Εναλλακτικός τουρισμός στη Δυτική Μακεδονία. Ο παράδεισος των πουλιών στη  λίμνη Πολυφύτου

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ  ( 3ο )
(Προτάσεις για την εκμετάλλευση των παραγωγικών δυνατοτήτων της περιοχής  μας ,μέσω της προβολής  δια των κλαδικών εκθέσεων στο Εκθεσιακό Κέντρου του ΕΒΕ Κοζάνης )Στη θέση αυτή του ποταμού  Αλιάκμονα εδώ και σχεδόν 50 χρόνια ,  βρίσκεται μία λίμνη με έντονη αυξομείωση της στάθμης. Η πανίδα προσαρμόστηκε στις νέες συνθήκες. Νέα είδη έχουν αποικίσει την περιοχή.
Οι φερτές ύλες του Αλιάκμονα σχημάτισαν στην αρχή της λίμνης ανάμεσα στο Ρύμνιο και την Αιανή  ένα εσωτερικό Δέλτα.
Όταν η στάθμη είναι χαμηλά οι φερτές ύλες αποκαλύπτονται και στα λασποτόπια συγκεντρώνονται παρυδάτια πουλιά.
Τα ράμφη και τα πόδια τους είναι προσαρμοσμένα για αυτές ακριβώς τις περιοχές. Εμφανίστηκαν κι άλλα ενδιαιτήματα στα ρηχά νερά (υγρά λιβάδια) αλλά και στα βαθιά, κατάλληλα για τη μόνιμη ή την προσωρινή διαβίωση πολλών ειδών πτηνών.
Στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης έχουν καταγραφεί 131 είδη πουλιών, περίπου το 1/3 των ειδών που απαντώνται    στην Ελλάδα
. Μεταξύ αυτών αργυροπελεκάνοι (περισσότεροι από 100 σε μόνιμη βάση),
ερωδιοί,  κορμοράνοι, μαυροπελαργοί, χρυσογέρακα, πετρίτες, αετογερακίνες,
φιδαετοί, χαλκόκοτες, μελισσοφάγοι κλπ.
Μερικά από τα είδη αυτά είναι σπάνια ή και απειλούνται με εξαφάνιση.
Η περιοχή επίσης αποτελεί μεταναστευτικό διάδρομο ακόμη και ειδών των υφάλμυρων περιοχών όπως το Φοινικόπτερα (φλαμίγκος) και η αβοκέταστις Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά (ΣΠΠ)

