Ο Αυγουστίνος Καντιώτης είναι μια μεγάλη μορφή της Ορθοδοξίας που δεν συμβιβάστηκε με καμιά εξουσία. Κυνηγήθηκε από τους Ιταλούς την περίοδο της Κατοχής, τους μαυραγορίτες, αλλά διαχρονικά από το ιερατείο, την πολιτική και πολιτειακή εξουσία.
Έφυγε από αυτόν τον κόσμο στις 28 Αυγούστου 2010, σε ηλικία 103 ετών.
Ο Αυγουστίνος με το κήρυγμά του, από τα πρώτα του βήματα, δεν δίστασε να τα βάλει με τους πάντες και ιδίως με την εκάστοτε εξουσία.
Γεννήθηκε στις Λεύκες Πάρου στις 20 Απριλίου 1907 και βαπτίστηκε με το όνομα Ανδρέας. Η μητέρα του Σοφία ήταν δασκάλα και ο πατέρας του Νικόλαος ήταν μικρέμπορας. Τελείωσε με υποτροφία το γυμνάσιο της Σύρου και με «άριστα» το 1929 την Θεολογική Σχολή Αθηνών.
Στο Μεσολόγγι καλείται από τον μητροπολίτη Αιτωλοακαρνανίας Ιερόθεο, να αναλάβει γραμματέας της Ιεράς Μητροπόλεως και εκεί, το 1935, χειροτονείται διάκονος και ονομάζεται πλέον Αυγουστίνος.
Στο Μεσολόγγι κάνει το πρώτο του κήρυγμα και από εκεί αρχίζει το έργο του ως «κήρυκας ψυχών».
Το 1941 ο Αυγουστίνος μετατίθεται στα Ιωάννινα ως ιεροκήρυκας και εκεί, ενώπιον του μητροπολίτη Σπυρίδωνα Βλάχου – μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Αθηνών – ανήμερα των Χριστουγέννων, εξαπολύει πατριωτικό πύρινο κήρυγμα, κάνοντας τους Ιταλούς να βράζουν και να εκδώσουν διαταγή συλλήψεώς του. Με την κάλυψη και προστασία του μητροπολίτη Σπυρίδωνα φεύγει, αλλά οι Ιταλοί συλλαμβάνουν την μητέρα του.
Απ’ εκεί αρχίζει ένα οδοιπορικό με πρώτα τα Γιαννιτσά, όπου το 1942 θα χειροτονηθεί ιερέας. Θα ακολουθήσουν οι διαδρομές σε Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Βέροια, Έδεσσα, Κοζάνη και Φλώρινα.
Κατά την περίοδο 1943-1945 έρχεται στην Κοζάνη και η πόλη είναι τυχερή με τον ερχομό του. Οι Ναζί έχουν στοχοποιήσει την Κοζάνη, διότι ο μητροπολίτης της Ιωακείμ Αποστολίδης βγήκε στο βουνό αντάρτης και γίνονται εκτελέσεις και διωγμοί στα χωριά. Η πόλη γεμίζει πρόσφυγες και υπάρχει πείνα, φτώχεια, δυστυχία.
Ενώ όλα δείχνουν για τους κατοίκους έναν εξαθλιωτικό θάνατο, ο Αυγουστίνος Καντιώτης, ένας ήρωας με ράσα, σώζει τους Κοζανίτες από τον θάνατο λόγω της πείνας. Παρόλο που οι Γερμανοί τον κυνηγούσαν και τον καταδίκαζαν κάθε τόσο σε θάνατο, έκανε το θαύμα του. Κατάφερε να ξεσηκώσει με το κήρυγμά του εθελοντές νέους κυρίως, για συλλογή προϊόντων τροφίμων, καυσόξυλων και όλα τα σχετικά και 12 μεγάλα καζάνια φαγητού καθημερινά από τις πρωινές ώρες έβραζαν για προσφορά φαγητού για όλες τις ηλικίες, ακόμα και για τους φυλακισμένους.
Όλοι το λένε, ακόμα και σήμερα, πως οι Κοζανίτες έζησαν στις μαύρες μέρες της Κατοχής από την φροντίδα του π. Αυγουστίνου! Σερβίρονταν 8.500 μερίδες ημερησίως! Ο Αυγουστίνος ήταν ο άγιος της Κοζάνης, ήταν ο ιδιαίτερος. Ήταν ο ευεργέτης της πόλης. Αν δεν ήταν αυτός, θα πέθαινε πολύς κόσμος. Με δική του πρωτοβουλία σώθηκαν οι άνθρωποι. Το κήρυγμά του «δώστε για τα παιδιά, δώστε για τους φτωχούς…» συγκίνησε και έγινε πράξη!
