Αιχμάλωτοι, Τραυματίες, και Εκτελέσεις: Η Σκοτεινή Οδύσσεια των Ιταλών στην Κατοχική Μακεδονία – Απώλειες και υλικές καταστροφές στη Δ. Μακεδονία 1940-1945.
Αιχμάλωτοι, Τραυματίες, και Εκτελέσεις: Η Σκοτεινή Οδύσσεια των Ιταλών στην Κατοχική Μακεδονία – Απώλειες και υλικές καταστροφές στη Δ. Μακεδονία 1940-1945.
Αθανάσιος Καλλιανιώτης.
Μέρος 5ο
Εκτέλεση Ιταλών τραυματιών
Ιταλική εφοδιοπομπή έπεσε σε ενέδρα ανταρτών του ΕΛΑΣ την 3η Μαρτίου 1943 στη θέση Μπαράγκις Σιάτιστας. Εφημερίδα του ΕΑΜ Κοζάνης έγραψε τον ίδιο μήνα για το συμβάν: 90 αιχμάλωτοι, λοιποί νεκροί και μόνο ένα αυτοκίνητο γλύτωσε,[1] παραξενεύοντας τους προσεκτικούς αναγνώστες για την αποφυγή ακριβούς αναφοράς πεσόντων, αφού αυτοί καταμετρούνται με ευκολία. Είκοσι χρόνια αργότερα αυξήθηκε ο αριθμός των αιχμαλώτων φτάνοντας στους 180,[2] προστέθηκαν δε και 3 φονευθέντες.[3] Την ίδια περίπου εποχή εγράφη ότι στην ίδια ενέδρα είχαν παραδοθεί 15 Ιταλοί και δοθέντες στον Ερυθρό Σταυρό μεταφέρθηκαν στηνΚοζάνη,[4] μαρτυρία που έκτοτε επαναλαμβάνεται[5] στη βιβλιογραφία της Αριστεράς. Σε σύγχρονη συμμετοχική εγκυκλοπαίδεια αναφέρονται 15 νεκροί Ιταλοί και 34 τραυματίες ως παραδοθέντες προς ίασιν σε αντιπροσώπους του Ερυθρού Σταυρού.[6]
Άνδρες που έζησαν από κοντά τα γεγονότα είχαν αντίθετη άποψη: σε εφημερίδα της Θεσσαλονίκης το 1962 εκπαιδευτικός εκ Σιατίστης κατέθεσε πως τότε αιχμαλωτίστηκαν 12 τραυματίες Ιταλοί που μεταφέρθηκαν σε Δημοτικό Σχολείο της κωμόπολής του προς περίθαλψιν, ενώ άλλοι 14 οδηγήθηκαν από στέλεχος του ΚΚΕ κι ενόπλους άνδρες από τη συνοικία Γεράνεια της Σιάτιστας στον ορεινό οικισμό Παλαιόκαστρο όπου εκτελέστηκαν από εαμίτη γειτονικού χωριού.[7] Δήμαρχος της ιδίας κωμόπολης το ίδιο έτος αρνήθηκε ότι μέρος των Ιταλών τραυματιών μεταφέρθηκε στην πόλη τους πληροφορώντας ότι όλοι τους κατευθύνθηκαν στο Παλαιόκαστρο όπου την ιδία νύχτα εκτελέστηκαν από το ΕΑΜ του χωριού.[8]
Ποια γραπτή μαρτυρία να πιστέψει ο αναγνώστης; Υπήρξαν όντως τραυματίες και πόσοι; Αν ναι, παραδόθηκαν όντως στον Ερυθρό Σταυρό και πώς; Εφονεύθησαν κι από ποιους; Μία κατάθεση αφήνει να εννοηθεί ότι όντως εκτελέστηκαν, αλλά με την ευθύνη να αποσείεται από τους ώμους του ΕΛΑΣ για να μην τριτρώσκεται η ηθική των ενόπλων επαναστατών. Κατά τον ίδιο τρόπο προφορικές, πλην όμως αμήχανες, τοπικές μαρτυρίες αποδίδουν την ενοχή της εκτέλεσης των Ιταλών τραυματιών σε έναν μόνον χωρίτη γειτονικού οικισμού προσθέτοντας ότι οι κάτοικοι του Παλαιοκάστρου είχαν αρνηθεί να αφαιρέσουν τη ζωή των 9, γι’ αυτόν τον αριθμό ομιλούν, αιχμαλώτων.
