Ζούμε ιστορικές στιγμές,όσο και παράξενες συνάμα! Τι είναι αυτό που μπορεί να αναπτύξει την ορεινή μας ύπαιθρο, να αναβιώσει την ορεινή μετακινούμενη κτηνοτροφία στη χώρα μας? Οσο κι αν φαίνεται περίεργο ή και οξύμωρο,είναι η αναγκη προστασίας των δασών μας! Γιατί είναι γνωστό ότι τα πρόβατα κι ειδικά τα γίδια τρώνε εκ των προτέρων τα ψηλά χόρτα και τα χαμηλά κλαδιά, από όπου μπορεί να ξεκινήσει μια δασική πυρκαγιά! Και δεν είναι το μόνο καλό που κάνουν στο δάσος,αφού διανοίγουν ξανά τα ορεινά μονοπάτια και μπορούν να ξαναμπούν μέσα τα κερασφόρα ζώα (ελάφια και ζαρκάδια) αλλά μαζί και οι ορειβάτες,οι μανιταραδες ,οι κυνηγοί,οι υλοτομοι κι οι πυροβέστες,για να φτιάξουν αποτελεσματικές αντιπυρικές ζώνες!
Στις εποχές της νομαδικής κτηνοτροφίας,των τσελιγκάτων,τα βουνά μας είχαν περίπου 12 εκατομμύρια αιγοπρόβατα και 650 χιλιάδες ποιμενες,που ηταν φύλακες , με αποτέλεσμα να μην έχει γνωρίσει τότε η χώρα μας δασικές πυρκαγιές,που είναι καινούργια διαστροφή της εποχής και των καιρών μας!
Σήμερα βέβαια δεν αποτελεί οικονομικά επωφελές να υπάρχουν μετακινούμενα νομαδικά τσελιγκάτα των 300 νοματαίων και πλέον,έκαστο, τα ίδια ποίμνια λειτουργούν και με 30 άρρενες νοματαίους, εξοπλισμένους με σύγχρονα κυκλικά αρμεχτήρια στα φορτηγά όπου σε 1 ώρα αρμέγονται 500 πρόβατα, επίσης αυτόματες κουρευτικές μηχανές, μετακινούμενα συρόμενα τριώροφα φορτηγά που μεταφέρουν χιλιάδες ποίμνια.Οπότε πάμε στον νέο όρο,την εποχούμενη μετακινούμενη κτηνοτροφία,αντί της οικογενειακής νομαδικής!
Απομένουν συνεπώς 2 πράγματα,αφενός για την ανάπτυξη της σημερινής μετακινούμενης κτηνοτροφίας κι αφετέρου για την περαιτέρω σύνδεσή της με την ενεργή δασοπροστασία.
Είναι απαραίτητη η δίκαια τιμολόγηση στα ορεινά κτηνοτροφικά προϊόντα, σε αντιδιαστολή με τα σταυλισμένα πεδινά,όχι μόνο σαν κίνητρο δασοπροστασίας, καθώς και η πολυποικιλλη στηριξη!
Το μεγάλο πλεονέκτημα των ορεινών ποιμνίων κι ειδικά των ντόπιων ορεινών φυλών είναι: 1) η πολύ καλύτερη τυροκόμηση, αφού 2,5 κιλά ορεινό γάλα με ντόπια ζώα κανει 1 κιλό τυρί ενώ τα σταυλίσια κοστοβόρα ζώα δίνουν 1 κιλό τυρί με 4,5 κιλά γάλα 2) τα λιπαρά των ορεινών ζώων περιέχουν ω3 και ω6,πολύ αναλογικότερα από ψάρι,με αποτέλεσμα να είναι το γάλα και το κρέας πολύ υγιεινότερο. 3) Τα ορεινά ζώα έχουν περισσότερες γαλακτικές περιόδους και δεν αρρωσταίνουν εύκολα,ειδικα στις συνθήκες βουνού!
Έχουν όμως ανάγκη από περισσότερους ποιμενικούς σκύλους, λόγω των ζουλαπιών του βουνού,γιαυτό χρειάζεται η μέριμνα της Πολιτείας,να επιδοτεί τους ποιμενικούς ο ΕΛΓΑ, αντί να δίνει αποζημιώσεις εκ των υστέρων!
Τέλος, πρέπει εκτός από ρεύμα και δασικούς δρόμους, να υπάρχει το πιο καθοριστικό σημείο,συγκέντρωση νερού,για ευνόητους λόγους αλλά και δασοπυρόσβεσης αν χρειαστεί.Μια προβατίνα ή γίδα πίνει 10 κιλά ημερησίως νερό,συνεπώς τα 500 πρόβατα θέλουν 5 τόννους νερό. Θέλουν δηλαδή το νερό για 10 φορτώσεις πυροσβεστικών αεροπλάνων τύπου Καναντέρ, οπότε αρκεί να διψάσει 1μέρα 1 κοπάδι 500 ποιμνίων αλλά μια πλαγιά να είναι εξασφαλισμένη,κι από νερό πυρόσβεσης κι από πρόσβαση κι από βοσκημένα δάση!
Να φάνε και να πιούνε τα ζώα μας στα δάση, να φάνε γλυκό ψωμί οι μετακινούμενοι ορεινοί κτηνοτρόφοι, να έχει πόρους η εθνική μας οικονομία, αντί να τα τρώνε οι αδηφάγες φλόγες της απόγνωσης,της εθνικής μας περισυλλογής και του πένθους,για το εθνικός μας βιός,τα δάση μας,που ετησίως χάνονται,το ένα μετά το άλλο! Δεν φτάνουν όμως αυτά!
Να αναδασώσουμε τα καμμένα δάση μας με ασφαλή φυλλοβόλα δένδρα,αντί για εύφλεκτα κωνοφόρα,όπως κάναμε μετά τους πολέμους και το πληρώνουμε τραγικά συνεχώς έκτοτε!
Οι σαρακατσάνοι σήμερα,γόνοι αρχέγονων νομάδων ποιμένων,όσο κι αρχέγονοι ορεινοί οικολόγοι,έχουν όπως είναι φυσικό,τη μεγαλύτερη ευαισθησία στα δάση μας και την ορεινή ύπαιθρο,την μετακινούμενη κτηνοτροφία και την ορεινή ανάπτυξη και άριστα πράττουν που το φωνάζουν,σε όλες τις ανθρώπινες συχνότητες!Θερμά συγχαρητήρια για την πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας στη ΔΕΘ, είναι πρωτίστως θέμα εθνικού μας πλούτου!!!
Εισήγηση του ορεινού οικονομολόγου Κων/νου Μπομπότα