Αγνή Παρθένε Δέσποινα, Ανθός (4ος) εί Αειπάρθενε – Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου- (Επί μέρους τμήμα Βήτα) – Γράφει ο Ευστάθιος Λαμπριανίδης
526η. Ποικίλους, Κουμπελίδικη,
πειρασμούς καθυπέστης.
Είλκυσας την του Πνεύματος
χάριν, φωτός Νεφέλη.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Κουμπελίδικη : Καστοριά)
(Νεφέλη φωτός : )
527η. Συ εί Πηγάσασα ζωή, η
έχουσα μελιρρόους
ροάς τε, Χρυσοκελλαριά,
και ροάς δακρυρρόους.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Πηγάσασα ζωή : )
(Χρυσοκελλαριά : Κορώνη)
528η. Συ εχρημάτισας αστήρ
ζωής της εναρέτου.
Πάντες συμπροσκυνούμεν σε,
Καθέδρα Βασιλέως.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Καθέδρα Βασιλέως : )
529η. Διένειμας χαρίσματα
τω κόσμω ιαμάτων,
την Εκκλησίαν έμπλησας
πολύμορφων θαυμάτων.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
530η. Σοφίαν προσενήνοχας
πάσι τοις αμαρτούσι.
Τη οικουμένη έλαμψας,
Ξιδού, τοις σου αγώσι.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ξιδού : )
531η. Κειμήλιον των αρετών
των ιερών, Ελώνη,
εκαλλωπίσθης εκ Θεού
ευγενείας τοις τρόποις.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ελώνη : Αρκαδία)
532η. Βελλά ή Βελλαϊτισσα,
τη ταπεινότητι σου
καθείλες των αμαρτωλών
την έπαρσιν, Ασίνου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Βελλά ή Βελλαϊτισσα : Ιωάννινα)
(Ασίνου : Κύπρος)
533η. Συ εί ασυναγώνιστος
αθλητής ευλαβείας
τυχούσα στέφου εκλάμπρου,
ώ Άνθος αφθαρσίας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Άνθος αφθαρσίας : )
534η. Αντίληψις και καύχημα
και πάσα προστασία
ημών των ευσεβών γενού,
Αλόχευτε λοχεία.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
535η. Συ μόνη εγαλούχησας
Υιόν Χριστόν, Ζωοδότρα,
αγκάλαις σου εβάστασας
Χριστόν, ώ θείον Όμμα.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ζωοδότρα : )
(Όμμα ανύστακτον : )
536η. Εδείχθης, Μεσοπόντισσα,
ταμείον δωρημάτων,
και δι΄ ημάς λαμπρός λουτήρ
πάντων αμαρτημάτων.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Μεσοπόντισσα : Μετέωρα)
537η. Αγακλειτή, κατέβρεξας
τον Σταυρόν του Κυρίου
δάκρυσι εν ταις προσευχαίς,
μάρτυ του Μαρτυρίου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
538η. Τη σκέπη των πτερύγων της
δόξης σου της αϋλου
ημάς τείχισον, αγανή,
συ, Τροφέ του Κυρίου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Τροφός : )
539η. Του πνεύματος των δωρεών
Νεάνι, επληρώθης,
Θεού φωτός, Γκρεμνιώτισσα,
απείρου εθαμπώθης.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
Αγνή Νεάνις : )
(Γκρεμνιώτισσα : Ίος)
540η. Τοις εκ βαθέων στεναγμοίς
συ οδυρμούς απείρους
εκαρποφόρησας, Ναέ,
ώ συ, Κρήνη αείρρου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ναός : )
(Κρήνη αείρρους : )
541η. Φίλη, τη φίλη αρετή
φιλτάτη κατεδείχθης.
Εκ σου η χάρις του Θεού
ιάσεις αναβλύζει.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Φίλη : )
542η. Θαυμάτων γέγονας αγνών
αυτουργός, Παναγούλα.
