Μοσχοβάκη Αναστασία
Ειδική παθολόγος

H άνοιξη είναι εποχή ανανέωσης και ανθοφορίας. Παρά ταύτα αρκετοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν σύνδρομα κόπωσης και χαμηλής ενέργειας καθώς ο καιρός αλλάζει και μεταβαίνουμε από τις κρύες ημέρες του Χειμώνα σε ζεστότερες και μεγαλύτερες ημέρες.

Συμπτώματα:

1. Ύπνος που δεν ξεκουράζει
2. Εξάντληση: Το σύμπτωμα μπορεί να είναι αρκετά επίμονο ακόμη και μετά από αρκετές ώρες ύπνου.
3. Εύκολη κόπωση μετά από μυϊκή ή πνευματική δραστηριότητα
4. Απώλεια ενδιαφέροντος για συνήθεις καθημερινές ή επαγγελματικές δραστηριότητες.
5. Δυσκολία στη συγκέντρωση.
6. Αυξημένη ευαισθησία στο άγχος και σε δυσάρεστες συναντήσεις και  αλλαγές διάθεσης που εκλύονται χωρίς σαφώς καθορισμένη αιτία.
7. Μυϊκοί πόνοι: Μερικά άτομα μπορεί να εμφανίσουν μυϊκούς πόνους, ιδιαίτερα εάν έχουν αυξήσει τα επίπεδα σωματικής τους δραστηριότητας.

Οι πιο κοινοί παράγοντες που ευθύνονται για την κόπωση της Άνοιξης  είναι

• Διακυμάνσεις στα επίπεδα μελατονίνης σεροτονίνης

Οι διακυμάνσεις στα επίπεδα μελατονίνης και σεροτονίνης προκαλούνται από την φυσιολογική επιμήκυνση της ημέρας και την βράχυνση της νύχτας κατά την Άνοιξη. Η μελατονίνη αποτελεί ουσία που εκκρίνεται κατά τη νύχτα και προκαλεί ύπνο και καταστολή ενώ η σεροτονίνη, αποτελεί «ορμόνη της δράσης» και ευρίσκεται  σε  άμεση σύνδεση με το ηλιακό φως. Τα αποθέματα σεροτονίνης είναι χαμηλά με την εκπνοή του Χειμώνα λόγω της χαμηλής ηλιοφάνειας της εποχής. Σταδιακώς καθώς οι ημέρες επιμηκύνονται κατά την Άνοιξη, τα αποθέματα σεροτονίνης ομαλοποιούνται, αλλά η προσαρμογή δεν είναι εύκολη σε ευαίσθητους οργανισμούς. Η αλλαγή στην ώρα από την χειμερινή στην θερινή και οι απότομες αλλαγές του καιρού μπορεί να δυσχεράνουν περαιτέρω την ομαλή προσαρμογή, προκαλώντας κούραση και εξάντληση

• Υπερκόπωση και κούραση ανοσοποιητικού συστήματος

Κατά την εκπνοή του Χειμώνα, η υπερκόπωση λόγω των αυξημένων εργασιακών ή σχολικών υποχρεώσεων που παρουσιάζουν υψηλότερες απαιτήσεις κατά την χειμερινή περίοδο, είναι συχνή. Η κούραση του ανοσοποιητικού συστήματος από την αυξημένη δραστηριοποίησή του κατά την επίθεση των αναπνευστικών λοιμώξεων κατά την χειμερινή περίοδο, επιδεινώνει τη σωματική κόπωση.

• Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D.

