Άγιος Μόδεστος, προστάτης των κτηνοτρόφων που γιορτάζεται η μνήμη του 18 Δεκεμβρίου, στο ναό του στη Ροδιανή (Γιάννη Κορκά)
Ο Άγιος Μόδεστος ήταν Πατριάρχης Ιεροσολύμων από το 632 μέχρι το 634 μ.χ, οπότε και μαρτύρησε αποκεφαλισθείς από τους ειδωλολάτρες την 18-Δεκεμβρίου 634.
Το απολυτίκιό του υμνολογεί ” Οσίως τον βίον του διαπεράσας σοφέ, ποδήρει κεκόσμησαι Ιερωσύνης φαιδρώ, Ιερόαθλε Μόδεστε όθεν και εναθλήσας προθυμότατα πάτερ,νύν εν αγαλλιασει τω Χριστώ συναγάλλη,πρεσβεύων υπερ πάντων ημών των ευφημούντων Σε”
Ο Μόδεστος ως νέος ήταν βοσκός Βοδιών και θεραπευθείς των κατοικίδιων ζώων. Έγινε γνωστός στην περιοχή της Παλαιστίνης για τα θαύματά του, γιατρεύοντας τα ζώα που ασθενούσαν με τη δύναμη της πίστεως που είχε διάγοντας και βίον ενάρετον.
Από ποιμένας ζώων έγινε και ποιμένας ανθρώπων, όταν εκοιμήθη ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Ζαχαρίας, ο λαός σύμφωνα με τη συνήθεια που είχαν τότε στην περιοχή, μαζεύτηκαν στην εκκλησία ,έκλεισαν και σφράγισαν τις θύρες του Ναού και αυτός που θα άνοιγε τις πύλες του Ναού δια της προσευχής, αυτόν θα ανακήρυσσαν Αρχιεπίσκοπο. Διότι θα ήταν θέλημα Θεού να Αρχιερεύσει. ‘Ετσι, οδηγήθηκε ο σεμνός και ενάρετος, γνωστός για την αγάπη που είχε στο Θεό και γνωστά τα θαύματά του ,μπροστά στις θύρες του Ναού. Προσευχήθηκε και άνοιξαν οι θύρες, όποτε ο λαός δια βοής τον ανέδειξε Αρχιεπίσκοπο Ιεροσολύμων. Φαντάζεστε πόσο χριστιανική και δημοκρατική ήταν η συνήθεια αυτή να αναδεικνύεται ο Επίσκοπος από το Λαό!! Να έχει γνώμη ο λαός για τον ποιμένα του και να την εκφράζει κορυφαία χριστιανική συμπεριφορά. Πόσο κοντά στις αρχές της Θρησκείας μας θα ήταν , να ίσχυε αυτή η πανχριστιανική συνήθεια και σήμερα εκλέγοντας τον ποιμένα του ο λαός της περιοχής που θα ήθελε να τον ποιμάνει .Διότι η Ορθοδοξία είναι μια ελεύθερη και κοινωνική χριστιανική φιλοσοφία, μια στάση ζωής .Εάν αυτό γίνει κατανοητό από τους “δεσποτάδες”, η Τρίτη χιλιετία που ανατέλλει θα είναι χιλιετία της Ανατολικής Ορθοδόξου πίστεως στην πανανθρώπινη ζωή.
Ο Ναός του Αγίου Μόδεστου κτίσθηκε στο χωριό Ροδιανή Κοζάνης, γιατί εκεί υπήρχε μικρό εικονοστάσι προ τριών αιώνων και κατά την παράδοση την περίοδο εκείνη είχε ενσκήψει μεγάλη θανατηφόρα επιδημία στα ζώα και οι κτηνοτρόφοι της περιοχής έκτισαν ένα εικονοστάσι, όπου προσεύχονταν για να τους βοηθήσει να σταματήσει η επιδημία. Εισακούσθηκαν οι παρακλήσεις από τον ‘Αγιο Μόδεστο, τον προστάτη και θεραπευτή των ζώων και η ενσκήψασα επιδημία ,ως εκ θαύματος έπαυσε το θανατικό στα ζώα. Και κάθε χρόνο τον τιμούσαν την ημέρα της μνήμης του. Ο χώρος αυτός για τους κτηνοτρόφους και τους ανθρώπους της περιοχής εθεωρείτο Ιερός, βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά της Ροδιανής στα ριζά του βουνού και περιβάλλεται από πλήθος πουρναρίων .Ένας χώρος που αποπνέει πράγματι Ιερότητα. Βράχια και πουρνάρια που αναδύουν την αγνότητα της φύσεως και μια ήρεμη ατμόσφαιρα ενός ημιάγριου τοπίου, αλλά ευωδιαστό από τα αγριολούλουδα . Ο χώρος αυτός εθεωρείτο χώρος Βακουφίου, ανήκοντος δηλαδή σε κάποιο Ιερό ίδρυμα, εκκλησίας ή μοναστηριού, χωρίς να είναι γνωστό σε ποιο συγκεκριμένο μοναστήρι ανήκε. Οι χωρικοί πάντως σέβονταν τον χώρο αυτόν, λέγοντας ότι είναι “βακούφ”- Ιερός, και παρέμεινε ως Ιερός .