Σε έναν νέο οικολογικό παράδεισο πολύ σημαντικό για τα πουλιά, εξελίσσεται η τεχνητή λίμνη του Πολυφύτου Κοζάνης, στο «κέντρο» της ηπειρωτικής χώρας. 50  χρόνια μετά τη δημιουργία του ταμιευτήρα έκτασης 70000 στρ., η περιοχή έχει προσελκύσει δεκάδες είδη πουλιών, απειλούμενων ειδών της Ελληνικής πανίδας και αναδεικνύεται στο τρίτο καταφύγιο για το παγκόσμια απειλούμενο είδος των αργυροπελεκάνων .
Η περιοχή του ταμιευτήρα Αλιάκμονα έχει γίνει ένας  σημαντικός βιότοπος για τα αρπακτικά πουλιά , διότι τους προμηθεύει τροφή, φώλιασμα και καταφύγιο Ακόμη η περιοχή χρησιμοποιείται επιπλέον και από είδη σαν χειμερινό καταφύγιο, σε μεταναστευτικά πουλιά .
Στα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της καταγραφής είναι ο εντοπισμός μιας νέας αποικίας ερωδιών με λευκοτσικνιάδες  και νυχτοκόρακες, κοντά στο χωριό
Κρανίδια όπου εντοπίζεται και ο μοναδικός καλαμιώνας στην τεχνητή λίμνη. Δύο αποικίες με σταχτοτσικνιάδες (140 ζευγάρια) στο Ρύμνιο και στο Βελβενδό, δύο μικρές αποικίες με ποταμογλάρονα  σε νησίδες και δύο αποικίες κορμοράνων στο πλατανόδασος του Ρυμνίου και στην ακτή Βελβενδού
Στην εκτεταμένη βραχώδη ζώνη ,ιδιαιτερότητα της λίμνης- από τα Σέρβια έως το χωριό Ρύμνιο, αλλά και σε άλλες βραχώδεις εκτάσεις φωλιάζουν ζευγάρια μαυροπελαργών, φιδαετών (3 ζευγάρια), χρυσογέρακο, πετρίτης, αετογερακίνα, μπούφος.
Στην περιοχή και κυρίως στη ζώνη της γέφυρας Ρυμνίου διαχειμάζουν υδρόβια και παρυδάτια πουλιά , με σημαντικότερα τον χαλκοτσικνιά και τη χαλκόκοτα.
Η περιοχή βρίσκεται σε μεταναστευτικό διάδρομο κι αυτό φαίνεται από την παρατήρηση ειδών όπως είναι τα φλαμίνγκο  και η αβοκέτα.
Έχουν επίσης καταγραφεί 30 ζευγάρια μελισσοφάγων και 5 ζευγάρια χαλκοκουρούνας.
Την μελέτη της ορνιθοπανίδας που πραγματοποίησε ο βιολόγος – ορνιθολόγος Δημ. Μπούσμπουρας, με στόχο την καταγραφή των ειδών, την επισήμανση πιθανών απειλών και τη διατύπωση .
Σύμφωνα και με την μελέτη για την ορνιθοπανίδα  οι ειδικοί τονίζουν ότι η λειτουργία του γειτονικού υδροηλεκτρικού φράγματος Ιλαρίωνος, ενδεχόμενα  θα επηρεάσει τη λίμνη Πολυφύτου και πιθανόν να διαβρώσει το εσωτερικό δέλτα που σχηματίζεται στη γέφυρα Ρυμνίου.
Η υποβάθμιση του καλαμιώνα, η έντονη αυξομείωση της στάθμης των νερών, η διάσπαση του πλατανόδασου, τα δηλητηριασμένα δολώματα και τα σκουπίδια στη λίμνη είναι επίσης ορισμένα από τα προβλήματα.
Ο νέος κίνδυνος που εμφανίσθηκε στο Πλατανόδασος του Ρυμνίου είναι η ασθένεια που ενέσκηψε στα πλατάνια και μπορεί να προκαλέσει την εξαφάνιση τους .
Τα επιβλητικά πλατάνια τους  στο Πλατανοδασος   στο όποιο αναφερθήκαμε και στην προηγούμενη δημοσίευση , φιλοξενούν πλήθος ενδημικών και αποδημητικών πτηνών, απειλούνται πολύ σοβαρά σήμερα από την ασθένεια που εμφανίσθηκε μετά την δημιουργία της λίμνης το 1973 και υπάρχει ο φόβος τα πουλιά να εγκαταλείψουν το τόπο  που εύρισκαν καταφύγιο .
Είναι η ασθένεια Ceratocystis platani, (μεταχρωματικό έλκος ), ένας μύκητας άκρως επικίνδυνος .
Η ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου είναι μία από τις πλέον καταστρεπτικές ασθένειες δασικών δένδρων παγκοσμίως. Ο μύκητας Ceratocystis platani, που προκαλεί την ασθένεια, εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2003 στη Μεσσηνία και έχει ήδη προσβάλλει και νεκρώσει χιλιάδες δένδρων πλατάνου στην Πελοπόννησο, ενώ πρόσφατα η ασθένεια διαπιστώθηκε και στην Ήπειρο,  αλλά και στον τόπο μας.. Ο σημαντικότερος παράγοντας διασποράς του παθογόνου στην Ελλάδα είναι ο άνθρωπος, με μηχανήματα εκσκαφής και εργαλεία κοπής κλάδων. Εάν δεν ληφθούν άμεσα δραστικά μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της ασθένειας, το παθογόνο μπορεί να διαδοθεί ταχύτατα και στις υπόλοιπες περιοχές της χώρας προκαλώντας μία τεράστια οικολογική καταστροφή.

***********************************************************
ΑΡΧΕΙΟ ΣΤ. ΚΑΠΛΑΝΟΓΛΟΥ

Δείτε εικόνες μερικά από τα πουλιά που εμφανίσθηκαν σε διάφορα μέρη της λίμνης Πολυφύτου Κοζάνης στο παρελθόν σε ένα  8 λεπτό βίντεο που δημιουργήσαμε στο παρελθόν .
Δημιουργήθηκε και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην τηλεόραση του FLASH TV το  2015 και αναρτήθηκε στο προσωπικό μας κανάλι  FY KA  του YouTube ,ένα χρόνο μετά όπου είναι αναρτημένα και αλλά 650 ακόμη δημιουργήματα μας, ελεύθερα προσβάσιμα για όλους .

Δείτε τις, στο video ,με τον τίτλο :
ΠΟΥΛΙΑ ΣΤΗΝ ΛΙΜΝΗ ΠΟΛΥΦΥΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ Π. ΚΑΠΛΑΝΟΓΛΟΥ ΓΕΩΠΟΝΟΙ
https://www.youtube.com/watch?v=Qv3bM55G7Ks