Η «πράσινη μετάβαση» και οι συνέπειες στη Δυτική Μακεδονία – Σοβαρά ερωτήματα για το ενεργειακό μέλλον της περιοχής. Ερώτηση προς την ΕΕ
Το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων και των ορυχείων στη Δυτική Μακεδονία, σε συνδυασμό με την πορεία απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και τη μετάβαση σε εισαγόμενο LNG και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δημιουργούν σοβαρά ερωτήματα για το ενεργειακό μέλλον της περιοχής αλλά και για τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στον τοπικό πληθυσμό.
Μεταξύ άλλων, έχει δρομολογηθεί η παύση λειτουργίας μεγάλων λιγνιτικών μονάδων όπως ο ΑΗΣ Μελίτης και ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου, καθώς και των αντίστοιχων ορυχείων που τις τροφοδοτούν, γεγονός που στερεί τη δυνατότητα παραγωγής φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας από εγχώριους πόρους. Παράλληλα, παρατηρείται αυξανόμενη εξάρτηση από εισαγόμενο φυσικό αέριο, το οποίο σε μεγάλο βαθμό προέρχεται από τις ΗΠΑ σε υγροποιημένη μορφή (LNG), με σημαντικά υψηλότερο κόστος.
Η ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που κινείται στη λογική της «πράσινης μετάβασης», συνοδεύεται από κλεισίματα μονάδων παραγωγής και στροφή στις ΑΠΕ, χωρίς ωστόσο να έχει εξασφαλιστεί επαρκές και σταθερό πλαίσιο για τη διασφάλιση φθηνής και προσιτής ενέργειας για τους πολίτες. Τα αποθέματα φυσικού αερίου καταναλώνονται με αυξημένο ρυθμό τα τελευταία χρόνια, ενώ τα επίπεδα αποθήκευσης είναι αισθητά μειωμένα σε σχέση με το 2023, προκαλώντας ανησυχίες για την επάρκεια ενέργειας και την αύξηση των τιμών.
Σοβαρούς προβληματισμούς για τις κοινωνικές, ενεργειακές και οικονομικές επιπτώσεις από το σταδιακό κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων στη Δυτική Μακεδονία εκφράζει ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ, Λευτέρης Νικολάου-Αλαβάνος, με ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ο ευρωβουλευτής επισημαίνει ότι η μετάβαση στο μοντέλο της «πράσινης ενέργειας», όπως αυτή υλοποιείται, συνοδεύεται από την παύση λειτουργίας λιγνιτικών σταθμών (Μελίτη, Μεγαλόπολη, Άγιος Δημήτριος), και των ορυχείων που τους τροφοδοτούν. Πρόκειται για μονάδες που βασίζονταν σε εγχώριο καύσιμο (λιγνίτη), το οποίο πλέον αντικαθίσταται με εισαγόμενο φυσικό αέριο, κυρίως ακριβότερο αμερικανικό LNG.
Όπως τονίζει στην ερώτησή του, η ενεργειακή πολιτική της ΕΕ, καθώς και οι κυβερνητικές επιλογές, στερούν από τον λαό την πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια, υπονομεύουν την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και εντείνουν το πρόβλημα της ανεργίας στη Δυτική Μακεδονία. Παράλληλα, οι εργαζόμενοι στον ενεργειακό τομέα έρχονται αντιμέτωποι με ελαστικές σχέσεις εργασίας και απουσία Συλλογικών Συμβάσεων, ιδιαίτερα στον τομέα των ΑΠΕ.
Ο κ. Νικολάου-Αλαβάνος υπογραμμίζει ότι η εξάρτηση από το εισαγόμενο φυσικό αέριο οδηγεί σε εκτόξευση των τιμών για τα λαϊκά νοικοκυριά, ενώ την ίδια στιγμή μεγάλοι βιομηχανικοί και ενεργειακοί όμιλοι επωφελούνται από την κατάσταση, αυξάνοντας τα κέρδη τους. Την εικόνα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο η επισήμανση ότι τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ευρώπη εξαντλούνται με ταχύτερους ρυθμούς και ότι τα επίπεδα αποθήκευσης είναι ήδη σημαντικά χαμηλότερα σε σχέση με πέρυσι.
Με αυτά τα δεδομένα, ο ευρωβουλευτής ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τοποθετηθεί σχετικά με την «πράσινη στρατηγική» που – όπως αναφέρει – καθορίζεται από τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και φέρνει:
