυτική Μακεδονία

Η Δυτική Μακεδονία, επί δεκαετίες η «καρδιά» της λιγνιτικής παραγωγής της χώρας, μπαίνει πλέον σε μια νέα εποχή. Η ΔΕΗ, η επιχείρηση που ηλεκτροδότησε την Ελλάδα και στήριξε οικονομικά ολόκληρες περιοχές, προχωρά με σταθερά βήματα στη μετάβαση από τον λιγνίτη στις καθαρές μορφές ενέργειας και τις ψηφιακές επενδύσεις.

Στο διεθνές συνέδριο BNEF Summit London 2025, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης, παρουσίασε το νέο ενεργειακό μοντέλο της εταιρείας: ένα σύστημα ευέλικτο, ανθεκτικό και ψηφιακά συνδεδεμένο με τις ανάγκες της εποχής. Η ΔΕΗ επενδύει μαζικά στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, στην αποθήκευση μέσω μπαταριών και αντλησιοταμίευσης, αλλά και στον εκσυγχρονισμό των δικτύων.

Η μεγάλη αλλαγή όμως αφορά τις λιγνιτικές μονάδες. Μέχρι το τέλος του 2025, ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου ουσιαστικά θα σταματήσει οριστικά τη λειτουργία του, ενώ το 2026 θα σβήσει και η Πτολεμαΐδα V, η τελευταία λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ. Ένα ιστορικό κεφάλαιο κλείνει, φέρνοντας το τέλος μιας εποχής που σφράγισε τη Δυτική Μακεδονία – οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά.

Ωστόσο, η περιοχή δεν μένει χωρίς προοπτική. Αντίθετα, ετοιμάζεται να πρωταγωνιστήσει ξανά, αυτή τη φορά στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Ήδη υλοποιούνται φωτοβολταϊκά έργα ισχύος άνω των 2 GW, ενώ η ΔΕΗ σχεδιάζει μια επένδυση 2,3 δισ. ευρώ για τη δημιουργία mega data center στην περιοχή των πρώην λιγνιτωρυχείων.

Το έργο αυτό, ισχύος 300 MW σε πρώτη φάση, φιλοδοξεί να μετατρέψει τη Δυτική Μακεδονία σε κόμβο τεχνολογίας και ενέργειας. Η εγκατάσταση θα τροφοδοτείται απευθείας από καθαρές και ευέλικτες μονάδες παραγωγής, προστατεύοντας παράλληλα τους καταναλωτές από αυξήσεις τιμών. Αν προχωρήσει και η δεύτερη φάση, με ισχύ που μπορεί να φτάσει το 1 GW, η Ελλάδα θα ανέβει ψηλά στον ευρωπαϊκό χάρτη των data centers.

«Εκεί που υπήρχε λιγνίτης, τώρα αναδύεται η ψηφιακή ενέργεια του μέλλοντος», τονίζει ο Γ. Στάσσης, υπογραμμίζοντας ότι η ενεργειακή μετάβαση δεν είναι μόνο περιβαλλοντική ανάγκη, αλλά και ευκαιρία για ανάπτυξη και αναγέννηση των τοπικών κοινωνιών.

Η ΔΕΗ έχει ήδη επενδύσει πάνω από 2,2 δισ. ευρώ τα τελευταία τρία χρόνια και σχεδιάζει άλλα 2,7 δισ. για την επόμενη τριετία, εστιάζοντας στην «πράσινη ευελιξία» και στην ψηφιοποίηση. Το νέο της όραμα συνοψίζεται σε τέσσερις πυλώνες:

• Πράσινη μετάβαση,

• Ενεργειακή ευελιξία,

• Ψηφιοποίηση των δικτύων,

• Ανάπτυξη data centers.

Η Δυτική Μακεδονία αλλάζει πρόσωπο. Από τις φλόγες των λιγνιτικών μονάδων περνά στη σιωπηλή ισχύ των υπολογιστικών νεφών και των ανανεώσιμων πηγών. Μια δύσκολη, αλλά απαραίτητη μετάβαση, που αν ολοκληρωθεί σωστά, μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα δίκαιης ανάπτυξης για ολόκληρη τη χώρα.

φωτο ο.τ