Γράφει ο Λεωνίδας Κουμάκης
Η Τουρκία οδεύει σταθερά τον κατήφορο στον οποίο την οδηγεί ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η «Ασπίδα του Ευφράτη» που ξεκίνησε στις 24 Αυγούστου 2016 με την Τουρκική εισβολή στην Συρία, σημείωσε «επιτυχία» μόνο στην Τζαραμπλούς την οποία όμως εγκατέλειψε «από μόνο του» το Ισλαμικό Κράτος. Ο υπερόπτης Ερντογάν από τις 23 Δεκεμβρίου 2016 είχε ανακοινώσει πως η Συριακή πόλη al-Bab πέφτει, αλλά τέλος Γενάρη του 2017 μετράει περισσότερους από 50 Τούρκους στρατιώτες νεκρούς, άγνωστο αριθμό τραυματιών και ολοκληρωτική καταστροφή περισσοτέρων από δέκα αρμάτων LEO2. Επί πλέον, ο εξ ίσου υπερόπτης αντιπρόεδρος της Τουρκικής κυβέρνησης Numan Kurtulmus προεξοφλούσε (23/1/2017) πως «Η Τουρκία θα αρνηθεί να πάει η al-Bab στη Συρία γιατί η al-Bab ανήκει στους κατοίκους του», χωρίς καν η Τουρκία να έχει ήδη θέσει την πόλη υπό τον έλεγχό της!
Η αιτία της «εμπλοκής» είναι ότι για πρώτη φορά η «Ασπίδα του Ευφράτη» βρήκε πραγματική αντίσταση από μια χούφτα μη ελεγχόμενων από την Τουρκία Ισλαμιστών που αρνήθηκαν να αποχωρήσουν «οικειοθελώς» και παραμένουν στην Συριακή πόλη, δικαιώνοντας όσους υποστήριζαν ότι Ρώσοι και Αμερικανοί δέχτηκαν την Τουρκική εισβολή για να την εγκλωβίσουν στον βάλτο της Συρίας.
Την ίδια ώρα περίπου (24/1/2017), ο κυβερνητικός βουλευτής Şamil Tayyar (ΑΚΡ), σύμφωνα με την Χουριέτ, δήλωνε πως η Βορειοατλαντική συμμαχία είναι «μια τρομοκρατική οργάνωση» και αποτελεί μια δομή που «απειλεί την Τουρκία» εκφράζοντας αυθεντικά τις απόψεις που επικρατούν στην Τουρκία για τους «συμμάχους» της.
Μέσα στο κλίμα αυτό, ο Άρειος Πάγος στην Ελλάδα αποφάσισε, οριστικά και αμετάκλητα (26/1/2017), την μη έκδοση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών που είχαν καταφύγει στην Ελλάδα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016. Η απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου στηρίχτηκε στο σκεπτικό ότι «τυχόν έκδοσή τους στην Τουρκία θα έθετε σε κίνδυνο τη ζωή τους, θα τους εξέθετε σε βασανιστήρια και ταπεινωτικούς εξευτελισμούς» και ότι «η προτεραιότητα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα που επιβάλλουν η ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία αποτέλεσαν τη βάση της απόφασης».
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι Τούρκοι επίσημοι επιδόθηκαν σε ένα επιθετικό κρεσέντο: Ο Ερντογάν ισχυρίστηκε ότι πως ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας του «υποσχέθηκε να λύση το θέμα μέσα σε 15-20 μέρες», προσθέτοντας πως η απόφαση θα επηρεάσει την (ούτως ή άλλως ανύπαρκτη) «εμπιστοσύνη ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα». Ο Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαούσογλου, με ανάρτηση του σε σελίδα κοινωνικής δικτύωσης απείλησε ότι «η Άγκυρα προσανατολίζεται στο να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα ακόμα και ακύρωση της διμερούς συμφωνίας με την Ελλάδα, στο ζήτημα επανεισδοχής». Τέλος, ο Υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Φακρί Ισίκ ισχυρίστηκε πως «Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ελλάδας είναι μία απόλυτη απογοήτευση. Μιλώ ξεκάθαρα, δεν ήταν δικαστική απόφαση, αλλά πολιτική», καλώντας την Ελλάδα «να την διορθώσει το ταχύτερο δυνατό και να επιστρέψει τους 8 στην Τουρκία».
Η «πληρωμένη» απάντηση της Ελλάδος ήρθε από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας Πάνο Καμμένο: «Οι απειλές του Ταγίπ Ερντογάν να απευθυνθούν προς εκείνους με τους οποίους έχει συμφωνήσει εκτός από την Ελλάδα, δηλαδή την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Τέτοιου είδους απειλές έχουμε δει και στο παρελθόν. Δεν μπορείς να ζητάς από μια δημοκρατική κυβέρνηση να παρέμβει στη Δικαιοσύνη. Η ελληνική Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη. Η απόφαση του Αρείου Πάγου ήταν ομόφωνη και στηρίχτηκε στις ευρωπαϊκές συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δεν μπορεί η Τουρκία που έχει αιτηθεί να γίνει μέλος της ΕΕ να μιλά για επαναφορά της θανατικής ποινής. Η Τουρκία πρέπει να καταλάβει ότι στις δημοκρατικές χώρες, που θέλει να συμμετέχει, η Δικαιοσύνη δεν παίρνει γραμμή από την εκάστοτε κυβέρνηση».
