Επιτρεπτές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στον τομέα ενέργειας στην Ελλάδα μετά την συμφωνία COP28
(του Ευστάθιου Χιώτη)
Με την ιστορική συμφωνία της Κλιματικής Συνόδου COP28 που ανακοινώθηκε στις 13/12/23 στο Dubai ορίζονται νέα ανώτερα όρια εκπομπών αερίων θερμοκηπίου με στόχο την κατάργηση μέχρι το 2050 του συνόλου των ορυκτών καυσίμων, άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη καθιερώσει αντίστοιχα όρια, τα οποία επιτρέπουν τη χρήση ορυκτών καυσίμων μέχρι το 2045 έως 2050 και εξετάζεται εδώ το νέο καθεστώς ειδικότερα για την Ελλάδα. Με βάση αναφοράς το έτος 2019 της νέας συμφωνίας, υπολογίζονται τα νέα επιτρεπόμενα όρια εκπομπών για την Ελλάδα μέχρι το 2035, τα οποία είναι παραπλήσια με αυτά της ΕΕ.
Τα νέα όρια COP28 επιτρέπουν τη συνεχή λειτουργία της νέας μονάδας Πτολεμαΐδα 5 μέχρι το 2035 με υποστήριξη σε ζώνες αιχμής από τις μονάδες Μελίτη 1, Αγίου Δημητρίου 5 και Μεγαλόπολης 4 σε εφεδρική βάση. Εν τούτοις, η σκοπιμότητα και οι όροι λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων δεν είναι απλή υπόθεση και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. Σε κάθε περίπτωση όμως η επίκληση a priori περιβαλλοντικών λόγων δεν δικαιολογεί μια νέα πρόωρη απολιγνιτοποίηση.
Το γενικότερο πλαίσιο ενεργειακής πολιτικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική επηρεάστηκε αποφασιστικά από τη γερμανική πολιτική Ενεργειακής Μετάβασης (Energiewende) που σχεδιάστηκε επιφανειακά για την ικανοποίηση «πράσινων», φιλικών προς το περιβάλλον λαϊκών διεκδικήσεων, αλλά με άδηλο άξονα τη διατήρηση του πλεονεκτήματος της γερμανικής βιομηχανίας. Η υστεροβουλία τροφοδοσίας με φθηνό φυσικό αέριο μέσω των αγωγών Nord Stream είναι διαφανής. Πολιτική υποκριτική που επιβαλλόταν στην «ανήμπορη» κυβέρνηση από την άκαμπτη βιομηχανία, όπως περιγράφηκε σε σχετικό άρθρο. Στο όνομα της Real Politik η Γερμανία εξασφάλισε προνομιακά φθηνό φυσικό αέριο, βασικό πλεονέκτημα της γερμανικής βιομηχανίας που στερείται σήμερα πλέον.