Ημίν το βάθος έδειξας
οδύνης, Παναγιούδα.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Παναγούλα : )
(Παναγιούδα: )
543η. Πρέπει σοι παν εγκώμιον,
Μοναχή, Λαμποβίτη,
παν έπαθλον, πας στέφανος,
αίνοι γλυκείς και ύμνοι.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Μοναχή : Σίφνος)
(Λαμποβίτη : Κέρκυρα)
544η. Μυρολαιώτισσα, δι΄ ημάς
εί Βακτηρία βίου.
Ημίν πάρισθι βοηθός,
νυχθημερόν, δια βίου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Βακτηρία : )
(Μυρολαιώτισσα : Σαλαμίνα)
545η. Τα ανομήματά ημών
σβέσον, ώ Δημοσιάνα,
τα αβλεπτήματα ημών
πάριδε, Θεομάνα.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Δημοσιάνα : Κέρκυρα)
(Θεομάνα : )
546η. Αγάλλομέν σε, Θησαυρέ,
ανελλιπώς πρωία,
αδιαλλείπτως, Ιατρέ,
υμνούμεν σε οψία.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Θησαυρός : )
(Ιατρός : )
547η. Αγάθυνον, Λαγουδιανή,
το μέγα έλεός σου.
Ανενδοιάστως χάρισαι
ημίν τον έπαινόν σου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Λαγουδιανή : Θεσσαλονίκη)
548η. Κατάπεμψον, Σουδιώτισσα,
την σην την αγλαϊαν
ημίν τω αγελάσματι
τω πλήθει σου, ώ Θύραν.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Σουδιώτισσα : Ηλεία)
(Θύραν : )
549η. Ώ Όρθρε, διέπρεψας
δόγμασι ευσεβείας.
Υπείροχος συ έμμεινας
θνητών, Κλείς Βασιλείας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
( Όρθρος φαεινός : )
(Κλεις Βασιλείας : )
550η. Σωθήναι τας ψυχάς ημών,
Συλλήπτορ, εκδυσώπει
τον Ιησούν ημών Χριστόν,
Κύριον και Δεσπότην
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Συλλήπτωρ ή Ξυλλήπτωρ:)
551η. Ως ήλιος, Πορταϊτισσα,
τηλαυγώς υπερλάμπεις,
τας αβληχράς ημών ψυχάς
χάριτι αναλάμπεις.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Πορταϊτισσα : Άγιον Όρος, Αστυπάλαια)
552η. Στερρώς, πιστώς και ευσεβώς
Κρίνε, επολιτεύθης.
Την Βασιλείαν Ουρανών
μετά τιμής εγεύθης.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Κρίνος : )
553η. Οσίως, ώ Δουβέργαινα,
έζησας τον σον βίον.
Τα προς Θεόν διήξας συ
πιστώς, Άκουσμα απίστων.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Δουβέργαινα : Αθήνα)
(Απίστων αμφίβολον άκουσμα : )
554η. Ανέλαμψας, Φιλάνθρωπε,
πανευσεβώς ως άστρον,
της ταπεινότητος ομού
και σωφροσύνης κάστρον.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Φιλάνθρωπος : )
555η. Μετέστης, Χαρδακιώτισσα,
προς την Ζωήν την μίαν.
Αι των Αγγέλων στρατιαί
υμνούσι σε, Τελεία.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Χαρδακιώτισσα : Κυθραία)
(Τελεία : )
556η. Άπειρα τα χαρίσματα,
ά εκ Θεού εδέξω,
Βουνάσσα, ποίον στέφανον
σοι πολύτιμον πλέξω;
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Βουνάσσα : Ήπειρος)
557η. Ενδεδυμένη, Αγριλιά,
Θεού την θεία χάριν
έτεκες τον Μονογενή
Υιόν, ημών προστάτην.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Αγριλιά : Σαντορίνη)
558η. Ημίν, Ιβήρων, τέτοκας
των πάντων τον Δεσπότην,
το τέκνον σου το σαρκωθέν.
Χαίρει η ανθρωπότης.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ιβήρων : Κύπρος)
559η. Ο βίος σου πανένθεος
πράξεσι τε και λόγοις.
Εκτήσω τα χαρίσματα
Λαμπάς, τη ταπεινώσει.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Λαμπάς : )
560η. Χερσίν αχράντοις έλαμψας
αστήρ, Βρεφοκομούσα.
