Από το βιβλίο του τ. Γυμνασιάρχη Παναγιώτη Ζ. Παπαδόπουλου
Προλεγόμενα του συγγραφέα
Την παρούσα μελέτη – αφιέρωμα στο Βαλταδώρειο Γυμνάσιο Κοζάνης – την εκπονήσαμε για τους παρακάτω λόγους:
- Ως συμβολή στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης. Ο ενόψει εορτασμός των 100 ετών (το βιβλίο εκδόθηκε το 1998) από την ίδρυση του σχολείου – 1899 – αποτελεί μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για την πραγματοποίηση αυτού του στόχου.
- Για να καλύψει ένα κενό που υπάρχει στη σχετική βιβλιογραφία, όσον αφορά την εξιστόρηση της ανεκτίμητης προσφοράς αυτού του ιερού Τεμένους των Γραμμάτων και της Παιδείας.
- Γιατί πιστεύουμε ότι η συγγραφή της παρούσας εργασίας ανταποκρίνεται σε μια επιθυμία και μια προσδοκία όλων αυτών, που στην ακμή της ηλικίας τους – ως έφηβοι – είχαν την αγαθή τύχη να γευθούν τους γλυκούς καρπούς του πνεύματος και της παιδείας γενικότερα, που τους πρόσφερε αυτό το σχολείο. Το Βαλταδώρειο Γυμνάσιο, καύχημα και καμάρι των Κοζανιτών, υπήρξε, ο τηλαυγής φάρος του πνεύματος και του πολιτισμού, που η αίγλη και η ακτινοβολία του ξεπέρασαν τα γεωγραφικά όρια της επαρχίας Κοζάνης. Από τότε που άρχισε να λειτουργεί, με την ανατολή του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα, είχαν την ευκαιρία και τη δυνατότητα πολλές χιλιάδες νέοι να μορφωθούν σ’ αυτό και όταν αποφοίτησαν, να καταξιωθούν κοινωνικά και να διαπρέψουν σε όλους τους τομείς του δημοσίου και του ιδιωτικού βίου, στην πατρίδα μας και το εξωτερικό. Πολλοί μάλιστα απόφοιτοί του κατέλαβαν ανώτατα αξιώματα στην πολιτική, στη δικαιοσύνη, στο στρατό, στη διοίκηση, στα γράμματα και τις τέχνες.
- Να αποτίσουμε φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης προς τους εκπαιδευτικούς λειτουργούς, που δίδαξαν σ’ αυτό και «έδωσαν την ψυχή» τους για να διαμορφώσουν και να διαπλάσσουν ανθρώπους με «σοφίαν και φρόνησιν» (Παροιμ. Γ, 13).
- Να πλέξουμε το εγκώμιο, τον έπαινο και την ευαρέσκεια, πιστεύοντας ακράδαντα ότι εκφράζουμε το κοινό αίσθημα όλων των πολιτών της Κοζάνης, προς τους μεγάλους δωρητές και ευεργέτες αδελφούς Βαλταδώρου Λάμπρο και Βασίλειο, αλλά και άλλους επώνυμους και ανώνυμους Κοζανίτες, που από μεγάλη φιλοπατρία και γενναιοψυχία παρακινούμενοι, διέθεσαν το προϊόν του μόχθου τους για την ίδρυση και οικοδόμηση του ανωτέρου εκπαιδευτικού ιδρύματος.
- Για να εκφράσουμε τα βιώματα και να καταθέσουμε τις προσωπικές μας εμπειρίες και μαρτυρίες, που αποτυπώθηκαν στη μνήμη μας από τα μαθητικά μας χρόνια στο περιβάλλον αυτού του Γυμνασίου και αργότερα από τη θέση του εκπαιδευτικού λειτουργού, που δίδαξε σ’ αυτό επί 10 συναπτά έτη, και που άλλα 5 διετέλεσε γυμνασιάρχης του.
Εκφράζουμε τις θερμές μας ευχαριστίες:
α) στον νομάρχη Κοζάνης κ. Πασχάλη Μητλιάγκα δεδομένου ότι με δική του πρωτοβουλία και συνδρομή η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κοζάνης κάλυψε εξ ολοκλήρου τη δαπάνη έκδοσης του παρόντος βιβλίου,
β) στον κύριο Γ. Σιώζο που με πολύ ενδιαφέρον και φιλότιμη προσπάθεια συγκέντρωσε και μας παρέδωσε στοιχεία, πηγές πληροφόρησης και πολύτιμο φωτογραφικό υλικό, σχετικό με την εργασία,
γ) στην κυρία Ελένη Μπλιούρα-Δεληβάνη, που με υπερβάλλοντα ζήλο έθεσε στη διάθεσή μας πλούσιο φωτογραφικό υλικό και μας έδωσε ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την ιστορία του Γυμνασίου
δ) στο προσωπικό της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης για τη βοήθεια που μας πρόσφερε όσον αφορά την εξεύρεση των πηγών και του αρχειακού υλικού που χρειάστηκε προκειμένου να «οικοδομήσουμε» αυτό το έργο
ε) στον κύριο Γεώργιο Σαλακίδη, φιλόλογο για την ευγενική καλοσύνη και την καλή διάθεση που έδειξε να μεταφράσει στα Ελληνικά, για πρώτη φορά, από το πρωτότυπο Σουλτανικό φιρμάνι με το οποίο δόθηκε η άδεια της ίδρυσης του Γυμνασίου. Τέλος, ευχαριστούμε όλους εκείνους, που με οποιοδήποτε τρόπο συνέδραμαν στην ολοκλήρωση αυτής της μελέτης.
Συνεχίζεται…