Κρόκος Κοζάνης: Παγκόσμιο ενδιαφέρον του φυτού που στην Ελλάδα καλλιεργείται κατ’ αποκλειστικότητα στην Κοζανίτικη γη

Κρόκος Κοζάνης: Παγκόσμιο ενδιαφέρον του φυτού που στην Ελλάδα καλλιεργείται κατ’ αποκλειστικότητα στην Κοζανίτικη γη

2ο ΚΡΟΚΟΣ ΚOΖΑΝΗΣ η ΣΑΦΡΑΝ ή ΖΑΦΟΡΑ ή ΣΑΦΡΑΝΙ

(Επιστημονική ονομασία: Crocus saivus ή Κρόκος ο ήμερος)

Παγκόσμιο ενδιαφέρον για την οικονομία και τον πολιτισμό του φυτού που στην Ελλάδα καλλιεργείται κατ’ αποκλειστικότητα στην Κοζανίτικη γη

(Αποσπάσματα από το υπό έκδοση βιβλίου για το φυτό κρόκος )

Σταύρου Π. Καπλάνογλου Γεωπόνου

κρόκος θεωρείτο ως ένα από τα πιο προσφιλή και πολύτιμα μπαχαρικά των αρχαίων πολιτισμών, χάριν στο άρωμά του, το χρώμα, τις θεραπευτικές και αφροδισιακές ιδιότητες του.

Συχνά αποκαλείται «κόκκινος χρυσός», είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό μπαχαρικό.

Αποτελεί μέρος του ανθρώπινου πολιτισμού για πάνω από 3.000 χρόνια, αγαπητό όχι μόνο για τη μαγειρική του μαγεία αλλά και για το ρόλο του στη βαφή, την αρωματοποιία και την παραδοσιακή ιατρική.

Παράγεται από το φυτό κρόκος του είδους Crocus Sativus, του κρόκου που είναι γνωστός για τα ξεχωριστά λαμπερά πορτοκαλοκόκκινα νήματα του που κρατούν την ουσία ενός απαράμιλλου αρώματος και μια διακριτικά μεθυστική γεύση.

Το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τον κρόκο καθοδηγείται από την ευελιξία του στην κουζίνα, τα αντιληπτά οφέλη για την υγεία και την πολιτιστική του σημασία ως μπαχαρικό πολυτελείας.

Η γαστρονομική ζήτηση προέρχεται από τη χρήση του ως φυσικού χρωστικού και αρωματικού παράγοντα σε ένα ευρύ φάσμα πιάτων, ενώ το ενδιαφέρον για την υγεία πηγάζει από τις αντιοξειδωτικές και πιθανές θεραπευτικές του ιδιότητες.

*Η υψηλή αξία, η μακρά ιστορία και η πολιτιστική σημασία τροφοδοτούν επίσης το παγκόσμιο οικονομικό και πολιτιστικό του ενδιαφέρον, καθιστώντας το ένα ένα αγαθό υψηλής ποιότητας, και έναν τομέα επιστημονικής έρευνας.

Ο κρόκος εκτιμάται για την προσδόκιμη ζωντανή χρυσή απόχρωση και μοναδική γεύση σε πιάτα όπως η παέγια, το μπιριάνι και τα ριζότο.

*Η χρήση του ως φυσικό χρώμα τροφίμων αυξάνεται καθώς οι καταναλωτές αποφεύγουν τις συνθετικές εναλλακτικές λύσεις. Η ζήτηση τροφοδοτείται από τη χρήση του στην γκουρμέ μαγειρική και τη δημοτικότητά του σε εθνικές κουζίνες από όλο τον κόσμο.

* Η υψηλή αξία και η μακρά ιστορία του κρόκου τον καθιστούν σύμβολο πολυτέλειας και ένα ένα συστατικό υψηλής ποιότητας,

για ειδικές περιστάσεις, αυξάνοντας την επιθυμητότητά του.

Έχει μακρά ιστορία χρήσης σε θρησκευτικές τελετές, ως βαφή για υφάσματα και στην παραδοσιακή ιατρική σε πολλούς πολιτισμούς.

* Ο κρόκος έχει κερδίσει το ενδιαφέρον για τις αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές και βελτιωτικές του ιδιότητες.

* Η συνεχιζόμενη επιστημονική έρευνα σχετικά με τις πιθανές θεραπευτικές του εφαρμογές κατά ασθενειών όπως ο καρκίνος, η νόσος Αλτσχάιμερ και οι καρδιαγγειακές διαταραχές αυξάνει το ενδιαφέρον.

* Ο κρόκος είναι το πιο ακριβό μπαχαρικό στον κόσμο, καθιστώντας το ένα υψηλής αξίας αγαθό που είναι σημαντικό για τα έσοδα από εξαγωγές για πολλές χώρες, δημιουργώντας οικονομικό ενδιαφέρον.

Το Ιράν είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός κρόκου στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 90-94% της συνολικής παραγωγής, με άλλους μεγάλους παραγωγούς όπως η Ινδία, η Ισπανία, το Μαρόκο και η Ελλάδα

. Η παγκόσμια παραγωγή κρόκου εκτιμάται ότι είναι κυμαίνεται μεταξύ

300 έως 500 τόνους ετησίως, Η Ελλάδα είναι ένας αξιοσημείωτος παραγωγός,

με παράγωγη να κυμαίνεται από 2 τόννους έως 7 τόνους ετησίως . κατά μέσ όρο τα τελευταία 25 χρονιά άλλα να διατηρεί ανέκαθεν την καλλίτερη ποιότητα και για το λόγο αυτό να έχει την καλλίτερη τιμή στον κόσμο.

Η σημασία του φαίνεται από μια μικρή έρευνα που κάναμε και το κολάζ των φωτογραφιών που παραθέτουμε όπου βλέπει κανείς σε γραμματόσημα που προβάλουν το κρόκο κατά καιρούς που έχουν εκδοθεί παγκόσμια σε πάνω από 50 χώρες ( οι18 στο κολάζ ) με ένα παγκόσμιο χάρτη της κατανομής της καλλιέργειας και 2 φωτογραφίες από τοιχογραφία της Σαντορίνης με χρήση ιατρική 3700 ετών και σπηλαιογραφίας 50.000 ετών από τα σύνορα Ιράκ-Ιράν με χρήση στην ζωγραφική.