Τα έργα του Κίρκεγκορ δεν έγιναν ευρύτερα διαθέσιμα στο κοινό παρά μόνο μερικές δεκαετίες μετά το θάνατό του, αφού στα χρόνια που ακολούθησαν αμέσως μετά το θάνατό του, η Εκκλησία της Δανίας – ένας ισχυρότατος θεσμός της Δανίας εκείνη την εποχή – απέκλεισε την ανάγνωση των έργων του και υποκίνησε και άλλους Δανούς να την ακολουθήσουν.
Επιπρόσθετα, η έλλειψη σαφήνειας της δανικής γλώσσας σε σύγκριση με τη γερμανική, τη γαλλική και την αγγλική, κατέστησε ανέφικτη την πρόσβαση στο έργο του από αναγνώστες που δε γνώριζαν τη γλώσσα του πρωτοτύπου.
Ο πρώτος ακαδημαϊκός που έστρεψε την προσοχή του στο έργο του ήταν ο επίσης Δανός Γκέοργκ Μπράντες (Georg Brandes), ο οποίος δημοσίευσε έργα του στη γερμανική και τη δανική γλώσσα και έδωσε τις πρώτες επίσημες διαλέξεις γι αυτόν, για να τον έθεσε υπόψη της υπόλοιπης Ευρώπης.
Ο ίδιος ο Κίρκεγκορ είχε προβλέψει την υστεροφημία του και προείδε επίσης ότι το έργο του θα γινόταν αντικείμενο έντονης μελέτης και έρευνας, αφού υπάρχει σχετική καταχώρηση στις 20 Νοεμβρίου 1847 με το εξής περιεχόμενο:
«Η εποχή μας δεν χρειάζεται κάποια μεγαλοφυΐα – έχει αρκετές μεγαλοφυΐες, αλλά έναν μάρτυρα, ο οποίος για να διδάξει τους ανθρώπους να υπακούν θα γίνει ο ίδιος υπάκουος μέχρι θανάτου. Η εποχή μας χρειάζεται αφύπνιση.
Έτσι, κάποια μέρα, όχι μόνο τα γραπτά μου αλλά όλη η ζωή μου, όλο το περίπλοκο μυστήριο του συστήματος (δηλαδή το φιλοσοφικό οικοδόμημα του Κίρκεγκορ) θα μελετάται ξανά και ξανά. Ποτέ δεν θα ξεχάσω τον τρόπο που με βοηθάει ο Θεός και έτσι η τελευταία μου ευχή θα είναι όλα να είναι προς δόξαν Του».
Και μπορεί η εποχή του Κίρκεγκορ να μην ήταν η κατάλληλη για να υποδεχτεί τη φιλοσοφία του και να κατανοήσει τη σκέψη του, αλλά τον επόμενο αιώνα, τον εικοστό, ασχολήθηκε με αυτόν όχι μόνον η Ευρώπη, αλλά όλος ο κόσμος.
Ήταν ο φιλόσοφος της ζωής και ο τραγικός ήρωας, στα πλαίσια μας δεινής διαλεκτικής που δημιουργήθηκε στις ίδιες τις διαστάσεις της υπάρξεώς του. Την απόσταση ανάμεσα στο άπειρο και το πεπερασμένο, τη βίωσε και την ανίχνευσε μέσα στην ύπαρξή του. Πολλοί μελετητές χαρακτηρίζουν τη φιλοσοφία του χριστιανική, αλλά γεγονός είναι πως και ο λεγόμενος μηδενιστικός υπαρξισμός στηρίχθηκε κι αυτός σε βασικές προϋποθέσεις αυτής της φιλοσοφίας του.
Ηλίας Κ Μάρκου