Εβλάστησας χαρίσματα
θεόθεν, Ξενοπούλα.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Βρεφοκομούσα : Άνδρος)
(Ξενοπούλα : )
561η. Της ατεκνίας τα δεσμά
Ιωακείμ και Άννης
έλυσας, Αρβανίτισσα,
άνωθεν, Τόκε Άννης.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Αρβανίτισσα : Χίος)
(Τόκος θαυμάτων : )
562η. Ανέτειλας της γνώσεως
το θείον φως, Προπύλη,
ώ αρωμάτων Ποταμέ,
τη του Χριστού Γεννήσει.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Προπύλη : )
(Ποταμός αρωμάτων : )
563η. Εώρακας τον Ιησούν
διανύσαντα, Κονίστρα,
του Μαρτυρίου την οδόν
προς την αθανασίαν.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Κονίστρα : )
564η. Αγλαόν Σκήπτρον κράτιστον,
της ταπεινοφροσύνης
ημίν το ύψος έδειξας
έμπλεως καλωσύνης.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Σκήπτρον κράτιστον : )
565η. Θεόθεν είληφας, Σταυρού,
στέφος αθανασίας
ενδεδυμένη, Σκουλουδού,
την στολήν της αγνείας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Σταυρού : Πάτμος)
(Σκουλουδού : Μύκονος)
566η. Ηυδόκησας και έτυχες
του αμαράντου στέφους.
Εν καρτερία έζησας
τους πόνους του σου βρέφους.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
567η. Γλυκύς ο ήχος εν ημίν
του κελαρύσματος σου,
εν ταις ψυχαίς πάντων ημών
δρόσος το πρόσωπον σου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
568η. Ως αστήρ ανατέταλκας,
Βολίς αδύτου φέγγους.
Τη θεία αίγλη έλυσας
την άγνοιαν, Ελέους.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Βολίς αδύτου φέγγους : )
(Ελέους : )
569ηα. Των ουρανίων δωρεών
της χάριτος ακτίσι
εφωταγώγησας ημάς,
ώ αμαρτίας Δείλι.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Δείλι αμαρτίας : )
569ηβ. Ένεκα σου, Πανάχραντε,
τιμώνται υπερτέρως
υπό της Εκκλησίας αι
γυναίκες, δρόσου νέφος.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Πανάχραντος ή Πανάχρα : Άνδρος, Μύκονος)
570η. Φωνής Αγγέλου ήκουσας.
Φως πίστεως εδέξω.
Κλείς, ποίον σοι εγκώμιον,
πίστει θεία, βοήσω;
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
571ηα. Ζώσα και άφθαρτος πηγή,
εκ Θεού λαμπρυνθείσα,
τω κόσμω όλω ήστραψας,
αρεταίς κοιμηθείσα.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ζώσα και άφθαρτος πηγή:)
571ηβ. Κάθαρον την διάνοιαν
ημών των αμαρτόντων,
απάντων των αμαρτωλών
των τιμή σε τιμώντων.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
572η. Διέλαμψας εν αρεταίς,
Κλεισούρας-Κλεισουργίων.
Τον πλούτον εθησαύρισας
τον θείον, ώ Κοχλίου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Κλεισούρας-Κλεισουργίων :
Κλεισούρα Καστοριάς)
(Κοχλίου : )
573η. Τας δωρεάς σου, Αιμιαλών,
τω κόσμω ευφημούμεν.
Τα σα έργα θεάρεστα,
Κτιστή, πανευφημούμεν.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Αιμιαλών : Δημητσάνα)
(Κτιστή : )
574η. Την του Κυρίου Γέννησιν
Στάμνε, ευαγγελίσω.
Οι ασεβείς τω τέκνω σου
έφηναν μείζον μίσος.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Στάμνος : )
575η. Θεώ την χάριν έλαβες
Δακρυοαναιρέτι.
