Ηλία Γιαννακόπουλου *Τα παιδιά-θύματα του Πολέμου
“Υπάρχουν πάντα δύο άνθρωποι σε κάθε φωτογραφία: Ο φωτογράφος και ο θεατής” (Ansel Adams).
Στην εποχή της Παγκόσμιας Αταξίας, της Βίας, του Πολέμου, των μεγάλων Ανισοτήτων, του κύματος των Μεταναστών-Προσφύγων, της Τεχνητής Νοημοσύνης και του βασιλείου της Εικόνας καθημερινά κατακλυζόμαστε από έναν ωκεανό Φωτογραφιών που προσπαθούν άλλοτε να αποτυπώσουν με πιστότητα την πραγματικότητα, άλλοτε να κατασκευάσουν τη δική τους πραγματικότητα και όχι σπάνια να διαμορφώσουν την ανθρώπινη συνείδηση.
Η Φωτογραφία πάντοτε είχε και έχει μία περίεργη σχέση με την πραγματικότητα (Φυσική, κοινωνική…). Ο δημιουργός της, δηλαδή ο φωτογράφος, άλλοτε αποπειράται να την αποτυπώσει με ακρίβεια και να την περιγράψει κι άλλοτε να την υπερβεί δείχνοντας την αθέατη πλευρά της φυσικής πραγματικότητας ή ακόμη και να κατασκευάσει τη δική του πραγματικότητα μέσα από τον συγκλονισμό του ψυχισμού του ανθρώπου-δέκτη.
Αυτή η πάλη του Φωτογράφου με την πραγματικότητα προϋποθέτει τόσο την αναγνώριση, την αποδοχή και την υποταγή σε αυτήν και στο ορατό, όσο και την απελευθέρωση από αυτήν στο όνομα της απόδοσης και περιγραφής του αόρατου. Πολλές φορές το ορατό (ερέθισμα) παραβλέπεται και υποβαθμίζεται για να προβληθεί το αόρατο που διεκδικεί το ρόλο του ουσιώδους και του αυθεντικού στοιχείου της ουσίας του κόσμου.
Όλα τα παραπάνω είναι έργο του Φωτογράφου (που διεκδικεί και την ιδιότητα του καλλιτέχνη) και δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζει την θεωρία των «Ιδεών» του Πλάτωνα για να πραγματώσει τους στόχους του. Ο Φωτογράφος, δηλαδή, διακονεί την επιθυμία του ανθρώπου να δει και να αισθανθεί τα πράγματα και την πραγματικότητα όχι μόνον όπως είναι, αλλά και όπως θα έπρεπε ή θα ήθελε να είναι. Αυτό φυσικά δεν είναι από τα πιο εύκολα έργα του ανθρώπου.
“Η Επιστήμη περιγράφει τα πράγματα όπως είναι. Η Τέχνη τα περιγράφει όπως τα αισθανόμαστε ή όπως αισθανόμαστε ότι πρέπει να είναι”.
Η “Αλήθεια” της Φωτογραφίας
Περισσότερα ΕΔΩ
