Φιλώτας Αμυνταίου: Από τον Τσαντζιλάρ στον στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου – Μια σύγχρονη κωμόπολη με αρχαίες ρίζες

Φιλώτας Αμυνταίου: Από τον Τσαντζιλάρ στον στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου – Μια σύγχρονη κωμόπολη με αρχαίες ρίζες

Φιλώτας Αμυνταίου,ωπρώην έδρα Δήμου, 42 χλμ από Φλώρινα και 12 χλμ από Αμύνταιο, μια κωμόπολη με περίπου 1.700 κατοίκους κοντά στο εργοστάσιο ΔΕΗ ΑΗΣ Φιλώτα,ωστα 569μ.στην αρχαία υψομετρική λεκάνη της Εορδαίας!

Στην περιoχή η ΔΕΤΕΠΑ Αμυνταίου κατασκεύασε ξεχωριστή μονάδα Τηλεθέρμανσης για το Αμύνταιο ενισχυτικά ή αποκλειστικά με βιομάζα, ένεκα μεταλιγνιτικής εποχής!  Με την ανταλλαγή πληθυσμών το 1922 ήρθαν στην περιοχή Πόντιοι, Θρακιώτες Ανατολικής Θράκης και Καππαδόκες κυρίως Μικρασιάτες, οπότε η ονομασία του παλιού τούρκικου οικισμού Τσαντζιλάρ μετονομάστηκε σε Φιλώτας, από το όνομα του Στρατηγού του Μ. Αλεξάνδρου, αδελφού του Παρμενίωνος!

Ας σημειωθεί ότι τα 2/3 του χωριού είναι Θρακιώτες με την κατάληξη …ακης (σαν κρητικοί) κυρίως από το χωριό «Μπουγάζ Κιόι» της Ανατολικής Θράκης, ενώ οι λίγοι Μικρασιάτες είναι κυρίως με την κατάληξη…ογλου!

Στην περιοχή Αμπέλια-Ορνιθώνες υπάρχει πανάρχαιος οικισμός κι ευρήματα από την νεολιθική εποχή, του χαλκού, του σιδήρου, κλασσική, ελληνιστική, ρωμαϊκή και βυζαντινή εποχή, κι αποτελούσε από την αρχαιότητα αγροκτηνοτροφικό και εμπορικό κέντρο,δίπλα στην αρχαία Εγνατία! Σήμερα είναι ένας νέος και ρυμοτομημένος οικισμός, με αυλές και εξαιρετική καθαριότητα! Υπάρχει Γυμνάσιο και Λύκειο, Ιατρείο, ενώ υπήρχαν Καταστήματα Αγροτικής Τράπεζας και Ταχυδρομείου και Αστυνομικό Τμήμα, που εκλεισαν! Οι κάτοικοι ασκούν όλα τα επαγγέλματα εκτός από γεωργοκτηνοτρόφοι και υπάλληλοι ΔΕΗ- ορυχείων, έμποροι τεχνίτες κάθε είδους, επαγγελματίες, αυτοκινητιστές,σε μια σύγχρονη κοινωνία,κοντά στην Πτολεμαίδα, με κουλτούρα πόλης!

Στο χωριό ανθεί ο πολιτισμός,υπάρχει ο Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος «ΜΠΣ Φιλώτα» κι η «Εύξεινος Λέσχη» Φιλώτα, με σχετικό Λαογραφική Εκθεση-Μουσείο!

Επίσης υπάρχει Σύλλογος Θρακιωτών και Σύλλογος Γυναικών Φιλώτα! Υπάρχει ο Αθλητικός Σύλλογος ποδοσφαίρου «Θύελλα Φιλώτα» , ο Σύλλογος βόλευ «Αριστέας» κι ο Σύλλογος γυναικείου χάντμπολ ΠΑΣ Φιλώτα! Υπάρχουν 3 Εκκλησίες Αγίου Γεωργίου των ποντίων, όπου γίνεται κάθε χρόνο περιφορά της εικόνας του Αγίου, Αγίου Βασιλείου εις ανάμνηση της Καππαδοκίας Μ. Ασίας και Αγίας Παρασκευής των θρακιωτών!

Το χωριό λόγω πλειοψηφίας εκλέγει συνήθως τοπικούς άρχοντες Θρακιώτες σε ..άκης!

ΥΓ1: Ευχαριστώ το φίλο Δημήτρη Κατρατζή και το Γιάννη Στρατάκη για τις πληροφορίες!

Κώστας Μπομπότας