Η βιταμίνη D είναι λιποδιαλυτή βιταμίνη, η οποία δυστυχώς υπάρχει σε λίγα τρόφιμα, όπως στη σάρκα λιπαρών ψαριών, στα αυγά το κρέας και τα γαλακτοκομικά ζώων ελεύθερης βοσκής, ορισμένα μανιτάρια.  Η βιταμίνη D ωστόσο κατεξοχήν λαμβάνεται από την έκθεση στον ήλιο. Υπάρχει έλλειψη βιταμίνης d στην Ελλάδα. Η τηλεργασία και τα σύγχρονα επαγγέλματα που χαρακτηρίζονται από πολύωρη παραμονή σε κλειστούς χώρους και συνακόλουθη μειωμένη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και η κατασκευή των δρόμων και των οικιών στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις δεν ευνοούν την απρόσκοπτη δίοδο του ηλιακού φωτός. Σε αυτά τα δεδομένα πρέπει να συνυπολογίσουμε και ορισμένες ασθένειες ή παράγοντες που μπορεί να επιδεινώνουν το πρόβλημα όπως κακή απορρόφηση ουσιών σε ηλικιωμένους, νεφρική ανεπάρκεια, χρήση φαρμάκων.  Το αποτέλεσμα είναι χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D παρά το γεγονός ότι ζούμε σε ηλιόλουστη χώρα. Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του μυοσκελετικού συστήματος, αλλά έχει και ολιστικές δράσεις. Σύμφωνα με μελέτες συντελεί στην ρύθμιση νευρομυικών και ανοσολογικών  αντιδράσεων ενώ συμβάλλει στη σωστή λειτουργία  στη πρωτεϊνών που ρυθμίζουν τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό, τη διαφοροποίηση και την απόπτωση, διαδικασίες που συντελούν στην ομαλή τροφοδότηση των ενεργειακών αποθηκών του σώματος.

Άλλοι παράγοντες που ευθύνονται για το πρόβλημα είναι οι αλλεργίες που εμποδίζουν την απρόσκοπτη ανταλλαγή αερίων σε αλλεργικά άτομα, η κούραση από τις αυξημένες επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις σε πολυάσχολα άτομα, η αλλαγή ωραρίων ύπνου σε εποχικά εργαζόμενους κ.λ.π.

Τι άλλο πρέπει να γνωρίζετε για τα γενικά-κοινά μέτρα πρόληψης και την αντιμετώπιση του προβλήματος

Μείνετε κατά το δυνατόν υπό το φως του ήλιου και χωρίς αντηλιακή προστασία επί τουλάχιστον 20 λεπτά κατά τους μήνες Μάρτιο-Απρίλιο κατά το διάστημα 10.30-11.30 το πρωί αφήνοντας κατά το δυνατόν εκτεθειμένα στον ήλιο πρόσωπο και άκρα για να ομαλοποιήσετε το σύστημα μελατονίνης σεροτονίνης του σώματος

Μεριμνήστε για την επάρκεια του ύπνου σας: Η παρατεταμένη έκθεση σε τεχνητό φως (π.χ. άνθρωποι που κοιμούνται αργά το βράδυ ή διαμένουν σε περιοχές με υψηλό βαθμό τεχνητού φωτισμού και έκθεσης κατά τη νύχτα), τα ασταθή ωράρια ύπνου, τα θορυβώδη υπνοδωμάτια, η ανεπαρκής συσκότιση κατά την διάρκεια του ύπνου συνδέονται με αυξημένη επίπτωση διαταραχών ύπνου.

Υιοθετήστε την παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή, αποφεύγοντας κατάχρηση αλκοόλ και καφεΐνης.

Απέχετε από το κάπνισμα.

Κάθε σύνδρομο κόπωσης την Άνοιξη δεν οφείλεται απαραίτητα στην εποχή. Συχνά υποκείμενα παθολογικά σύνδρομα και  παράγοντες είναι η κατάχρηση αλκοόλ, η  υπερκόπωση, η αναιμία, οι ορμονικές διαταραχές, οι χρόνιες φλεγμονές, οι παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος, οι αναπνευστικές παθήσεις, καρκινώματα, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Εάν τα συμπτώματα της ανοιξιάτικης κόπωσης επιμένουν ή επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινή λειτουργία, μην αμελήστε τη σωστή ιατρική εξέταση από έμπειρο παθολόγο με κλινική εμπειρία και  υπό το φως του ήλιου και χωρίς αντηλιακή προστασία επί ενενήντα λεπτά ανά εβδομάδα μεταξύ 10 π.μ. και 11 μ.μ. και σφαιρική γνώση.

iatronet.gr/