Παρόντες όμως στο συμβάν χωρίτες ανέφεραν στον γράφοντα λεπτομέρειες: κατά την εκτέλεση το όπλο ενός αφαιρετή είχε πάθει τρεις φορές αφλογιστία, αλλά η ζωή του τυχερού για λίγο τραυματία δεν χαρίστηκε. Τους μελλοθανάτους είχαν οδηγήσει στο πρανές βορείως του ξωκκλησιού του Αγίου Νικολάου, θέση Ντραγκόσ(ι), κρυφή κι απόμερη. Μόλις κάθισαν, εμφανίστηκαν όπλα προς εκτέλεσιν. Τα κλάματα και οι εκπλιπαρήσεις των να τους χαριστεί η ζωή δεν εισακούστηκαν. Τουφεκίστηκαν επιτόπου και σκεπάστηκαν πρόχειρα. Όταν το 1953 το ιταλικό κράτος ενήργησε εντοπισμό θαμμένων στρατιωτών του,[9] όσοι προσήλθαν δεν έλαβαν ουδεμία πληροφορία για το συμβάν ούτε για τον τόπο ταφής των τραυματιών. Με τα χρόνια και τις νεροποντές τα παραχωμένα οστά βγήκαν στην επιφάνεια και θρησκευόμενες ηλικιωμένες του Παλαιοκάστρου τα μετέφεραν προς εναπόθεσιν στον κοιμητηριακό ναό του χωριού μισό χιλιόμετρο πιο πάνω.
Το γεγονός στην τοπική μνήμη είχε αποκτήσει μυστηριώδεις διαστάσεις: φημολογούνταν ότι τα οστά των λαμπύριζαν στο φως μόλις τα φανέρωσαν οι καιροί.
Ένας μόνον Ιταλός αιχμάλωτος τραυματίας ονομαζόμενος από τους αντάρτες ως ο φασίστας φρούραρχος Νεάπολης Αυρήλιο,[10] άλλως Μαρσάλο, Μάριο Ασφίλι, Απρίλι ή Απρίρε ο μόνος που γίνεται παραδεκτός σε πηγή στελέχους του ΕΛΑΣ που ήταν παρών, δεν είδε την τύχη των συμπατριωτών του. Ανηφορίζοντας μαζί με τους τραυματίες συναδέλφους του προς το χωριό της θυσίας εφονεύθη[11] στον αυχένα Πετρόβου-Γκολένας πριν ακόμα κατηφορίσουν δεσμοφύλακες κι αιχμάλωτοι προς το Παλαιόκαστρο.[12] Πού κι αν ετάφη, είναι άγνωστο.
Αγκράφα ζώνης που απαλλοτρίωσε χωρίτης της Ελάτης (Λουζιανής) Σερβίων από αιχμαλωτισθέντα Γερμανό που εκτελέστηκε από τον ΕΛΑΣ στα Άγραφα
Ακόμη σκοτεινό παραμένει το γεγονός ότι χωρίτες που πλησίασαν το πεδίο μάχης του Φαρδυκάμπου την επόμενη μέρα της παράδοσης του ιταλικού τάγματος, το οποίο είχε προσέλθει να εκδικηθεί για την αναφερόμενη ενέδρα αλλά τελικά αιχμαλωτίστηκε, άκουγαν τραυματίες να παρακαλούν για φαγητό και νερό και να παραπονούνται για το κρύο της νύχτας και της ημέρας.[13] Αν περιεθάλπησαν και πού ή αν εξεδήμησαν αβοήθητοι επί τόπου, δεν έχει γνωσθεί.
Φαίνεται πάντως ότι η εν κρυπτώ εκτέλεση τραυματιών από τον ΕΛΑΣ Μακεδονίας αποτέλεσε δεδικασμένο. Μόλις τρεις μήνες αργότερα εκτελέστηκαν 17 τραυματίες Γερμανοί συν 60 αρτιμελείς συνάδελφοί τους από τον ΕΛΑΣ Θεσσαλίας,[14] οι οποίοι είχαν αιχμαλωτιστεί στη στενωπό του Σαρανταπόρου. Κάτι μυστηριακό είχε αυτός ο τόπος.