Την πρωτοβουλία να κτισθεί Ναός και να γιορτάζεται η μνήμη του Αγίου πανκτηνοτροφικά, ανέλαβε ο πολιτιστικός σύλλογος Αλιάκμων “τσιαρτσιαμπάς”.Ο οποίος στο ενεργητικό του έχει πάμπολλες πρωτοβουλίες και έδωσε νέα πολιτιστική ώθηση και χροιά στα 17 χωριά που ανήκουν γεωγραφικός στον Αλιάκμονα ποταμό.
Είναι ένας σύλλογος που αναβίωσε ήθη και έθιμα της περιοχής, φροντίζει για τη διατήρησή και τη διάδοσή τους στις νέες γενιές και γενικώς αναδεικνύει την πολιτιστική ηθογραφία των κατοίκων των χωριών αυτών, τιμώντας παράλληλα κάθε χρόνο και τους ανθρώπους εκείνους που κατάγονται από την περιοχή και που έχουν διακριθεί στα γράμματα, στις επιστήμες και σε άλλους κοινωνικούς τομείς. Είναι με μια λέξη αξία επαίνου η διοίκηση του Αλιάκμονα. ώστε δικαίως μπορεί να χαρακτηρισθεί ο σύλλογος, ως μια όαση με πνευματικό περιεχόμενο στη σημερινή δύσκολη και παραπαίουσα κοινωνία μας.
Το 1991 ο σύλλογος Αλιάκμων ανέπτυξε την πρωτοβουλία
και σε συνεργασία με τους κτηνοτρόφους της περιοχής έκανε την πρώτη εκδήλωση ,μετά από πολλά χρόνια που είχε ξεχασθεί, αναβιώνοντας την παράδοση της μνήμης του Αγίου Μόδεστου την ημερομηνία της γιορτής του εκεί που ήταν παλαιά το εικονοστάσι .Κατά την γιορτή του Αγίου οι κτηνοτρόφοι πηγαίνουν στην εκκλησία και καταθέτουν μπροστά στην
εικόνα του στάμνες με νερό και «π’νάκια» με αλάτι, που συμβολίζουν τα δύο συστατικά στοιχεία της ζωής των γιδοπροβάτων και ακόμη με το αλάτι βοηθούνται να κατεβάσουν γάλα.Ο Ιερέας διαβάζει την ακόλουθει ευχή ” Ο του φωτός δημιουργός Κύριε Ιησού Χριστέ………. Απέλασον Δε αποδίωξον δια του ονόματος του δούλου σου Μοδέστου από πάντων αυτού των κτηνών παντοίαν βλάβην και νόσον…….
Ευλόγησον και πλήθυνον τα κτήνη αυτού, ως ευλογήσας και επλήθυνας τα ποίμνια Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ και πάντων των σε θεραπόντων………..Αμήν”
Το 1994 σε συνεργασία με το σύλλογο κτηνοτρόφων περιοχής Κοζάνης πρόεδρος του οποίου ήταν ο Αρνίδης Π. τον πρόεδρο της κοινότητας Ροδιανής Λεων. Ρουσιάδη και τον παπά -Θωμά Ιερέα του χωριού προχώρησαν και έθεσαν το θεμέλιο λίθο στο χώρο που αναφέρουμε παραπάνω όπου από αιώνων ελατρεύετο ο Άγιος, δίπλα στο όμορφο χωριό Ροδιανή-από το οποίο έχω δυσάρεστες αναμνήσεις σε δύσκολους χρόνους. Όταν το 1941 οι γερμανοί βομβάρδισαν την Κοζάνη, φύγαμε και πήγαμε οικογενειακός στη Ροδιανή σε κάποιο γνωστό μας πρόσωπο και εκεί εμείς οι μικροί παίζαμε αμέριμνοι και μετρούσαμε τα αεροπλάνα τα «στούκας» των γερμανών που βομβάρδιζαν τα στενά του σαραντάπορου, όπου οι συμμαχικές δυνάμεις μαζί με Ελληνικές είχαν οχυρώσει τη φυσική αμυντική γραμμή στο σαραντάπορο- έξω από τα Σέρβια-Κοζάνης. Περίπου 40 χιλιόμετρα, από Κοζάνη. Με συντονισμένες ενέργειες και με εράνους συμβάλλοντες όλοι οι κτηνοτρόφοι κτίστηκε η εκκλησία σε σύντομο χρόνο και το 1997 έγιναν τα θυρανοίξια