Ο «πόλεμος των δηλώσεων» συνεχίστηκε από την Τουρκία, εμφανώς συγκρατημένα, με ανακοίνωση του Τουρκικού Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (28/1/2016):
«Καταδικάζουμε με σθεναρό τρόπο τον υπουργό Άμυνας της Ελλάδας για τις νέες του δηλώσεις που στερούνται ευγένειας, αντίληψης και υπευθυνότητας και του επιστρέφουμε τους χαρακτηρισμούς σε βάρος της χώρας μας. Σε μια περίοδο κατά την οποία προσπαθούμε να κάνουμε εποικοδομητική συνεργασία σε αρκετά διμερή και περιφερειακά θέματα, οι ανεύθυνες δηλώσεις του προαναφερθέντα σχετικά με την χώρα μας, έχουν χαρακτήρα προβοκάτσιας και έχουν στόχο να καταστρέψουν τις εν λόγω προσπάθειες. Εμείς περιμένουμε από την Ελλάδα, αντί για τέτοιες ανεύθυνες δηλώσεις, να κάνει συγκεκριμένα βήματα που θα ενισχύσουν την συνεργασία και την κοινή αντίληψη».
Στις 28 Ιανουαρίου 2017 μια ακόμα αρνητική εξέλιξη σημειώθηκε για την Τουρκία: Οι οίκοι αξιολόγησης Fitch και Standard & Poor’s ευθυγραμμίστηκαν στην υποβάθμιση των Τουρκικών κρατικών ομολόγων στην κατηγορία των «σκουπιδιών», ενώ η δεύτερη υποβάθμισε την προοπτική της οικονομίας της Τουρκίας σε «αρνητική» από «σταθερή» λόγω της πολιτικής αστάθειας, αποθαρρύνοντας τους διεθνείς επενδυτές να στηρίξουν την Τουρκική οικονομία και το νόμισμά της το οποίο υποχώρησε, μόνο μέσα στο 2017, κατά 8%.
Στο εσωτερικό μέτωπο της Τουρκίας, ο Ρ. Τ. Ερντογάν αφού συμμάχησε με τους πιο ακραίους εξτρεμιστές (Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος – ΜΗΡ) κατάφερε να εξασφαλίσει την «έγκριση» του Τουρκικού Κοινοβουλίου (22/1/2016) με τρομοκρατία και φυλακίσεις βουλευτών, ώστε τον Απρίλιο του 2017 να εξασφαλίσει επίσημα όλες τις εξουσίες που θέλει με «δημοψήφισμα» στο οποίο οι Τούρκοι θα μπορούν να ψηφίσουν μόνο ΝΑΙ.
Την άποψη αυτή διατυπώνει ο Κύπριος μουσουλμάνος δημοσιογράφος Σενέρ Λεβέντ, ο οποίος ήδη μετράει δύο απόπειρες δολοφονίας του από τους ανθρώπους της ΜΙΤ στην κατεχόμενη Κύπρο, σε ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο που δημοσιεύτηκε στον «Πολίτη» στις 27/1/2016. Αξίζει τον κόπο να το διαβάσετε:
«Οι άνθρωποι του Ταγίπ Ερντογάν δεν μιλούν με υπεκφυγές. Μιλούν ανοικτά. Πολύ ανοικτά. «Ε λαέ», λένε, «είτε θα πείτε ναι σε αυτό το σύνταγμα στο δημοψήφισμα, είτε θα πεθάνετε. Θα φάτε βόμβες, θα φάτε σφαίρες. Δεν μπορούμε να τα εμποδίσουμε αυτά, αλλά μπορεί να τα εμποδίσει ο Πρόεδρος». Γιατί μόνο ο Πρόεδρος μπορεί να τα εμποδίσει; Να, αυτή η ερώτηση είναι κρίσιμη. Μήπως είναι ο Ερντογάν που εξουσιάζει τους τρομοκράτες; Μόνο ο δικός του λόγος περνάει σε αυτούς;
Το είδαμε κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Χαλεπίου. Οι τζιχαντιστές κοιτάνε τι θα πει ο Ερντογάν. Κάνουν αυτό που λέει. «Αποσυρθείτε από το Χαλέπι», τους είπε. Και αποσύρθηκαν. Πρώτη φορά τότε φάνηκε ξεκάθαρα πόσο εξουσιάζει ο Ερντογάν αυτούς τους τζιχαντιστές. Συμπεριφέρεται ως Πρόεδρός τους. Τις προάλλες κατέφυγαν στην Τουρκία χιλιάδες τζιχαντιστές που διέφυγαν από το Ιράκ. Πού εγκαταστάθηκαν; Τι κάνουν; Εγώ είμαι περίεργος γι’ αυτό. Εσείς δεν είστε;
Κάτι έμαθα από τους ανθρώπους του Ερντογάν, οι οποίοι λένε ότι δεν θα τελειώσει η τρομοκρατία αν δεν ψηφίσει «ναι» ο λαός στο δημοψήφισμα. Ο στρατός των τζιχαντιστών είναι ο μυστικός στρατός του Ερντογάν. Μπορεί να τους κινητοποιήσει όποια στιγμή θέλει και σε όποιο μέρος θέλει. Το μήνυμα που δίδεται είναι αυτό. Εμείς δεν μπορούμε να τους εμποδίσουμε, αλλά ο Πρόεδρος μπορεί. Αυτό είναι που λένε. Μοιάζει με βιασμό, έτσι δεν είναι; Είτε θα δεχτείς είτε θα φας τη μαχαιριά!
