Πάει καιρός που η Χάρις της Παναγίας με οδήγησε στην ΙΜ Ντουραχάνης, αφιερωμένη στο Ιερό Πρόσωπό της, όπου τιμάται το Γενέσιον της Θεοτόκου.
Η Ιερά Μονή Παναγίας Δουραχάνης ή Ντουραχάνης βρίσκεται δίπλα από το καμποχώρι των Λογγάδων στις ανατολικές όχθες της λίμνης Παμβώτιδας απέναντι από τα Γιάννινα, στους πρόποδες του όρους Μιτσικέλι και είναι αφιερωμένη στο Γενέσιον της Θεοτόκου. Παλιό πέτρινο μοναστήρι, με άσπρη πελεκημένη πέτρα αρμονικά δεμένη με το τοπίο που το φιλοξενεί. Η αυλή του πλακοστρωμένη με τα παλιά πεζούλια έτοιμα για να ξεκουράσουν τον επισκέπτη. Οι γέρικες κληματαριές κρέμονται από τα ξύλινα χαγιάτια των μισογκρεμισμένων κελιών. Το γερασμένο κυπαρίσσι γερμένο πάνω στη στέγη, φιλοξενεί στα καταπράσινα φυλλώματα τα πλήθη των σπίνων, που ψέλνουν μαζί με τους ψαλτάδες και αυτά ύμνους προς την Παναγία.
Η παράδοση λέει πως το μοναστήρι της Παναγίας Ντουραχάνης είναι κτισμένο από έναν Τούρκο. Στο σημείο που είναι χτισμένο το μοναστήρι υπήρχε ένα εικονοστάσι ταμένο στην χάρη της Υπεραγίας Θεοτόκου. Τον χειμώνα του 1434, ο μπέης της Ρούμελης, ο Ντουραχάν Πασάς, πηγαίνοντας με τον στρατό του για πολεμική επιχείρηση, πέρασε από εκεί και άναψε ένα κερί, γιατί ήταν από γονείς χριστιανούς.
Στη συνέχεια, μέσα στην ομίχλη και το χιόνι, έχασε τον προσανατολισμό του και πέρασε με τον στρατό του πάνω από την παγωμένη λίμνη, χωρίς όμως απώλειες. Το τι είχε συμβεί, το αντελήφθη όταν πάτησε στη στεριά. Συνέχισε την αποστολή μέχρι το Αργυρόκαστρο, όπου κέρδισε τη μάχη και κατά την επιστροφή, πήγε στο εικονοστάσι και έκτισε το μοναστήρι της Ντουραχάνης (Δουραχάνης) ή της Παναγίας Ντουραχανιώτισσας όπως είναι επίσης γνωστό.
Διαβάζοντας το ιστορικό, η εντύπωσή μου ήταν μεγάλη.
Όταν ο Ντουραχάν Πασάς διέσχισε την λίμνη Παμβώτιδα, ώστε να κινηθεί προς τα χωριά κάτω από το όρος Μιτσικέλι μέσα σε ένα χειμωνιάτικο τοπίο. Κατεβαίνοντας τον Δρίσκο και πηγαίνοντας προς το Αργυρόκαστρο, είδε σε κάποιο σημείο ένα χτιστό εικονοστάσι και παρ’ όλο που ήταν Οθωμανός στρατιωτικός έζησε το θαύμα ως κρυπτοχριστιανός, βλέποντας μετά την ομίχλη την παγωμένη λίμνη όπου με το στράτευμά του πέρασε πάνω απ’ αυτήν. Ως αντάλλαγμα έχτισε την παλαιά Ιστορική Μονή που πήρε και το όνομά του.
Η παρουσία του γέροντος Αθανασίου το 1974 στον Ιερό Τόπο δίνει πνοή και με τα χέρια του τον ανασταίνει. Ολιγογράμματος κατεβαίνει από ένα χωριό των Ιωαννίνων για να σπουδάσει. Αντιθέτως προσφέρει το κατάλυμά του σε φτωχούς φοιτητές και δουλεύει σε ξυλουργείο ώστε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που ανέκυψαν.
Έδωσε πνοή στα χαλάσματα και ίδρυσε ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα Οικοτροφείο – Καταφύγιο, Δημοτικό και Γυμνάσιο που λειτουργούν με πολύ κόπο και ισχυρή θέληση, όμως προσφέρουν την ζεστασιά σε παιδιά από 8-18 ετών.
Ο Γέροντας Αθανάσιος (Σωτήρης Χατζής) από την Βωβούσα Ιωαννίνων δεν βρίσκεται πια κοντά μας. Ετάφη στην αυλή της Μονής.
Ο πατέρας Αθανάσιος, κατά κόσμον Σωτήρης Χατζής, γεννήθηκε στην ορεινή Βοβούσα, στο Ανατολικό Ζαγόρι. Ο ίδιος έλεγε ότι ήτανε αγράμματος, όμως με τη φώτιση του Αγίου Πνεύματος κατάφερε να διαβάσει αρχικά την Αγία Γραφή και στη συνέχεια όλα τα εκκλησιαστικά βιβλία.
Η πρώτη μου συνάντηση μαζί του με έφερε αντιμέτωπο με την ασθένειά του, κλινήρη σε ένα μικρό δωμάτιο. Τον δικό του αγώνα συμμερίστηκε κοντά του η κυρία Όλγα, η οποία θέλοντας να ακολουθήσει τα χνάρια του αποφάσισε να ενδυθεί το μοναχικό σχήμα και σήμερα μαζί με τρεις αδελφές μοναχές και με μια πλειάδα εθελοντών συνεχίζει ακάθεκτη το έργο του Γέροντος Αθανασίου. «Ζούμε συνεχή θαύματα» μου εξομολογείται. Όταν π.χ. ένα δικό μας παιδί, έχοντας την πολυτέλεια αυτή να βοηθούν ο ένας τον άλλο, έκλεισε τον ραδιοφωνικό σταθμό και μας μετέφερε όλον τον εξοπλισμό, τον οποίο εγκαταστήσαμε εντός της Μονής και σήμερα εκπέμπει σε όλη την πόλη των Ιωαννίνων και στα γύρω χωριά, τονίζει.
Και συνεχίζει «Κατ’ εντολήν του μακαριστού Γέροντός μας καλούμαστε να μοιράσουμε μερίδες φαγητού με δικά μας μέσα σε κατοίκους της πόλεως και οπουδήποτε χρειαστεί. Από την περιοχή σας μια κυρία ανώνυμη φροντίζει να αποστέλλει γάλατα κάθε Τετάρτη για τις ανάγκες των παιδιών».
Κάθε προσφορά είναι πολύτιμη, τίποτα δεν πάει χαμένο. Εδώ ανατρέφονται παιδιά με ήθος και ευσέβεια, με αγάπη και με διάκριση.
Ένα δώρο Θεού σε μένα, η γνωριμία μου με τον Γέροντα Αθανάσιο και σήμερα με την Γερόντισσα Μαξίμη.
Μακάριο το έργο τους.
Ελπίζω στον Θεό για την δίκαιη ανταπόδοση προς το πρόσωπό τους.
Με σεβασμό και αγάπη
Π. Κήρυκος Γεωργόπουλος
Σκήτη