25
Η Προσκύνηση των Μάγων: Ένας Καθρέφτης Δύναμης και Πολιτισμού στην Αναγεννησιακή Φλωρεντία
Η Προσκύνηση των Μάγων (Adoration of the Magi) ζωγραφίστηκε το 1475 από τον Sandro Botticelli (1445-1510). Βρίσκεται σήμερα στην Gagleria de la Uffizi της Φλωρεντίας. Το έργο ανέθεσε στον Botticelli, ο τραπεζίτης Gaspare di Zanobi del Lama για να κοσμήσει το παρεκκλήσι που με δικά του έξοδα ανέγειρε στην Santa Maria Novella.
Οι ζωγράφοι της Αναγέννησης, πολλές φορές για να αναδείξουν την ισχύ των πατρώνων τους, έδιναν όχι τυχαίες μορφές στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών των έργων τους αλλά αυτές των πατρώνων τους. Έτσι για τους Μάγους και την συνοδεία τους, ο Botticelli χρησιμοποίησε τα πρόσωπα των μελών της οικογένειας των Μεδίκων, που κυριάρχησε στην Φλωρεντία για σχεδόν τέσσερις αιώνες. Δύο μέλη της έγιναν Πάπες.
Η επιλογή ήταν του Gaspare αφού οι Μέδικοι ήταν οι προστάτες του. Ο πρώτος μάγος μπροστά από την Παρθένο είναι ο Cosimo o Πρεσβύτερος, ο γενάρχης της δυναστείας και κάτω δεξιά σκυμμένοι, στον ρόλο των δύο άλλων Μάγων, οι γιοί του Pierro (με τον κόκκινο μανδύα) και Giovanni (δίπλα στον αδερφό του), οι υπόλοιποι μάγοι. Το 1475 και οι τρεις τους ήταν νεκροί. Την εξουσία στην Φλωρεντία την είχαν οι δύο γιοί του Pierro, ο Lorenzo ο Επιφανής και ο Giuliano που συνοδεύουν τους Τρεις Μάγους.
Αλλά και ο Gaspare και ο Botticelli (πρώτος δεξιά) βρήκαν θέση στον πίνακα. Δεν έχουν το βλέμμα τους προς το θείο βρέφος αλλά κοιτάνε προς τα έξω αυτόν που παρατηρεί τον πίνακα. Ακριβώς πίσω από τον Giuliano με την μακριά γενειάδα, ένας από τους συνοδούς των Τριών Μάγων, έχει την μορφή του Έλληνα λόγιου Ιωάννη Αργυρόπουλου (1415-1487) που δίδαξε στην Φλωρεντία φιλοσοφία και ελληνικά!
Λάζαρος Κώτσικας