Θεόν κόσμω εδώρησας
Δαιμονοκαθαιρέτι.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Δακρυοαναιρέτις : )
(Δαιμονοκαθαιρέτις : )
576η. Πιστή τω λόγω του Θεού,
Μουχλίου, ανεδέξω
ευλογηθείσα, Γουμερά,
χαρίσματι ενθέω.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Μουχλίου : Κωνσταντινούπολη)
(Γουμερά : Μακρυνίτσα)
577η. Τας προσευχάς ημίν, Παθών,
τας σοι προσφερομένας
μετ΄ ευσπλαχνίας πρόσδεξαι,
καθ΄ όλας τας ημέρας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Παθών : Χίος)
578η. Εκ του Θεού, Χρυσόπεπλε,
εστέφθης στέφω δόξης.
Ετέχθη υπό σου, Τρυγόν,
των πάντων ο Δεσπότης
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Χρυσόπεπλος : )
(Τρυγών : )
579η. Τοις ταπεινοίς περιβολήν
κραταιάν εδωρήσω.
Ακένωτος πηγή ημίν
σοφίας ανεδείξω.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
580η. Την οικουμένην, Καλαθή,
επύρσευσας ακτίσι
θείων δογμάτων, Στάμνα συ,
η τεκούσα τον κτίστην.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Καλαθή : )
(Στάμνα : )
581η. Διέλαμψας, Λαμιώτισσα,
διά λόγων και δι΄ έργων.
Διέπρεψας ποθήσασα
αγαθά θεία, Ξένων.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Λαμιώτισσα : Κεφαλονιά)
(Ξένων : Επτάνησα, Κρήτη)
582η. Παντί τω κόσμω έσπειρας
ιάσεων την χάριν.
Τη ση αγνεία έφηνας
Μάννα, την θείαν χάριν.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Μάννα : το εξ ουρανού Μάννα)
(Μάννα των παίδων : Κύπρος)
(Μάνα των παίδων : )
583η. Παράσχου, Νεπονιώτισσα,
ημίν των οικτιρμών σου
και χάρισαι άνευ φειδούς
ημίν το έλεος σου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Νεπονιώτισσα : Ζάκυνθος)
584η. Ευλογημένη εν γυναιξί
συ εί, Υπεραγία,
Βασίλισσα των Ουρανών,
των θνητών Ευδοκία.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ευλογημένη : )
(Υπεραγία : )
(Βασίλισσα Ουρανού και
γης :)
(Ευδοκία των θνητών : )
585η. Πρώτη μετά τον Ιησού,
Πάναγνε Θεοτόκε,
«Θεός», συ, «μετά τον Θεόν»,
ώ συ λειμών ευώδες.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Πάναγνος : )
(Θεοτόκος : )
(Ευώδης λειμών : )
Κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο η Παναγία είναι «η μετά Θεόν, Θεός».
586ηα. Τω πήχει αγιότητος
υπερέβης Αγίους,
και Αποστόλους, Ασκητάς,
Μάρτυρας και Οσίους.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
586ηβ. Ώ, «φύσεως μεθόριον
κτιστού», συ, «και ακτίστου»,
Πευκοβουνογιάτρισσα,
Διάκονε μυστηρίου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Πευκοβουνογιάτρισσα : Κερατέα)
(Διάκονος μεγίστου μυστηρίου : )
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλάμας λέγει ότι η Παναγία είναι το «μεθόριον κτιστού και ακτίστου φύσεως»
587η. Συ εί το σπουδαιότερον
και Αγιώτερον, Κλείς,
ό η Γη παρουσίασε,
πρόσωπον, ώ Θεόφρον.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Κλείς του Παραδείσου : )
(Κλείς της Βασιλείας : )
(Θεόφρων : )
588η. «Προσεύχεσθε υπέρ, Ξενιά,
υμάς των διωκόντων»,
είπεν ο Κύριος ημίν.