Ήταν η αρχή της Οδύσσειας των Ιταλών που είχαν αιχμαλωτιστεί στην περιοχή Σιατίστης. Μερικές εκατοντάδες παρομοίως συλληφθέντες τις επόμενες ημέρες από αντάρτες των οργανώσεων ΥΒΕ/ΕΚΑ κι ΕΛΑΣ στη μάχη του Φαρδυκάμπου προωθήθηκαν πεζή στα ενδότερα, αρχικά στο γυμνάσιο Τσοτυλίου όπου διανυκτέρευσαν, μετά στον Πεντάλοφο και ύστερα στο χωριό Πρόσβορο της ΒΑ Πίνδου όπου μέρος των 559 στρατιωτών[15] έμειναν στο Δημοτικό Σχολείο, τον ναό, αλλά και σε κατασκευασμένα από τους ιδίους πρόχειρα καταλύματα κοντά στο χωριό.[16] Σε οικία του γειτονικού οικισμού Αλατόπετρα κλείστηκαν 16 περίπου αξιωματικοί[17] προς διαχωρισμόν, ενώ οι εναπομείναντες στρατιώτες καταυλίστηκαν στα κελιά της περιτειχισμένης Ιεράς Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου στον οικισμό Σπήλαιο.
Επειδή είχαν συλληφθεί έπειτα από μάχες, φρουρούνταν αυστηρά υπό τη διοίκηση παλαιού αντάρτη από την Πιερία,[18] εφέδρου υπολοχαγού ή λοχαγού, που έφερε αρχικά το κλέφτικο ψευδώνυμο Κατσαντώνης πριν το μετατρέψει αργότερα, μάλλον όταν άλλαξε προς το αστικόν η επαναστατική ορολογία του ΕΛΑΣ, στο σύνηθες προσωνύμιο Μπαρμπαγιάννης.[19] Όταν ένας εκ των Ιταλών απέδρασε από το μοναστήρι, τουφεκίστηκε μαζί με άλλους 6 κρατούμενους εις παραδειγματισμόν.[20]
Η αναγραφή ότι στον κατάμεστο ανταρτών Θεσσαλίας και Μακεδονίας οικισμό Σαμαρίνα ομίλησε το φθινόπωρο του 1943 ο μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης Ιωακείμ προς παρόντες 610 αιχμαλώτους Ιταλούς των μαχών Βίγλας και Φαρδυκάμπου[21] ισχύει μόνον αν οι αναφερόμενοι μεταφέρθηκαν πρόσκαιρα από τα στρατόπεδα όπου είχαν εγκλειστεί για να φανεί η ρώμη του ΕΛΑΣ. Το πιο πιθανό όμως είναι πως δεν επρόκειτο γι’ αυτούς, αλλά για παραδοθέντες συναδέλφους τους της μεραρχίας Πινερόλο οι οποίοι είχαν διαφορετική ταυτότητα αιχμαλώτων, την εθελοντική.
Ορεινή Οδύσσεια
Οι Ιταλοί της μεραρχίας Πινερόλο που παραδόθηκαν στον ΕΛΑΣ το φθινόπωρο του 1943 ανήκαν σε άλλη σκηνή. Πόσοι ήταν; Συγκαιρινή πηγή ομιλεί για 1.292 άνδρες,[22] άλλη για 2.000 κι έτερη, που τους ονομάζει πρώην αιχμαλώτους, θεωρεί ότι από τους 2.300 τον Δεκέμβριο του 1943 είχαν αυξηθεί σε 2.500 τον Ιανουάριο του επομένου έτους.[23] Είχαν μεταφερθεί από τη Θεσσαλία σε άλλους ορεινούς οικισμούς των Γρεβενών και του Βοΐου, αλλά με μια σημαντική διαφορά: ήταν εσπεισμένοι με το ΕΑΜ, ελεύθεροι, όσο ελεύθερος και ασφαλής μπορούσε να νιώσει ένας αλλόγλωσσος σε ανταρτοκρατούμενη περιοχή όπου κάθε κίνηση ελέγχονταν από το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ.