Τα κηρύγματά του ήταν τσουχτερά για το άδικο. Ενοχλούσαν τους κατακτητές, τους μαυραγορίτες, τους υψηλά ιστάμενους κυβερνώντες και τους μεγάλους δεσποτάδες. Όταν κήρυττε ο Αυγουστίνος έτρεχε ο κόσμος να τον ακούσει. Αυτό ενοχλούσε την εξουσία .
Αν στην Κατοχή κυνηγήθηκε και επικηρύχθηκε από τους κατακτητές, οι διωγμοί συνεχίστηκαν και μετά την Κατοχή, από την πολιτειακή και πολιτική ηγεσία και την υψηλή ιεραρχία. Ο Αυγουστίνος όμως δεν το έβαλε κάτω ποτέ και έλεγε πως το μόνο που προσκυνά είναι ο Θεός!
Θα κλείσουμε με μια ιστορία για τον π. Αυγουστίνο, όπως μας την είπε ο φίλος Νίκος Καρατουλιώτης και όπως ο ίδιος την άκουσε από την μητέρα του…
Ο π. Αυγουστίνος στην Κοζάνη με τα κηρύγματά του είχε κάνει όλο το λαό φίλο του. Μιλούσε στις καρδιές των πιστών. Τότε, στην Κατοχή, ο άρχοντας της Κοζάνης προσκάλεσε τον Αυγουστίνο στο σπίτι του κάποια Κυριακή να του κάνει το τραπέζι. Πήγε ο π. Αυγουστίνος και αυτό έγινε και μία-δύο ακόμα φορές. Είδε τον πλούτο του ανθρώπου αυτού, όταν οι κάτοικοι της πόλης πεινούσαν.
Την επόμενη φορά που ο άρχοντας ξανακάλεσε τον Αυγουστίνο για το τραπέζι της Κυριακής, αντί να πάει ο ίδιος, έστειλε έναν πεινασμένο ζητιάνο. «Θα χτυπήσεις αυτό το κουδούνι και θα ζητήσεις φαγητό» του είπε. Πήγε ο ζητιάνος, χτύπησε το κουδούνι του άρχοντα (δήμαρχου) και εκείνος όχι μόνον δεν του έδωσε φαγητό, τον έδιωξε με άσχημο τρόπο!
Όταν ο άρχοντας ξαναείδε τον π. Αυγουστίνο, τον ρώτησε γιατί δεν πήγε την Κυριακή στο γεύμα του σπιτιού του. «Ήρθα και με έδιωξες» του είπε ο Αυγουστίνος.
Με αυτά τα λόγια ο Αυγουστίνος θύμισε στον Κοζανίτη «άρχοντα» το κήρυγμά του… «Αδελφοί μου, δώστε στα παιδιά μας που πεινούν, δώστε τα μισά απ’ ό,τι έχετε στο σπίτι και ο Θεός θα ευλογήσει εσάς και τις οικογένειές σας. Όποιος μείνει σκληρός και αδιάφορος μπροστά στον πόνο του φτωχού και κρατήσει όλα τα τρόφιμα για τον εαυτό του, θα σκουληκιάσουν».
Ο π. Αυγουστίνος υπήρξε πραγματικά ασυμβίβαστος και συγκρούστηκε με όλους. Με Ιταλούς, Γερμανούς, μαυραγορίτες, βασιλείς, τη χούντα που προσπάθησε να τον βγάλει τρελό, τους σκηνοθέτες! Ο Αυγουστίνος πίστευε και κήρυττε για την Πίστη και την Πατρίδα. Και αυτά δεν έχουν πολιτικό χρώμα.
Είναι αυτός που έσωσε την Κοζάνη στα χρόνια της Κατοχής, προστάτεψε και σπούδασε ορφανά παιδιά, ίδρυσε ορφανοτροφεία και γηροκομεία, προστάτεψε τους Ρομά στη Φλώρινα ως Μητροπολίτης Φλώρινας, Πρεσπών και Εορδαίας και στις 14 Ιανουαρίου 2010 παραιτήθηκε λόγω γήρατος!
Ο αξιοσέβαστος, πανάξιος και πραγματικός Ιεράρχης Αυγουστίνος μίλησε και με προφητικά λόγια, όπως για την «φοβερή επιδημία εξ Ανατολών» για το «άθεο καθεστώς με αστυνομία και απαγορεύσεις», την «άθεη θύελλα», για την «ΕΟΚ (ΕΕ) που θα γίνει ο τάφος της Ελλάδας» κλπ.
Δεν γνωρίζουμε τί αποφάσεις θα πάρει η ιεραρχία, αλλά για την Κοζάνη, ο Αυγουστίνος Καντιώτης ήταν και είναι ο Άγιος της Κοζάνης!!!
Διαμαντής Θ. Βαχτσιαβάνος
