224
Η Αρχέγονη Διαδρομή των Μακεδόνων Σαρακατσάνων: Από τη Χαλκιδική στη Βίγλα του Πισοδερίου
Η πανάρχαια διαδρομή (πριν τα τραίνα και τα φορτηγά) των κασσανδρινών κυρίως Μακεδόνων Σαρακατσάνων, από τη Χαλκιδική στον Βόρα, θέση Σταυρός (3η φωτο), πάνω από την κερασιά Εδεσσας) και στη συνέχεια στην Πιπερίτσα (2η φωτο), πάνω από το Σκοπό Φλώρινας, κι από εκεί,διασχίζοντας το οροπέδιο της Φλώρινας πέρναγαν στη Βίγλα Πισοδερίου και πήγαιναν είτε στο Βαρνούντα (δεξιά), στη Μπέλα Βόδα (μεταξύ Κρατερού Αγίου Γερμανού Πρεσπών), είτε αριστερά στο Βίτσι (Λάκκο Πισοδερίου)!
Η 1η φωτο ανήκει στον Θόδωρο Ζαραλή, της “ομάδας του Καϊμακτσελάν”, που οργάνωναν Αύγουστο αντάμωμα στη θέση Σταυρός στο Βόρρα (από την πλευρά της Έδεσσας) είναι δε από την Ιστοσελίδα ”Πορτραίτα Σαρακατσαναίων” που επιμελείται ο φίλος Γιώργος Κολοβός!
Η 2η φωτο από το γνωστό κατάλυμα στην Πιπερίτσα είναι από την Ιστοσελίδα του Ορειβατικού Συλλόγου Φλώρινας,που ανεβαίνουν σήμερα τις ίδιες περιοχές!
Στην 4η και 5η φωτο τα ανταμώματα στη Βίγλα Πισοδερίου Φλώρινας!
YΓ: Τα τραίνα ήρθαν στην περιοχή από το 1880μχ,επί τουρκοκρατίας,ένεκα σιδηροδρομικής σύνδεσης Θεσ/νικης-Μοναστηρίου! Οι σαρακατσαναίοι όμως τα εμπιστεύτηκαν από το 1912,ο παππούς μου γεννήθηκε το 1901! Τότε άρχισε η μαζικότερη άνοδος από παντού,μετά το πέρας του Μακεδονικού Αγώνα του 1904 σε διπλή βουλγαροτουρκική κατοχή! Αλλες αρχέγονες στράτες ήταν από Βέρμιο κι από Ελασσόνα! Από Ηπειρο υπήρχε η ανάμνηση της φραγής από τον Αλή Πασά,μετά του χουνέρι από τον Κατσαντώνη! Στο Γράμμο έβγαιναν οι αρχέγονοι σαρακατσαναίοι με ασφάλεια μέσω Βίγλας,κάποιοι κι από Δεσκάτη Γρεβενών,τον αρχέγονο δρόμο των ελληνόφωνων Γρεβενιωτών κοπατσαραίων και αρχαιότερα των κατσαουναίων του Γράμμου!
Κώστας Μπομπότας