Από την απραξία, στην Δημιουργική Πόλη: Ένα μοντέλο Πολιτιστικής Ανάπτυξης. Γράφει ο Στέλιος Μήλιος

Μια πλήρης μελέτη για την πολιτιστική – δημιουργική βιομηχανία στην Ελλάδα, έρχεται να τονίσει τις περιφερειακές ανισότητες στην πολιτιστική και δημιουργική παραγωγή και να αναδείξει ακόμα μια αποτυχία της Δυτικής Μακεδονίας. Η Περιφέρεια Αττικής παράγει το 75,5% της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ) των Κλάδων Πολιτισμού και Δημιουργικότητας. Οι υπόλοιπες 12 Περιφέρειες μοιράζονται το 14,3% της ΑΠΑ, 27% των εργαζομένων και 29,1% των επιχειρήσεων.  Η Δυτική Μακεδονία λαμβάνει την προτελευταία θέση.

Η οικονομική και πολιτιστική πολιτική εστιάζει πλέον στη δημιουργικότητα, αναγνωρίζοντας τη σημασία της καινοτομίας και της γνώσης στη βιομηχανική παραγωγή του 21ου αιώνα. Αυτή η εξέλιξη οδηγεί στη μετάβαση από την παραδοσιακή “Πολιτιστική Οικονομία” και “Δημιουργικότητα” στο ευρύτερο πλαίσιο της “Δημιουργικής Οικονομίας”. Οι “Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες” προσαρμόζονται υπογραμμίζοντας τη σημασία της γνώσης, της τεχνολογίας και της βιωματικής εμπειρίας, με έμφαση στην ιδέα της βιώσιμης ανάπτυξης.

Πως επιτυγχάνεται αυτό; Οι θεμέλιοι λίθοι της “Δημιουργικής Οικονομίας” αναπτύσσονται μέσω των “Δημιουργικών Πόλεων” και των “Δημιουργικών Συσπειρώσεων”. Αυτή η προσέγγιση εστιάζει σε ένα σχέδιο πολιτιστικής ανάπτυξης, ενώ παράλληλα διαμορφώνει νέες αστικές πολιτικές που ενθαρρύνουν την πολιτιστική και δημιουργική παραγωγή. Επιπλέον, αυτή η προσέγγιση επιδιώκει την προσέλκυση δημιουργικών επιχειρήσεων, καλλιτεχνών και επαγγελματιών, προκειμένου να δημιουργηθεί μια δυναμική πολιτιστική κοινότητα. Το επόμενο στάδιο περιλαμβάνει τη συσπείρωση των επιχειρήσεων σε στρατηγικές συνεργασίες και την αλληλεπίδραση μεταξύ των δημιουργικών επαγγελματιών, με στόχο την προώθηση της αστικής ανάπλασης.

Η ανάπτυξη της Δημιουργικής Πόλης είναι μια διαδικασία που εξελίσσεται σταδιακά, ξεκινώντας με την προσπάθεια “πολιτιστικού εξευγενισμού” και την ενεργοποίηση των “δημιουργικών συσπειρώσεων”.

Ένα παράδειγμα αυτής της διαδικασίας είναι η περιοχή στο Γκάζι, όπου παρατηρείται ανάλογη δυναμική.

Η εφαρμογή των αρχών της Δημιουργικής Οικονομίας, όπως περιγράφονται στον Ευρωπαϊκό Οδηγό της Πολιτιστικής και Δημιουργικής Πόλης του 2017, έχει ως στόχο την ενίσχυση των πολιτιστικών υποδομών και των πολιτιστικών εκδηλώσεων για τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε καινοτόμες επιχειρήσεις, την προσέλκυση δημιουργικών ταλέντων και τη στήριξη αλληλέγγυων πολιτιστικών συνδέσμων με άλλες πόλεις. Αυτή η προσέγγιση οδηγεί σε αυξημένη οικονομική ανάπτυξη, ιδιαίτερα σημαντική για πόλεις με χαμηλό εισόδημα, ενώ παράλληλα διαπιστώνεται ότι το μέγεθος μιας πόλης δεν είναι πάντα καθοριστικό για τη δημιουργική της απόδοση.

Η αναγνώριση και η καταγραφή των τοπικών ιδιαιτεροτήτων πρέπει να αντιμετωπίζονται ως κεντρική προτεραιότητα της περιφερειακής πολιτικής για τον στρατηγικό σχεδιασμό μιας επιτυχημένης πολιτιστικής και δημιουργικής αναμόρφωσης. Η αστική ανάπλαση επιτυγχάνεται μέσω της αξιοποίησης τόσο του αστικού τοπίου όσο και του εντόπιου ανθρώπινου δυναμικού.

Μπορεί αυτό το μοντέλο να δώσει τις λύσεις στο τρίπτυχο πρόβλημα της περιοχής μας (απολιγνιτοποίηση , μείωση του πληθυσμού, φυγή νέων επιστημόνων) ;

Οι ιθύνοντες του Δήμου Κοζάνης έχουν την ικανότητα και την επιστημονική κατάρτιση να ανταποκριθούν σε τέτοιου είδους σχεδιασμούς;