Μήτερ, επί τον θρόνον.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ξενιά : Μοναστήρι Παναγίας Ξενιάς στον Βόλο)
(Μήτηρ Θεού επί τον θρόνον : )
589η. Τιμιωτέρα Χερουβείμ
συ και ενδοξωτέρα
ασυγκρίτως των Σεραφείμ,
ώ συ, Καμουχαρέας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Καμουχαρέας : )
590η. Μεγίστη δωρεά Θεού
η της ελευθερίας,
ημίν, τοις δουλοις του Θεού,
ώ Δείλι αμαρτίας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Δείλι αμαρτίας : )
591η. Ουκ έστιν, Φως, Παράδεισος,
άνευ ελευθερίας,
τούτου του δώρου του Θεού,
χαράς Κυοφορία.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Φως άδυτον : )
(Κυοφορία χαράς : )
592η. Τιμάται το γενέθλιον
σου, Δέσποινα Μαρία,
ογδόη Σεπτεμβρίου, ώ
Δότειρα ελευθερίας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Δέσποινα : Ικαρία)
(Δότειρα ελευθερίας : )
593ηα. Φώς, «….ώσπερ ο πατήρ υμών
ο εν τοις Ουρανοίς, Κλείς,
υμείς έσεσθε τέλειοι …»,
έφη Χριστός, ώ Κλίνη.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Φως : )
(Κλείς Βασιλείας : )
(Κλίνη : )
593ηβ. «…Καλώς ποιείτε τους υμάς
μισούσι», Ταξιδιάρα,
και «Αλλήλους αγαπάτε», Φως,
έφη Χριστός, ώ Μάννα.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Φως : )
(Ταξιδιάρα : )
(Μάννα : Το μάννα εξ ουρανού)
(Μάννα των παίδων : Κύπρος)
593ηγ. Κύριος ο Θεός ημών
ημίν τοις δούλοις είπεν :
« Εγώ υμίν, δε, λέγω μη
ομόσαι όλως», Κήπε.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Κήπος : )
593ηδ. « Όστις ραπίσει σε επί
την δεξιάν σιαγόνα,
στρέψον αυτώ και την άλλην».
έφη Χριστός, Γοργόνα.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Γοργόνα : Σκάλα Σικαμιάς Λέσβου)
593ηε. «Δει αδικείν» σε «ουδαμού
και μη ανταποδίδειν
έφη ο, «αδικούμενον»,
Σωκράτης, ώ Γαλήνη.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Γαλήνη : Κρήτη )
594ηα. « Μητέρας πάσας, αληθώς,
νικάς, Άννα», γλυκεία,
«έως αν μήτηρ γένηται
θυγάτηρ ση», ηδεία.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
Η εν λόγω στροφή αφιερώνεται-απευθύνεται στην μητέρα της Παναγίας, την Αγία και Δικαία Άννα.
Η επωδός, βέβαια : Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου, απευθύνεται στην Παναγία, ως γενική επωδός του συνόλου Ύμνου.
Μετάφραση της εν λόγω στροφής : Είσαι πρώτη ανάμεσα σε όλες τις γυναίκες του κόσμου, υπερέχεις όλων των γυναικών της γης. Αυτό όμως μέχρι τη στιγμή που η θυγατέρα σου θα τεκνοποιήσει, θα γεννήσει δηλ. τον Υιό του Θεού.
Στην Εκκλησία μας, πρώτη τη τάξει, στις γυναίκες, μητέρες, και γενικά στις γυναίκες είναι η Παναγία και δεύτερη τη τάξει, στις γυναίκες, μητέρες, η μητέρα της, η Άννα, η γιαγιά του Χριστού, η οποία, γιαγιά Άννα, είναι η αγαπημένη μου Αγία, μετά την Παναγία.
594ηβ. Κατέστησαν διάπυροι
κήρυκες του Υψίστου
δια του Αγίου Πνεύματος
οι Απόστολοι, Ραγίου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ραγίου : )
594ηγ. Πάναγνε, οδόν πολιτικοίς
δείξον της αληθείας,
την προς χρηστήν διοίκησιν
έτι, Ξένων, πορείαν.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα μου.
(Ξένων : Κρήτη, Επτάνησα)
594ηδ. Φως, «..ώσπερ ο πατήρ υμών
ο εν τοις ουρανοίς, Κλείς,
υμείς έσεσθε τέλειοι…»,
έφη ημίν Χριστός, Κρήνη.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Φως : )
(Κλείς της Βασιλείας : )
(Κρήνη : )
(Κρήνη αείρρους : )
«Έσεσθε ούν υμείς τέλειοι, ώσπερ ο πατήρ υμών ο εν τοις ουρανοίς τέλειος εστίν».
