Αρμιά: Τιμώντας την Παράδοση του Αγίου Φιλίππου στον Αλιάκμονα Βοΐου

ΑΡΜΙΑ……

Τ’ Αη Φίλιππα σήμερα, τρανή γιορτή κι από αύριο αρχίζει το σαρανταήμερο της νηστείας. Στα μέρη μας βέβαια τη σημερινή μέρα βάζουν και τα λάχανα για να γίνει η αρμιά. Αυτά τα δοχεία θα ανοίξουν τα Χριστούγεννα, η αρμιά θα είναι έτοιμη για τα παραδοσιακά μας εδέσματα: χοιρινό με αρμιά, ρύζι με αρμιά, σαρμάδια – γιαπράκια για τους κοζανίτες. Και ο αρμόζ’μος, το ζουμί δηλ εκλεκτό ρόφημα!!!

Τα λάχανα διαλεγμένα, αφού τα γλύκαιναν οι φθινοπωρινές πάχνες,

άσπρα και σφιχτά. “Αφαιρούσαν το κοτσάνι και το γέμιζαν με ένα «πλόχερο» αλάτι . Τα έβαζαν στο ξύλινο καδί που στον πάτο είχε μια βρυσούλα το γνωστό κουφοτίλι. Πρόσθεταν νερό ως που να σκεπαστούν. Η αρμιά έπαιρνε καλό χρώμα λόγω θερμοκρασίας και έβαζαν και μια χούφτα ρεβίθια για να βγάλει αυτό το χρυσό χρώμα. Για να μη μαυρίσουν τα πατούσαν με ένα πλέγμα από κληματσίδες (το ίδιο το έβαζαν και στην κατσαρόλα με τα γιαπράκια) και στη συνέχεια τον στούμπο. Στις ημέρες μας έβαζαν ένα ξύλινο ή εμαγιέ πιάτο και το πατούσαν . Κάθε βδομάδα έσερναν την αρμιά. Άνοιγαν τη βρυσούλα, άφηναν να τρέξει αρμόζουμος και τον έβαζαν από επάνω. Αυτό για να ανακατευτεί και να μη γλιτσιάζει”

Περιγραφή της κ.Μόμτσιου: Φουρούμι μια καθαρή μισάλα κι δένουμι ένα γκαργκούλι στου κιφάλι, μη μας πέσ΄ καμιά τρίχα μέσα στου καδί κι αντρουπιαστούμι στου τραπέζ΄ του Χριστουγιννιάτκου.

Δεν μας χράζουντι συισμοί χρουνιάρις μέρις!

Παίρνουμι καμιά δικαρά Βαντσιώτκα λάχανα στρουγγυλούτσκα, ίσια μι κιφάλ΄ απου μκρό πιδί (όχι απού αούτουν), σφιχτά κι στουπουτά.

Σίγουρα θα χιρίσ΄ να σκούζ΄ ου σύζυγους «Τι τα χαλεύς τόσα, τα βρουμίσ΄ όλου του κλιμακουστάσιου κι ως όξου στου μαγαζί… ΚΑΙ θα τα φουρλιάξουμι πάλι τα μσα όπους ιπέρσ΄…»

Ντιπ μη φρίγιστι! Να τουν πείτι ότι ΄ν αρμιά ΄ν κρατούμι μέχρι τ’ Αη-Θουδώρ, απ’ θα φκιάσουμι τα νηστίσιμα τα γιαπράκια. Κι αμά δε χάλιβιν να μυρίζ΄ του μαγαζί, ας τ’ άφνιν πυλωτή – πώς ήταν κι στου σχέδιου!

Κι μην αστουχήστι το all time classic επιχείρημα «Τη δλειά σ!!!»

Γαρδαλώνουμι του τζούφου κι του δίνουμι να του φάει του γρούν΄ – κι αυτό ψχή έχ΄, ας γραβαλίσ΄ ψίχα τζούφουν να χαίριτι… Παίρνουμι ένα πλόχιρου άλας χουντρό κι του γιουμώζουμι καλά-καλά. Συνιχίζουμι μι του δεύτιρου, μι του τρίτου … μέχρι να σουθούν. Τα τμάζουμι όλα κατά πώς πρέπ΄, κι τ’ αραδιάζουμι στου καδί.

Γιουμώζουμι του καδί νιρό κι ρίχνουμι κι ένα ‘πλόχιρου ριβύθια για να γέν΄ η αρμιά κίτιαρν΄ φλουρί. Φέτις λιμόν΄ κι άλλις σιχασιές … δεν σκών τα Κουζιανιώτκα τα λάχανα. Μαν είμιστι σην Παλιά Ελλάδα να μας πιρισσεύν τα εσπεριδοειδή!

Βάνουμι απού παν μια λισιά μι κλιματσίδις (καθαρή ξιγαργαλτζμέν΄!) για να είνι όλα σκιπασμένα μι του ζμι, κι τα πατικώνουμι καλά-καλά κι μ’ ένα στούμπουν.

Βιδώνουμι του καπάκ΄ στου καδί, βγάνουμι μισάλις κι γκαργκούλια κι πααίνουμι να δούμι άμα έχουμι κάνα μήνυμα στου facebook…

Κι τ΄ χρόν!