- Τελειόφοιτος του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστημίο Μακεδονίας.
Είναι εμφανές ότι, καθώς ένας ερευνητής μελετά την περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης, εύκολα δύναται να διαπιστώσει μια σειρά από ετερότητες. Μια σπουδαία από αυτές στους ανθρώπους των Βαλκανίων, είναι η πολιτισμική ετερότητα. Κάθε ομάδα ατόμων δίδουν την «πολιτισμική ταυτότητα» σε ένα έθνος, που διαβιεί σε μια περιοχή. Ο τρόπος με τον οποίο στοιχειοθετούν αυτή την ταυτότητα ενός συγκεκριμένου έθνους, είναι η ύπαρξη κοινών πολιτισμικών χαρακτηριστικών μεταξύ της ανθρώπινης αυτής ομάδας. Με άλλα λόγια νοηματοδοτούν την ταυτότητα αυτή, αντλώντας στοιχεία για αυτά τα χαρακτηριστικά, μέσα από την καταγεγραμμένη ιστορία του.
Ποια είναι όμως αυτά τα κοινά πολιτισμικά χαρακτηριστικά; Ποια η φύση αυτών; Ξεκινώντας, αξίζει να επισημανθεί πως, τα μέλη ενός έθνους, λαμβάνουν υπόψη τους, τις μαρτυρίες των προγόνων τους και πραγματοποιούν αναβίωση πολιτισμικών καταστάσεων, με σκοπό τη συνέχεια του έθνους στα έτη που έρχονται. Περνώντας στην περίπτωση του Ελληνικού κράτους, τα κοινά αυτά χαρακτηριστικά μπορούν να εντοπιστούν, μελετώντας την έννοια της «παράδοσης». Η έρευνα αυτή εδράζεται στον επιστημονικό τομέα της λαογραφίας. Η λαογραφία είναι ο κλάδος της επιστήμης, ο οποίος μελετά τις εκδηλώσεις του «λαικού πολιτισμού», μέρος του οποίου είναι η παράδοση.
Και πως δύναται να οριστεί η παράδοση; Η παράδοση περιλαμβάνει τα ήθη – έθιμα, όπως αυτά μεταλαμπαδεύτηκαν από τους γηραιότερους στους νεότερους. Αυτά μπορεί να αποτελούνται από ένα έθιμο που σχετίζεται με την Χριστιανική Ορθόδοξη πίστη των πολιτών της Ελλάδας ή από ένα έθιμο, το οποίο τελεί μια πληθυσμιακή ομάδα μιας περιοχής της χώρας. Ωστόσο, στις γραμμές του παρόντος κρίνεται σκόπιμο να αναφερθούμε σε συγκεκριμένη υποκατηγορία της παράδοσης και ειδικότερα στη «μουσική παράδοση». Κατάλληλο παράδειγμα αποτελεί η περιοχή της Κοζάνης στη Δυτική Μακεδονία, από τη στιγμή που παρουσιάζει αυτό ακριβώς το πολιτισμικό γνώρισμα, την τήρηση των παραδόσεων από τον πληθυσμό αυτής.
Οι παραδόσεις τηρούνται, καθώς οι κάτοικοι προσδίδουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην διασκέδαση με τη συμμετοχή τους στα μουσικά δρώμενα του τόπου. Παρευρίσκονται σε πολιτισμικές εκδηλώσεις, όπου το μέσο της διασκέδασης είναι, τόσο τα χάλκινα όργανα, όσο και η ποντιακή λύρα. Σ’ αυτό το σημείο όμως, μπορεί να αναφερθεί και μια ακόμα έννοια που αναδύεται μέσα από αυτά τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά της Κοζάνης. Αυτή είναι η φιλοπατρία, που ορίζεται ως η αγνή και εγκάρδια εκτίμηση ενός ατόμου για τον τόπο, που ορίζεται ως «πατρίδα» του. Είναι οι πατρογονικές εστίες ενός ανθρώπου.
Ως εκ τούτου, μέσα από την τήρηση των παραδόσεων, καλλιεργείται το πνεύμα φιλοπατρίας, το οποίο σαφώς και απέχει από την αρνητική έννοια του σοβινισμού, σύμφωνα με την οποία τα άτομα που ανήκουν σε ένα έθνος αισθάνονται μίσος για ένα άλλο έθνος. Τους τελευταίους μήνες όμως, η Ελλάδα απειλείται από τον ιό του Covid-19, με αποτέλεσμα να καθίσταται άγνωστο αν θα επιτραπεί η πραγματοποίηση εκδηλώσεων της «δυτικομακεδονίτικης παράδοσης», ενταγμένες στο πλαίσιο της ευρείας έννοιας του «πολιτισμού», ο οποίος περικλείει αυτήν της παράδοσης. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων της περιοχής, λόγω και της δύσκολης οικονομικής κατάστασης, στην οποία έχουν περιέλθει, αντιμετωπίζουν αρκετά προβλήματα στην καθημερινότητα τους.
Καταλήγοντας, η ευχή είναι η οικονομία, που βρίσκεται σε ύφεση, να ανακάμψει, η απειλή της υγείας λόγω του Covid-19, να σταματήσει και να εκκινήσει εκ νέου η συμμετοχή των πολιτών σε «εκδηλώσεις παράδοσης», η οποία θα λειτουργήσει ως ψυχολογική ανάταση, με την ευκαιρία και της επικείμενης Ιερής περιόδου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής στο δρόμο για την φετινή Ανάσταση του Κυρίου Ιησού Χριστού.