Τα μέρη όπου εστάλησαν οι νέοι ελεύθεροι κρατούμενοι χωρισμένοι σε τάγματα[24] επιλέχτηκαν με γνώμονα την απόσταση από τη γερμανοκρατούμενη περιοχή. Η οδός, αν ειπωθεί έτσι, από εκεί ως τα Γρεβενά ήταν στην πραγματικότητα μουλαρόδρομος 40 χιλιομέτρων. Δεν έμειναν σε βλαχόφωνα χωριά, ίσως επειδή μέρος των κατοίκων τους δεν ενέπνεε εμπιστοσύνη. Προτιμήθηκαν τα κουπατσιαραίικα αντίστοιχα, δηλαδή τα ελληνόφωνα Δοτσικό και Μεσολούρι κι ακόμη πιο μακριά το επίσης ελληνόφωνο Επταχώρι Καστοριάς όπου καταυλίστηκαν 300-450 στρατιώτες.[25] Το Δοτσικό διέθετε μια εκατοντάδα οικίες, το Μεσολούρι περίπου τις μισές,[26] ενώ το Επταχώρι περισσότερες. Οι Ιταλοί ανήγειραν πρόχειρους οικίσκους έξω από τα χωριά με κορμούς και κλαδιά που διέθετε άφθονα ο τόπος, εκτός των ιατρών που εγκαταστάθηκαν σε οικίες δεχόμενοι κι Έλληνες ασθενείς.[27]
Τα χωριά αυτά ήταν σχεδόν αδειανά από το φθινόπωρο ως την άνοιξη καθώς οι τσελιγκάδες κατέβαζαν τα κοπάδια τους στα χειμαδιά της Θεσσαλίας[28] οπότε υπήρχε ελεύθερος χώρος κι ακόμη, όταν θα επέστρεφαν στις θερινές βοσκές, είχε τη δυνατότητα το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ να θρέψει τους κρατουμένους φορολογώντας τους νομάδες ποιμένες σε γάλα, τυρί (αυτό περίσσευε),[29] δέρματα, μαλλί και κρέας, μιας και οι αντάρτες είχαν υποσχεθεί πως οι παραδοθέντες θα τρέφονταν όπως ακριβώς οι ίδιοι.[30]
Επιπλέον, οι Ιταλοί είχαν την επιλογή να εξασφαλίσουν το φαγητό τους με πληρωμή σε είδος βοηθώντας τους μπακαταραίους, δηλαδή αυτούς που παρέμεναν εκεί τον χειμώνα, σε οργώματα, σκαλίσματα, σπορά σίτου και καλαμποκιού και στη συγκομιδή αγαθών. Προσέτι, στο βουνό αναφύονταν άγρια καρποφόρα δέντρα προς βρώσιν.[31] Πολύ δε πιθανόν, τουλάχιστον όσον αφορά στο Δοτσικό όπου η άρχουσα τάξη (οι τσελιγκάδες) δεν διέκειτο φιλικά προς το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ[32] να επρόκειτο για ηθελημένη ενέργεια (κατα)πίεσης καλυμμένη κάτω από πέπλο ανθρωπισμού. Υπήρχε ακόμη η ρήση του ΕΛΑΣ ότι από τους οικισμούς αυτούς μπορούσαν οι Ιταλοί μέσω Ιωαννίνων να προωθηθούν με πλωτά μέσα στην πατρίδα τους ή να την προσεγγίσουν πεζή μέσω Αλβανίας-Γιουγκοσλαβίας.[33]
Το συσσίτιο των κρατουμένων τον χειμώνα του 1943-1944 με τα κοπάδια να βόσκουν πολύ μακριά ήταν πτωχό. Η αρχική δέσμευση του ΕΑΜ ότι θα τρων από το ίδιο καζάνι δεν τηρήθηκε οπότε οι στρατιώτες κατανάλωναν φακές, χελώνες, νεροχελώνες κοντινών λιμνίων[34] και χόρτα, ορισμένα εκ των οποίων δηλητηριώδη.[35] Χωρίς αλάτι και λάδι,[36] με τροφές που συντελούσαν στην εξάντληση εμφανίστηκαν αβιταμινώσεις, διάρροιες, ρευματικοί πόνοι, πρήξιμο των κάτω άκρων, ελονοσιακοί πυρετοί, κύρια ασθένεια και των γηγενών, [37] τυφοειδείς αντίστοιχοι λόγω των ψειρών, ακόμη και παραφροσύνες.[38] Η δίψα έσβηνε σε νερόλακκους.[39]
