Ανεκπλήρωτο 195 χρόνια παραμένει το Τάμα του Έθνους για την ανέγερση Ιερού Ναού του Σωτήρος Χριστού στην Αθήνα, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης προς το Θεό και τη βοήθειά Του στη σωτηρία του Έθνους.
Το ζήτημα επαναφέρει με σχετικό ερώτημα που συνυπογράφουν 18 βουλευτές ο Γιώργος Κασαπίδης, κάνοντας παράλληλα μια ιστορική αναφορά σε όλες τις προσπάθειες που έλαβαν χώρα διαχρονικά για το σκοπό αυτό χωρίς όμως να τελεσφορήσουν.
Με δεδομένη την εξασφάλιση της χρηματοδότησης του έργου, η εκπλήρωση του Τάματος του Έθνους αποτελεί ηθική και συμβατική υποχρέωση της Ελληνικής Πολιτείας.
Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης:
ΕΡΩΤΗΣΗ – ΑΚΕ
ΠΡΟΣ: ΤΟΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ: κ. Αλέξη Τσίπρα
ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ: 1. Πολιτισμού και Αθλητισμού
κ. Λυδία Κονιόρδου
- Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων
κ. Κωνσταντίνο Γαβρόγλου
ΘΕΜΑ: Ανεκπλήρωτο παραμένει το τάμα του Έθνους περί ανεγέρσεως Ιερού Ναού του Σωτήρος Χριστού στην Αθήνα
Πριν 195 χρόνια, από τις 20 Δεκεμβρίου 1821 έως τις 16 Ιανουαρίου 1822, οι Έλληνες στην Α΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου, αποφάσισαν και Διακήρυξαν την Ανεξαρτησία της Ελλάδας και ψήφισαν το πρώτο Σύνταγμα της πατρίδας μας. Την επέτειο αυτή γιορτάσαμε προ ημερών με τη δέουσα επισημότητα.
Επτά χρόνια μετά, τον Ιούλιο του 1829, οι Έλληνες στην Δ΄ Εθνοσυνέλευση στο Άργος, σύμφωνα με το σχετικό ψήφισμα, για να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους προς τον Θεό και τη βοήθεια που επέδειξε με τα θαύματά Του για τη σωτηρία του Έθνους, αποφάσισαν την ανέγερση Ιερού Ναού του Σωτήρος Χριστού στην Αθήνα.
Tο άρθρο Α του ‘Η ψηφίσματος της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων στο Άργος την 31.7.1829 αναφέρει: «όταν η τοπική περιφέρεια της Ελλάδος και η καθέδρα της Κυβερνήσεώς της κατασταθώσιν οριστικώς και οι οικονομικοί πόροι του κράτους επιτρέψωσι, θέλει ανεγερθεί κατά διαταγήν της Κυβερνήσεως εις την καθέδραν αυτής Ναός επ’ ονόματι του Σωτήρος τιμώμενος.»
Με το Βασιλικό Διάταγμα στις 29 Ιανουαρίου 1834 στο Ναύπλιο και διακριτικό τίτλο «Περί ανεγέρσεως ναού του Σωτήρος εις Αθήνας» αποφασίστηκε (άρθρο 3) να τεθεί ο πρώτος λίθος του Ιερού Ναού την 25η Ιανουαρίου 1835.
Για το σκοπό αυτό στο ίδιο άρθρο ορίζονταν και η επιτάχυνση των προπαρασκευαστικών για την ανέγερση του Ιερού Ναού εργασιών.
Αντικειμενικές δυσκολίες της εποχής και του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους δεν επέτρεψαν την τήρηση του χρονοδιαγράμματος που προαναφέρθηκε.
Έτσι, με νέο Βασιλικό Διάταγμα στις 3 Απριλίου 1838 στην Αθήνα, η Ελληνική Κυβέρνηση αποφάσισε την έναρξη των προκαταρκτικών εργασιών και να προχωρά η οικοδομή του Ιερού Ναού αναλόγως των εκάστοτε υπαρχόντων μέσων.
Ήδη είχαν εγκριθεί από την Κυβέρνηση τα υποβληθέντα αρχιτεκτονικά σχέδια του διορισμένου για το σκοπό αυτό αρχιτέκτονα.
Παρά τις δυσμενείς, δυστυχώς, εξελίξεις που ακολούθησαν με τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο προ των πυλών και το μετέπειτα εμφύλιο σπαραγμό με αποτέλεσμα η υπόθεση να ξεχνιέται, από καιρό σε καιρό έγιναν αρκετές προσπάθειες, όπως π.χ. :
Επί Ὀθωνα το 1838 και δεσμεύθηκαν τότε οι περιοχές α) γύρω από την Ομόνοια, β) γύρω από την Πλατεία Θεάτρου, γ) από Αμερικής μέχρι Σίνα και από Πανεπιστημίου μέχρι Ακαδημίας. Κάποιοι τορπίλισαν την υπόθεση και ο Δήμαρχος Αθηναίων Νικόλαος Ζαχαρίτσας απογοητευμένος πρότεινε να κατασκευασθεί Δημοτικός Μητροπολιτικός Ναός Αθηναίων δίπλα από τον Άγιο Ελευθέριο, πάνω από τα μπάζα του Ηριδανού ποταμού που εγκαινιάσθηκε το 1863 από το Δήμαρχο Αθηναίων Σκούφη στο όνομα Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Με την ευκαιρία της επετείου των 50 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, αναθερμάνθηκε το θέμα επί Βασιλείας Γεωργίου του Α΄ και Πρωθυπουργού Θρασύβουλου Ζαΐμη.