του Ναού. Έκτοτε γιορτάζεται η μνήμη του Αγίου Μόδεστο στις 18 Δεκεμβρίου στο πολύ συμπαθητικό Ναό του ,με Θεία λειτουργία και με πανηγυρικό τρόπο. Στη γιορτή συμμετέχουν ο σύλλογος Αλιάκμων ο οποίος είχε και την πρωτοβουλία αναβιώσεως της γιορτής και ανεγέρσεως του Ναού, ο γεωργοκτηνοτροφικός σύλλογος καθώς και ο Ιππικός σύλλογος Κοζάνης ο Άγιος Νικάνορας. ο Ιερέας του χωριού παπαθωμάς και ό έτερος Ιερέας παπανικόλας εκ Ροδιανής καταγόμενος και στο εξωκκλήσι της Αγίας Παρασκευής Κοζάνης Ιερουργεί, που πολύ σύντομα θα γίνει ενοριακός Ναός. Έγινε προ ετών και είναι μεγάλη ενορία. Συμμετείχαν πολλοί κτηνοτρόφοι, οι διοικήσεις των τριών άνω συλλόγων. Μπροστά στο Ιερό βήμα ήταν αραδιασμένες οι κανάτες με το νερό και τα π’νάκια με το αλάτι.Μια ατμόσφαιρα με κατάνυξη εντός του Ναού
που σε εντυπωσίαζε βλέποντας όλα αυτά και νιώθοντας τη βαθειά πίστη του λαού, και την προσήλωση στην παράδοση και στις Ελληνοχριστιανικές αξίες, τις οποίες μόνο ο απλός λαός της υπαίθρου ξέρει να τιμά και να διατηρεί..Ακολούθησε στο τέλος της λειτουργίας μικρή δεξίωση στο προαύλιο του Ναού δίπλα στα αιωνόβια πουρνάρια
από λουκούμια ,αρνόψωμα, μελομακάρονα και αναψυκτικά, νηστεία γάρ. Το απόγευμα στην πλατεία του χωριού χορευτικά συγκροτήματα χόρευαν τοπικούς και δημοτικούς χορούς.
Η περιοχή του Αλιάκμονα διαθέτει περίπου 15.000 χιλιάδες γιδοπρόβατα με 300
Κτηνοτρόφους. Εκεί επάνω στο Μπούρινο αναφύεται πολύ πουρνάρι ,που τρέφονται τα γίδια γι’ αυτό και έχουν νόστιμο κρέας και νόστιμο τυρί φέτα που παρασκευάζουν οι κτηνοτρόφοι καθώς και τουλουμίσιου.
Εύχομαι να έχουν την προστασία του Αγίου Μόδεστου και εκτός από τα κτήνη και τα κατοικίδια ζώα και μερικά δίποδα, ίσως και πάει η κοινωνία καλύτερα και επικρατήσει παγκόσμια Ειρήνη λόγω των καταστροφικών πολέμων που σκοτώνονται αθώα θύματα στην Ουκρανία. Βασανίζομαι σκεπτόμενος ότι στην Ουκρανία ζούνε 300 χιλιάδες περίπου Ελληνικής καταγωγής , υπάρχουν 28 σωματεία σε όλη την Ουκρανία , έχουν ιδρύσει Ομοσπονδία Ελληνικών συλλόγων, και έξω από τη Μαριούπολη υπάρχει μνημείο των Ελλήνων που σκοτώθηκαν στον Β. Παγκόσμιο πόλεμο από τους ναζί, υπερασπιζόμενοι την πατρίδα του που βρίσκονται εκεί από το 600 π. χ.. Δεν είχε ακόμη ιδρυθεί η ΡΩΣ.δηλαδή η Ρωσσία. Από το 1997 που επισκέφτηκα την Ουκρανία, η Ομοσπονδία τους με ανακηρύξει επίτιμο μέλος τη Ομοσπονδίας των Ελληνικών συλλόγων της Ουκρανίας και βέβαια στη Μέση Ανατολή με χιλιάδες νεκρούς αμάχους. Όνειδος για την ανθρωπότητα .
Του χρόνου με υγεία , αλλά και με Ειρήνη και περισσότερους κτηνοτρόφους.
Το κείμενο αυτό είχε γραφεί την 23-2-1999.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΡΚΑΣ
Λαογράφος
Φωτογραφία. Ένας αρχιτσέλιγκας επάνω στο άσπρο άλογο φορώντας άσπρη κάπα, πηγαίνει στην Εκκλησία του Αγίου Μόδεστου να λειτουργηθεί στο χωριό Ροδιανή.