594ηε. «Πρό του ελθείν, Πανάμωμε,
την πίστιν υπό νόμον
Παρθένε, εφρουρούμεθα….»,
Ώ Σώμα θεοδόχον.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Πανάμωμος : )
(Παρθένος : )
(Σώμα θεοδόχον : )
Ο Ιησούς, ως Υιός του Θεού και ως αγνός, καθαρός, αναμάρτητος άνθρωπος, μπορούσε να μας δώσει να καταλάβουμε τι σημαίνει αγάπη του Θεού. Πώς, όμως, θα εμφανιζόταν ο Χριστός χωρίς την παρουσία της Παναγίας; Με τη Γέννηση της Θεοτόκου ακολούθησε και η δική του Γέννηση.
Ο Άγιος και Ισαπόστολος Παύλος στην προς Γαλάτας επιστολή του γράφει :
« Πρό δε του ελθείν την πίστιν υπό νόμον εφρουρούμεθα συγκεκλεισμένοι εις την μέλλουσαν πίστιν αποκαλυφθήναι». (=Προτού έλθει η πίστη, ήμασταν κλεισμένοι μέσα στο νόμο, στο γράμμα του νόμου). Ο νόμος έγινε εν Χριστώ παιδαγωγός. Ο νόμος όμως από μόνος του ήτο ανίκανος να σώσει τον άνθρωπο. Ο Χριστός, με άλλα λόγια,, με την παρουσία του στη Γη, με την Γέννησή του, τον βίο του, τα θαύματά του, την Σταυρική του θυσία, την Ανάστασή του, έδωσε υπόσταση στο λόγο του Πατρός του.
595ηα. Συ εκ της ρίζης Ιεσσαί
και εκ του Δαυίδ οσφύος
ετέχθης, Κλείς, δούλοις ημίν,
Μαριάμ, Θεόπαι, Κρίνον.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
( Ρίζα του Ιεσσαί : )
(Ιεσσαί : Σάμος)
(Κλείς : )
(Κρίνον : )
Εις την Εκκλησίαν μας ψάλλουμε το εξής : «Εκ της ρίζης Ιεσσαί και εξ οσφύος του Δαυίδ η θεόπαις Μαριάμ τίκτεται σήμερον ημίν».
595ηβ. Θεού Άγγελος φαίνεται
σοι, Θεοτόκε, λέγων
σε κοιμηθήναι, Φως, μετά
τριήμερον, Ελέους.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Θεοτόκος : )
(Θεοτόκισσα : Τήλος)
(Ελέους : )
(Ελεούσα : Αγρίνιο και Κύπρο)
(Φως : )
595ηγ. Κατά την Κοίμησίν σου, Κλείς,
άπαντες παρεστώτες
ήσαν, Φως, οι Απόστολοι
πλην Θωμά, Άνθος ευώδες.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Κλείς του Παραδείσου : )
(Κλείς της Βασιλείας : )
( Ευώδες άνθος : )
595ηδ. Συ εν τάφω τριήμερος,
ο Υιός σου κατήλθε,
παρέλαβεν το Σώμα σου,
εν ουρανοίς ανήλθες.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
596ηα. Φείσαι μου του αμαρτωλού
Ένθρονε, Γρηγορούσα,
Βοώ σοι : «Χαίρε, Άμωμε,
Κτιστή, Γλυκοφιλούσα».
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Άμωμος : )
(Ένθρονος : )
(Γρηγορούσα : Αθήνα)
(Κτιστή : )
(Γλυκοφιλούσα : Άγιον Ορος, Λέσβος)
596ηβ. Εγκέλαδον τιθάσευσον,
τον χθόνιον, Πανάχρα,
τα θύματα εκ των σεισμών
ανάπαυσον, Κανάλα.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Πανάχρα ή Πανάχραντος :
Άνδρος, Μύκονος)
(Κανάλα : Κύθνος )
596ηγ. Τα εκ του κορωνοϊού
θύματα ουκ ολίγα
εν Παραδείσω φύλαξον.
