408
Επιστροφή στη Γειτονιά: Το Μοντέλο Των ‘Μηδέν Χιλιομέτρων’ Για Τη Βιωσιμότητα Και Την Τοπική Οικονομία
Τώρα που η παραγωγή τροφής γίνεται όλο και δυσκολότερη, επαναφέρω μια παλιότερη δημοσίευσή μου. Ίσως κάπου, κάτι, κάπως, να προσφέρει…
Θυμόσαστε που μέχρι πριν λίγα χρόνια, ψωνίζαμε σχεδόν αποκλειστικά από την γειτονία μας; Ο φούρναρης της γειτονιάς έψηνε το ψωμί, με σιτάρι που άλεθε ο ίδιος για να φτιάξει το αλεύρι του, χωρίς περιττά απορρίμματα μάλιστα. Στον μανάβη βρίσκαμε λαχανικά, μήλα, καρύδια, ρόδια, μελιτζάνες κλπ ανάλογα με την εποχή και… τις φράουλες με τα κεράσια και τα καρπούζια μόνο την Άνοιξη και το Καλοκαίρι. Στο μπακάλικο αγοράζαμε τα όσπρια μικρών τοπικών παραγωγών, τα τυριά, το λάδι, τις ελιές, το βούτυρο κλπ, ενώ από τον χασάπη μας τα κρέατα, από ζώα που εκτρέφονταν στην περιοχή του. Τα ψώνια μας ήταν “μηδέν χιλιομέτρων” και εποχικά. Ότι παρήγαγε η κάθε περιοχή ανά εποχή. Έτσι διαμορφώθηκε η γαστρονομία και ο διατροφικός πολιτισμός από τόπο σε τόπο. Έτσι διατηρήθηκε ζωντανή η ύπαιθρος και ευδοκίμησαν τα εξαιρετικά, αυθεντικά προϊόντα πάνω στα οποία βασίστηκαν οι διακρίσεις πιστοποίησης(ΠΟΠ, ΠΓΕ κλπ) αλλά και η αγροτική οικονομία μας.
Αν σήμερα μπούμε σε ένα μεγάλο market τροφίμων, θα χαθούμε στην κυριολεξία, στην ποσότητα των τροφίμων που υπάρχουν, ανεξαρτήτως εποχή, περιοχής και χώρας πλέον. Ξέρετε τι σημαίνει όλη αυτή η πανδαισία τροφίμων και το… πλεονέκτημα επιλογής; Ευρωπαϊκή έρευνα, έδειξε πως το καθημερινό μας γεύμα, πολύ συχνά, διανύει μία απόσταση 1900 χιλιομέτρων μέχρι να φτάσει στο market και η διαδρομή ως το σπίτι μας εκπέμπει 30 κιλά διοξειδίου του άνθρακα τουλάχιστον. Πλην αυτού η τιμή του επιβαρύνεται ιδιαίτερα, από το σημείο παραγωγής έως το ράφι. Πλέον η στροφή σε επιλογές παλιότερων εποχών και η ανακάλυψη, εκ νέου, τοπικών, υγιεινών προϊόντων απευθείας από μικρούς παραγωγούς και οικοτέχνες, διανύουν μία περίοδο έντονου ενδιαφέροντος από την πλευρά των καταναλωτών και της κοινής γνώμης. Η τάση των προϊόντων “μηδέν χιλιομέτρων” απευθύνεται σε έναν αυξανόμενο αριθμό καταναλωτών, ενώ οι θετικές πτυχές αυτής της τάσης και επιλογής, είναι πολλές και αρχίζουν σιγά σιγά να ξετυλίγονται:
• Τα τρόφιμα “μηδέν χιλιομέτρων” αγοράζονται από κοντινά μας αγροκτήματα και οικοτεχνίες, είναι κατά συντριπτική πλειοψηφία, ανόθευτα και φρέσκα και μας μαθαίνουν να εκτιμούμε και πάλι την εποχικότητα των προϊόντων του τόπου μας.
• Η αγορά τους επιτρέπει την εξοικονόμηση του κόστους μεταφοράς, την εξοικονόμηση ενέργειας και την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, ενισχύοντας την πεποίθηση ότι οι αγορές 0 χιλιομέτρων είναι αναγκαίες για την περιβαλλοντική, αλλά και τοπική υποστήριξη.
• Μας επιτρέπουν να γνωρίσουμε προσωπικά τον παραγωγό και την αγροτική οικογένεια που τα παράγει. Μας καλωσορίζουν στο αγρόκτημα και την οικοτεχνία τους και κερδίζουμε την άμεση επαφή με το περιβάλλον, τα ζώα, τις καλλιέργειες, τις διαδικασίες και τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω από τα προϊόντα που στην συνέχεια θα καταναλώσουμε.
• Και πιστέψτε με από αυτή την άμεση συνάντηση παραγωγού και καταναλωτή μπορούν να προκύψουν φανταστικά αποτελέσματα! Το πλέον προφανές είναι πως ο επαγγελματίας αγρότης μπορεί να πουλήσει τα προϊόντα, μεταποιημένα ή προσυσκευασμένα, εντός της περιοχής του. Ενώ ο καταναλωτής γνωρίζει ότι αγοράζει φρέσκα αγαθά που δεν έχουν υποστεί αυξήσεις ή αλλαγές τιμών, αλλά ούτε και αλλοιώσεις στην ποιότητά τους, λόγω μεταφοράς και υπολοίπων διαδικασιών/διαδρομών.
Επί της ουσίας τα αγροτικά προϊόντα “μηδέν χιλιομέτρων” είναι μία φιλοσοφία οικολογικής βιώσιμης κατανάλωσης, που επιβάλλεται πλέον και από την κλιματική αλλαγή. Στις δύσκολες και απρόβλεπτες εποχές που διανύουμε, αυτό αποκτά πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα από όσα ήδη ανέφερα.
Δεν είναι τόσο δύσκολο να υποστηριχθεί. Σε όλες τις κεντροβόρειες ευρωπαϊκές χώρες, κερδίζει έδαφος με γρήγορα βήματα. Και εμείς μπορούμε!
Αναζητήστε προϊόντα που παράγονται δίπλα σας.
Συμβάλετε στην επιβίωση και το μέλλον του τόπου μας.
Προς όφελος όλων μας.
Έλενα Νάμινι