Σίγουρα δεν γνωρίζει τι συμβαίνει στην Τουρκία ο Μουσταφά Ακιντζί. Αν γνώριζε, δεν θα μπορούσε να έλεγε τόσο αδιανόητα πράγματα. Προτείνει μια νέα συμμαχία στο θέμα των εγγυήσεων. Τι συμμαχία; Ελληνοτουρκική συμμαχία! Είναι δυνατόν; Η Τουρκία βρίσκεται στο κατώφλι ενός μοναρχικού ισλαμικού κράτους. Η δε Ελλάδα είναι μια δημοκρατική χώρα. Μια χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά το 1974 δεν είδε ποτέ ξανά φασισμό. Τιμώρησε τη φασιστική χούντα και έβαλε τους ηγέτες της στη φυλακή. Η δικαστική της εξουσία, τα ΜΜΕ της είναι ανεξάρτητα. Όσο δρόμο διένυσε η Ελλάδα στον δρόμο της δημοκρατίας μέσα σε σαράντα χρόνια, άλλο τόσο πίσω πήγε η Τουρκία μέσα στο σκοτάδι. Δεν συνήλθε ξανά μετά το φασιστικό πραξικόπημα του 1980. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, δεν δίκασε και δεν τιμώρησε τους πραξικοπηματίες της. Και με τον καιρό αποκόπηκε για τα καλά από τη Δύση και κατευθύνθηκε προς την Ανατολή. Τώρα ζει τη χειρότερή της περίοδο. Μετά τις δικτατορίες τριάντα χρόνων που γκρεμίστηκαν στη Μέση Ανατολή, στην Τουρκία κτίζεται μια δικτατορία που δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από αυτές. Ο ελληνικός λαός είναι ένας λαός που εμπέδωσε τη δημοκρατία. Στη δε Τουρκία, ο λαός ζητάει σουλτάνο. Σε μια τέτοια κατάσταση τι είδους συμμαχία μπορεί να κάνουν η Ελλάδα και η Τουρκία στην Κύπρο; Μήπως μπορεί να γίνει συμμαχία με ένα κράτος στο οποίο ισοπεδώθηκαν τα ανθρώπινα δικαιώματα;
Η Τουρκία έδωσε στον Ακιντζί το δικαίωμα να συνομιλεί, αλλά όχι να συμφωνήσει. Φυσικά, δεν περιμένουμε από τον Ακιντζί να το παραδεχθεί αυτό. Κάποτε ούτε ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ το παραδεχόταν. Έλεγε και καυχιόταν ότι η Άγκυρα δεν παρενέβαινε καθόλου προς τον ίδιο κατά τις συνομιλίες. Από όλους τους ηγέτες μας που πέρασαν μόνο ο Ντενκτάς το παραδέχθηκε αυτό. Τι είχε πει; «Εγώ εφαρμόζω τις αποφάσεις της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης». Δεν αποτελούσε ντροπή για τον ίδιο να ενεργεί με οδηγίες της Άγκυρας. Οι διάδοχοί του δεν μπορούσαν να το πουν αυτό διότι ντρέπονταν.
Εκείνοι που επιχειρούν να βγάλουν «ναι» από την κάλπη κατά το δημοψήφισμα στην Τουρκία απειλώντας τον λαό, μπορεί να κάνουν παρόμοια πράγματα και στην Κύπρο. Γι’ αυτό έριξαν την ιδέα της προσάρτησης. Αλλά μπορεί να κάνουν και άλλα πράγματα. Δεν είναι γνωστό τι θα κάνει ο μυστικός στρατός του Ερντογάν. Αυτός ο στρατός έπνιξε στο αίμα τη Μέση Ανατολή. Σκεφτείτε το. Ο Ταγίπ Ερντογάν είχε ξεκινήσει δήθεν για να ανατρέψει το καταπιεστικό καθεστώς Άσαντ. Και τώρα ο ίδιος έγινε πολύ χειρότερος από τον Άσαντ. Μήπως αυτή είναι η Τουρκία με την οποία θα συνάψει συμμαχία η Ελλάδα;»
Τα συμπεράσματα δικά σας…