Δότειρα ελευθερίας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Δότειρα ελευθερίας : )
596ηδ. Ρίξον με, Βληθλεεμίτισσα,
εν τω βαθεί πελάγει,
Βλαχέρναις, του ελέους σου,
ώ Φιλανθρωποτάτη.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Βηθλεεμίτισσα: Ιεροσόλυμα)
(Βλαχέρναις ή εν Βλαχέρναις ή Βλαχερνιώτισσα ή Βλαχέρνα ή Βλαχερνών : Κωνσταντινούπολη)
(Βλαχερνών : Τετράλοφος Κοζάνης)
(Φιλανθρωποτάτη : )
597ηα. Τηλίκη ήσθα, Δέσποινα,
τω Ευαγγελισμώ σου :
διέτρεχες το δέκατον
έκτον έτος, ώ Πόνου.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Δέσποινα : Ικαρία)
(Πόνου : )
597ηβ. Τηλίκη ήσθα, Σουμελά,
τη του Χριστού Γεννήσει :
διήνυ(τ)ες το δέκατον
έκτον έτος, Γαλήνη.
(Σουμελά : Καστανιά Ημαθίας)
(Γαλήνη : Κρήτη)
597ηγ. Ο Κύριος, ο σταυρωθείς,
τριήμερος ανέστη.
Συ κοιμηθείσα, εν ουρανοίς
τριήμερος μετέστης.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
597ηδ. Τηλίκη ήσθα, Τρυπητή,
τη του Χριστού Σταυρώσει :
έν έτος προ πεντηκοστού
διήνυ(τ)ες, ώ Κόρη.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Τρυπητή : Αίγιο Αχαίας)
(Κόρη : )
597ηε. Τηλίκη ήσθα, Σκεπαστή,
Ψαλτή, τη ση Κοιμήσει :
έν έτος προ εξηκοστού
διήνυ(τ)ες, ώ Κρήνη.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Σκεπαστή : )
(Ψαλτή : )
(Κρήνη : )
(Κρήνη αείρρους : )
597ηστ. Τηλίκη ήσθα, Κρητικιά,
εν τη ση Μεταστάσει :
έν έτος προ εξηκοστού
διέτρεχες, Φιλτάτη.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Κρητικιά : Μονεμβασιά)
(Φιλτάτη : )
597ηζ. Ποία, Παντάνασσα, εις την
απροσμέτρητον δόξαν
δύναται συγκριθήναι σοι,
απόγονος της Εύας ;
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Παντάνασσα : Μυστράς, Αρκίους, Άγιον Όρος)
597ηη. Ώ Χρυσοσπηλαιώτισσα
Μείζον πάντων Αγίων,
δι΄ ό και ονομάζεσαι
ΠΑΝΑΓΙΑ, ώ Κρίνον.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Χρυσοσπηλαιώτισσα ή Χρυσοσπηλιώτισσα : Αθήνα, Καλάβρυτα)
(Παναγία : )
(Παναγία με τα κρινάκια : Κεφαλονιά)
(Κρίνον : )
Ψαλλουμε στην Εκκλησία μας : «Αγία Μείζων πάντων Αγίων Αγιωτέρα» (=Παναγία, συ η Αγία, η μεγαλύτερη και αγιώτερη όλων των Αγίων).
597ηθ . Κατ΄ όναρ φαίνετ΄ Άγγελος
τω Ιωσήφ, Φως, λέγων :
«Ηρώδης μέλλει του ζητείν
απολέσαι» το Βρέφος.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Φως άδυτον : )
598ηα. Έδωκεν Έλλησι ο Θεός
την εύμορφον Ελλάδα,
αυτού την λαμπράν έπαυλιν,
ώ του Ουρανού Σκάλα.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Σκάλα του Ουρανού : )
598ηβ. Ελ – λάς : δυο αγιαι
συλλαβαί,
ίσον : φωτεινή πέτρα.
Ελ – Ηλ, εκ του Ηλίου φ ω ς,
λας, σημαίνουσα : π έ τ ρ α.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Φ ω ς : )
(Π έ τ ρ α : )
(Π έ τ ρ α ς ή Πετριανή : Πέτρα Λέσβου)
598ηγ. Ελλάδος τρεις χιλιάδες τας
νήσους, βραχονησίδας
εις όλα τα πελάγη ημών
σκέπε υπό σου πτέρυγας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
598ηδ. Ώ Παναγιά, δεσπόζουσα επί μεγίστη πέτρα,
εκατόν δέκα τέσσερα
σκαλία έχεις, Πέτρας.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου. (Πέτρας ή Πετριανή : Πέτρα Λέσβου).
