Mε πολλή χαρά σάς γνωστοποιούμε ότι το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τίμησε τη δημιουργό αναγορεύοντάς την Επίτιμη Διδακτόρισσα του Τμήματος, την Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2022, σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στη Φιλοσοφική Σχολή.
Από το πρώτο της βιβλίο, η Σοφία Ζαραμπούκα ξεχώρισε. Το «Στο δάσος» είναι ένα από τα αρτιότερα παιδικά βιβλία, κειμενικά και εικονογραφικά, για τη δημοκρατία, τις σχέσεις εξουσίας και την κοινωνική οργάνωση […] χωρίς φτιασίδια και με συγκεκριμένη πλοκή που στηρίζεται σε 2-3 γεγονότα και όχι σε καταιγισμό, μαγεύει, φωτίζει, αναδεικνύει σε λίγα λόγια τη σύντομη ιστορία δόμησης όλων των κοινωνιών.
Όμως, τόνισε η Καθηγήτρια του ΤΕΠΑΕ του ΑΠΘ Μένη Κανατσούλη, η απογείωση με τη θεματική των μουσείων βρίσκεται στο τελευταίο της βιβλίο, «Περιπέτειες στο Μουσείο της Ακρόπολης» (Εκδόσεις Πατάκη, 2021). Μαζί με 4 παιδιά και μια μισο-αόρατη γάτα επισκεπτόμαστε το Μουσείο και μέσα από τα δικά τους μάτια «διαβάζουμε» τα αγάλματα. Έτσι, το ένα κορίτσι θα ξεχωρίσει το άγαλμα του Μοσχοφόρου «για το μοσχαράκι του που είναι σαν αληθινό, πολύ όμορφο και μικρούλι, ενώ αυτόν που το κουβαλάει τον βρίσκει αντιπαθητικό και ούτε θέλει να σκέφτεται ότι το πάει για θυσία». Πόσο όμορφα περνάει η φιλοζωική αντίληψη, αλλά και η γνωριμία με τα ήθη της αρχαιότητας. Ή πόσο απλά αλλά ουσιαστικά δικαιώνεται η προσωπικότητα της γυναίκας, με την επιλογή του αγοριού που διαλέγει το άγαλμα της Αθηνάς «γιατί νίκησε τον Ποσειδώνα» και «γιατί του αρέσουν οι μαχητικές γυναίκες». Η εικονογράφηση αξιοποιεί σε ασπρόμαυρο αγγεία, γλυπτά και αγάλματα του Μουσείου, ενώ τα χρώματα περισσεύουν στην ταυτόχρονη παράθεση των τεσσάρων παιδιών και της δράσης τους. Διακειμενικότητα, διεικονικότητα, αυτοαναφορικότητα σε παλαιότερα βιβλία της, αρχιτεκτονικό σχέδιο υποστηρίζουν μια πολύμορφη αφήγηση, με κείμενο και λόγια, για παιδιά.
Έχουν πει για τη Σοφία Ζαραμπούκα:
«Κάθε έργο της και ένας σταθμός στην παιδική λογοτεχνία».
Δόμνα Κακανά, Κοσμητόρισσα της Παιδαγωγικής Σχολής του ΑΠΘ
«Η Σοφία Ζαραμπούκα ενσάρκωσε όχι απλά μια ανανέωση, αλλά κάτι περισσότερο. Μια τομή στο εικονογραφημένο βιβλίο. Στις ζωγραφιές της, το απλό γίνεται σπουδαίο, το φτωχό υλικό φαντάζει ζάπλουτο, το λιτό αναδείχνεται λαμπερό, πάντα απέριττα και καίρια».
Ρένα Σιβροπούλου, αναπλ. καθηγήτρια Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Παν/μίου Δυτ. Μακεδονίας.
«Η Σοφία Ζαραμπούκα αντιμετωπίζει τα παιδιά ως ισότιμους συνομιλητές. Φέρνει στα μέτρα τους τα υπέροχα πράγματα του πολιτισμού των ενηλίκων (την αρχαία κωμωδία και την τραγωδία, το θέατρο του Κουν, τον Όμηρο, τα μουσεία του κόσμου) για να τα χαρούν και να τα καταλάβουν. Αλλά φέρνει επίσης στα μέτρα τους πράγματα πολύ πιο σκοτεινά, όπως τις ασχήμιες της καθημερινής ζωής και της ιστορίας, και τους δείχνει χαμογελώντας ενθαρρυντικά πώς να τις διακρίνουν και πώς να αντιστέκονται. Το έργο της αντέχει σε αναγνώσεις κι επαναναγνώσεις από διαφορετικές γενιές ανθρώπων».
Αλεξάνδρα Ζερβού, καθηγήτρια Παιδικής Λογοτεχνίας και Κλασικής Φιλολογίας στο Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Κρήτης
«Το εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο ανέδειξε σπουδαίους τεχνίτες, όπως η Σοφία Ζαραμπούκα, που με τις εικόνες τους και μόνο απευθύνονται στα πιο μικρά παιδιά και συμβάλλουν στη μετέπειτα σταθερή σχέση βιβλίου και ανθρώπου, δηλαδή στη φιλαναγνωσία».
Κυριάκος Ντελόπουλος, βιβλιοθηκονόμος, μελετητής
Βρείτε τα βιβλία της συγγραφέα που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Πατάκη εδώ: http://bit.ly/3DXWAa8
Θερμά συγχαρητήρια στη Σοφία Ζαραμπούκα γι’ αυτή την τιμητική διάκριση!
Βασίλης Παπαδημούλης