Η ορμή όμως των προγόνων μας να απελευθερώσουν και άλλους ελληνικούς τόπους και η επακολουθήσασα ήττα της Ελλάδος και οι ελληνικές αποζημιώσεις προς τους Τούρκους ναυάγησαν και αυτές τις προσπάθειες.
Ο μετέπειτα Πρωθυπουργός της Ελλάδος Σπυρίδων Λάμπρος ανακίνησε το όλο θέμα για πραγματοποίηση του Τάματος του Έθνους στα ξέφωτα του Ζαππείου.
Το 1918 η Κεντρική Επιτροπή του Τάματος του Έθνους με Πρόεδρο τον Πρόεδρο της Βουλής τον Θεμιστοκλή Σοφούλη και Γενικό Γραμματέα τον Ιωάννη Δαμβέργη και η Ειδική Επιτροπή Μεγάλου Μνημείου με Πρόεδρο τον Ελευθέριο Βενιζέλο αποφάσισαν να γίνει στο Λόφο του Αρδηττού, δίπλα στο Καλλιμάρμαρο.
Τα δεινά του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η μικρασιατική εκστρατεία και η μετέπειτα μικρασιατική καταστροφή δεν επέτρεψαν να εορτασθεί η εκατονταετηρίδα της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας.
Το 1928 ανασυστάθηκε η Κεντρική Επιτροπή με Πρόεδρο τον για 6 φορές Πρωθυπουργό της Ελλάδος Αλέξανδρο Ζαΐμη, ο οποίος έθεσε τον θεμέλιο λίθο την 30 Μαρτίου 1930 στο Πεδίο του Άρεως.
Τελικά δεν πραγματοποιήθηκε η ανέγερση του Ιερού Ναού.
Χλιαρό ήταν και το ενδιαφέρον των επόμενων Κυβερνήσεων με αποτέλεσμα η υπόθεση μετά από λίγες δεκαετίες να ξεχαστεί και να μείνει ανεκπλήρωτο το τάμα των αγωνιστών του 1821 και του πρώτου Έλληνα Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια.
Τα τελευταία χρόνια το θέμα ανακίνησαν απόγονοι των ηρώων του 1821 και το Ίδρυμα Προασπίσεως Ηθικών και Πνευματικών Αξιών.
Η εκπλήρωση του Τάματος του Έθνους και των Ηρώων του Έθνους για την ανέγερση μεγαλοπρεπούς Ιερού Ναού του Σωτήρος Χριστού συνεχίζει να αποτελεί ηθική και συμβατική υποχρέωση της Ελληνικής Πολιτείας.
Αρωγός είναι και η Εκκλησία της Ελλάδας ενώ σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Προασπίσεως Ηθικών και Πνευματικών Αξιών κ. Αναγνωστόπουλο το κόστος του έργου θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου από δωρεές επώνυμων και ανώνυμων Ελλήνων και φιλελλήνων πολιτών, οι οποίοι έχουν εκδηλώσει αποδεδειγμένα την επιθυμία αυτή.
Επειδή η ηθική αυτή υποχρέωση των Ελλήνων και του κράτους προς τους Ήρωες της Επαναστάσεως του 1821 παραμένει ανεκπλήρωτη εδώ και 188 έτη,
Επειδή για την έναρξη των εργασιών απαιτείται η παραχώρηση εκ νέου αντίστοιχης έκτασης σε κατάλληλη τοποθεσία (Πεδίο του Άρεως όπου ήδη έχει πραγματοποιηθεί ό θεμέλιος λίθος, ξέφωτα του Ζαππείου ή του Εθνικού Κήπου, Αττικό Άλσος, Τουρκοβούνια, ή αλλού) για την εκπλήρωση του Τάματος του Έθνους,
Κατόπιν τούτων ερωτώνται ο Πρωθυπουργός και οι κ.κ. Υπουργοί:
- Είναι στις προθέσεις της σημερινής συγκυβέρνησης η εκπλήρωση της ηθικής αυτής υποχρέωσης της Ελληνικής Πολιτείας;
- Διασώζονται τα έγγραφα της σχετικής διοικητικής προεργασίας (αρχιτεκτονικά σχέδια, έγκριση – παραχώρηση έκτασης) και των αποφάσεων που έλαβαν χώρα από το 1834 έως σήμερα για την υπόθεση αυτή;
Να κατατεθούν τα σχετικά έγγραφα.
- Προτίθεται η Κυβέρνηση να ικανοποιήσει το αίτημα παραχώρησης αντίστοιχης με τις ανάγκες του έργου έκτασης σε κατάλληλη περιοχή, σύμφωνα με το αίτημα των πολιτών και του φορέα που εγκρίνουν το θέμα;
Μήπως υπάρχει άλλος προγραμματισμός και συγκεκριμένο σχέδιο για την υλοποίηση του έργου προς εκπλήρωση του Τάματος του Έθνους;