Πέτρα Λέσβου : το μικρό γοητευτικό χωριό της Πετριανής Παναγιάς μας με τους καλωσυνάτους έλληνες συμπολίτες μας.
599ηα. Συ, ώ του Θεού Δέησις,
σκέπε την Σαμοθράκην,
την Θάσον, Λήμνον, Κάρπαθον,
Κω, Ρω, Κάσον και Θράκην.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Δέησις του Θεού : αγιογραφία εν τω ναώ του Αγίου Νικολάου Κοζάνης)
599ηβ. Ακοή ή Ακοήτισσα,
Θεού Δέησις λέγω :
Έν ούς έχεις ακάλυπτον,
τ΄ άλλον κεκαλυμμένον.
(Δέησις του Θεού : αγιογραφία εν τω ναώ του Αγίου Νικολάου Κοζάνης)
(Ακοή ή Ακοήτισσα : το έτερον προσωνύμιον της ιδίας αυτής αγιογραφίας, ατύπως, προφορικώς).
Σχετικά με την στροφή τούτη σημειώνω :
Το 1972 ήμουν μαθητής της Α΄ τάξεως στο Βαλταδώρειο Γυμνάσιο Κοζάνης. Νοίκιαζα στην Κοζάνη. Η ιδιοκτήτρια-εκμισθώτρια είχε και άλλο ιδιόκτητο διαμέρισμα, όμορο με το σε μένα μισθωμένο. Κατοικούσε στο διαμέρισμα αυτό με την υπεραιωνόβια μητέρα της, την οποία φρόντιζε. Η μητέρα της, γιαγιά, μου είχε πει το εξής : «Στην είσοδο του κυρίως ναού του Αγίου Νικολάου Κοζάνης, σε κολώνα του ναού, υπάρχει μία αγιογραφία στην οποία εικονίζεται η Παναγία έχουσα στην αγκαλιά της τον Χριστό. Στην αγιογραφία τούτη η Παναγία φέρει το προσωνύμιον : Δέησις του Θεού. Η ίδια η Παναγία παριστάνεται με το ένα αυτί της ακάλυπτο και το άλλο καλυμμένο με τα μαλλιά της.
Το ακάλυπτο είναι ακάλυπτο για να εισακούει η Παναγία τις προσευχές μας. Το καλυμμένο είναι καλυμμένο για να μην «ακούει», για να μην «μαθαίνει» τις ειδεχθείς και απεχθείς πράξεις του ανθρώπου.
Γι΄ αυτόν τον λόγο η Παναγία της αγιογραφίας αυτής είχε και έχει, προφορικά και άτυπα το προσωνύμιο : Ακοή ή Ακοήτισσα ή Ακροάτισσα» .
Αυτά μου είχε πει η αξιοσέβαστη γιαγιά.
Για την ιστορία της αγιογραφίας τούτης θεωρώ χρήσιμη την καταγραφή του στοιχείου αυτού.
Η γιαγιά, από την οποία άντλησα την πληροφορία αυτή ήτο το 1972 ετών 103, δηλ. η ίδια ήτο γεννημένη το 1869.
Ο Θεός ας την αναπαύσει.
Κατά το Όμηρον ο Οδυσσεύς εδέθη εις τον ιστόν του καραβιού του για να μην παρασυρθεί από τους μελωδικούς ήχους των Σειρήνων.
Στην εν λόγω αγιογραφία η Παναγία καλύπτει το ένα αυτί της για να «αδυνατεί να ακούει» τις αποκρουστικές πράξεις του ανθρώπου.
600η. Εχάρης διά την του Χριστού
Ανάληψιν, Μαρία,
δοξάζουσα τον Ύψιστον
Αγγέλων χορωδία.
Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου.
(Ανάληψις : )
(Αγγέλων : Αθήνα, Κρήτη, κ.α.) 29-