Για τη σωτηρία τους επενέβησαν οι Βρετανοί σύνδεσμοι προσφέροντας ιατρικά εφόδια, ρουχισμό[40] και χρυσές λίρες για το καθημερινό σιτηρέσιο, αλλά πόσα από αυτά κατακρατούσε το ΕΑΜ είναι άγνωστο, αλλά μάλλον αρκετό να υποθέσει κάθε ανεξάρτητος μελετητής της περιόδου. Επιπλέον, όσοι Ιταλοί ορίστηκαν ως σιτιστές αγόραζαν τρόφιμα από την ανταρτοκρατούμενη περιοχή σε τιμές που προσπαθούσε να καθορίσει η Συμμαχική Αποστολή κι όχι οι πωλητές ή οι αντάρτες. Όμως η κυκλοφορία του χρυσού έφερνε αυξήσεις τιμών.[41] Όπως γράφει ο υπεύθυνος για την πρόνοια των παραδοθέντων Ιταλών της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής (ΣΣΑ) ταγματάρχης Phillip Worrall:
για τους εμπόρους του θεσσαλικού κάμπου αντιπροσώπευα τον πλούτο και τις επιχειρήσεις.[42]
Κατά πόσον τηρούνταν οι συμφωνίες; Η έξοδος των Ιταλών σιτιστών στις αγορές ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη όντας άοπλοι και φορτωμένοι χρυσό. Ο 28χρονος αξιωματικός Vittorio Fanetti ευρέθη φονευμένος με τσεκούρι και γυμνός από ρούχα και βρετανικές λίρες έξω από το στρατόπεδό του στον οικισμό Επταχώρι.[43] Είχαν παρατηρηθεί και μαστιγώσεις Ιταλών στρατιωτών εκ μέρους του ΕΛΑΣ με την κατηγορία της κλοπής προβάτων, κάτι που οι πρώτοι αρνούνταν.[44]
Με την πτωχή διατροφή συνοδοιπορούσαν οι καιρικές συνθήκες στους καταυλισμούς: κρύο, παγωνιές, χιόνια κι έλλειψη φαρμάκων. Ο ιατρός Giussepe Sciuto του 313 Τ.Π. της Πινερόλο, τιμηθείς αργότερα με το αργυρό μετάλλιο στρατιωτικής ανδρείας,[45] ολίγα μόνον μπορούσε να καταφέρει στο Δοτσικό. Στο Μεσολούρι είχε προσέλθει προς ίασιν των ασθενών ο συνάδελφός του Edoardo Ardito[46] εξυπηρετώντας και τους αντάρτες του ΕΛΑΣ. Παρόλη τη θέλησή του, χωρίς φαρμακευτική σκευή δεν κατόρθωσε να αναχαιτίσει επιδημία εξανθηματικού τύφου που είχε εξαπλωθεί και στους χωρίτες. Εξεδήμησε κι ο ίδιος την 21η Μαΐου 1944 μαζί με δύο Έλληνες συναδέλφους του που είχαν σταλεί επικουρικά από τον ΕΛΑΣ.[47]
Εκατοντάδες Ιταλοί επιχείρησαν τον Φεβρουάριο του 1944 να φύγουν στην πατρίδα τους μέσω των ακτών της Ηπείρου και της Αλβανίας χωρίς αρβύλες, τις είχαν απαλλοτριώσει ο ΕΛΑΣ και οι χωρικοί. Επέστρεψαν πίσω νηστικοί, καταπτοημένοι και με κρυοπαγήματα.[48] Τα ασθενούντα μέλη τους κόβονταν στο χειρουργείο με ξυλουργικό πριόνι.[49]
Πόσοι ήταν οι θανόντες εκεί Ιταλοί; Αναφέρονται περισσότεροι από 100 ενταφιασμένοι στο Πρόσβορο[50] και γενικώς 400 στα ειρημένα τρία χωριά,[51] αλλά ο γράφων διαθέτει ελάχιστα ονόματα. Με τους ασθενείς προσμετρώνται βεβαίως και όσοι προσπάθησαν να διαφύγουν από τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις των Γερμανών το καλοκαίρι του 1944, αλλά όσοι συλλαμβάνονταν εκτελούνταν επιτόπου, ενώ αυτοί που είχαν αιχμαλωτιστεί από τους αντάρτες στη Βίγλα και τον Φαρδύκαμπο διασώθηκαν παραδοθέντες σε γερμανικά τμήματα. Σώοι επίσης βγήκαν μερικοί που στρατεύτηκαν στην ΙΧ μεραρχία του ΕΛΑΣ συμμετέχοντας και σε επιθέσεις εναντίον αντικομουνιστικών χωριών,[52] άλλοι ως μουλαράδες στην ΣΣΑ ή όσοι εργάζονταν σε πεδινά χωριά της περιοχής, στα Βέντζια π.χ. Σύμφωνα με μιαν αναφορά αυτοί συμπλήρωναν μια μόνον εκατοντάδα.[53]
Πόσοι Ιταλοί της Καστοριάς συνελήφθησαν από τους Γερμανούς την 15η Σεπτεμβρίου 1943 για να μεταφερθούν σε στρατόπεδα της Γερμανίας είναι άγνωστο, όμως υπήρχαν και τέτοιοι όπως ο Giovanni Delbosco.[54]
Οι Ιταλοί είχαν προσέλθει ως νικητές το 1941 για να καταλήξουν αιχμάλωτοι πολέμου ή παραδοθέντες φιλοξενούμενοι τα μεθεπόμενα έτη, χωρίς ποτέ να φανταστούν ότι θα διαβιούσαν ρακένδυτοι μες στα δάση και τη βροχή, νηστικοί στα χιόνια, ασθενείς και χωρίς νεκρώσιμη ακολουθία, θαμμένοι με ξύλινους σταυρούς επάνω.[55] Με την εξαίρεση του Δοτσικού όπου καθώς δεν έφτανε το νεοπαγές ιταλικό νεκροταφείο, θάβονταν σε μέρος του κοινοτικού αντίστοιχου, ιδιαίτερα οι αξιωματικοί των.[56]
[1] Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας ( ΑΣΚΙ), Αρχείο ΚΚΕ, Νίκη 6 (25 Μαρτίου 1944) 3
[3] Ρόσιος, Αλέξης, Στα φτερά του οράματος, Εθνική Αντίσταση, διωγμοί μετά τη Βάρκιζα, Εμφύλιος 1946 –1949, πολιτική προσφυγιά, Κώδικας, Θεσσαλονίκη 1997, σ. 81
[9] Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Κοζάνης ( ΓΑΚ/ΑΝΚ), ΑΒΕ60/15.1/ΣΑΕ 1145, Ίδρυση και μεταφορά νεκροταφείων 1953, Σημείωμα αρ. 31049 προς κ. Δήμαρχον Κοζάνης 3/11/1953
[22] Public Records Office ( PRO), FO 371 37203/R 5303, conditions in Greece 1943, extract from Weekly progress report No 44 by SOE, period ending 27 May
[23] Σπηλιωτοπούλου Μαρία, Παπαστράτης Προκόπης (επιμ.), Χρονολόγιο γεγονότων 1940-1944 : από τα έγγραφα του Βρετανικού Υπουργείου των Εξωτερικών, Foreign Office 37, τ. Β΄, Αθήνα 2004, σ. 44-45
[42] Spiros Tsoutsoumpis, Irregular warfare in occupied greece 1941-1944: masculinity and morale in the british special operations executive and the greek resistance, A thesis submitted to The University of Manchester for the degree of Doctor of Philosophy (PhD), 2012, σ. 152, file:///C:/Users/Owner/Downloads/IRREGULAR_WARFARE_IN_OCCUPIED_GREECE_194.pdf
Αυτή η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies για να βελτιώσει την εμπειρία σας. Θα υποθέσουμε ότι είστε εντάξει με αυτό, αλλά μπορείτε να εξαιρεθείτε αν το επιθυμείτε. ΑποδοχήΔιαβάστε περισσότερα
Αθανάσιος Καλλιανιώτης.
