Μετακινήσεις λαών δύο χιλιάδες χρόνια πριν το Χριστό

Τους Μυκηναίους ακολούθησαν άλλοι Ινδοευρωπαίοι, οι οικισμοί των οποίων έγιναν η κοιτίδα του κλασικού ελληνικού πολιτισμού, ενώ κάποιοι άλλοι ξεκίνησαν από τις στέπες, έφτασαν στην Ανατολία (Μικρά Ασία), ονομάζοντας Χάττι τη χώρα όπου εγκαταστάθηκαν, περί το 1.700 π.Χ και τελικά ίδρυσαν μια πανίσχυρη αυτοκρατορία. Αυτοί είναι οι Χετταίοι ή Χιττίτες που προαναφέραμε.
Μια άλλη ομάδα, φυλή ή φύλο Ινδοευρωπαίων, που λάτρευε τους βεδικούς θεούς, τα αντίστοιχα του ινδοευρωπαϊκού πανθέου, οι Άριοι, πριν από τέσσερις χιλιάδες χρόνια περίπου, προχώρησαν νότια προς το Ιρανικό οροπέδιο και από εκεί κάποιοι τράβηξαν ανατολικά. Εγκαταστάθηκαν στην Ινδική χερσόνησο, όπου διαμόρφωσαν τους δικούς τους κοινωνικούς θεσμούς και δημιούργησαν το δικό τους ιδιόμορφο θρησκευτικό σύστημα, τον Ινδουισμό. Όμως οι συνέπειες των μεγάλων μετακινήσεων κατά μήκος της Ευρώπης και στη νότια Ασία, πουθενά δεν ήταν τόσο έκδηλες και βίαιες, όσο στην περιοχή που περιλαμβάνει τη Μεσοποταμία και τις γειτονικές χώρες κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Μεσογείου, που έγιναν αργότερα γνωστές ως Συρία και Παλαιστίνη.
Σε αυτή την περιοχή κατοικούσαν λαοί και φυλές που μάχονταν μεταξύ τους ακατάπαυστα για την κατοχή του εδάφους. Εκεί βρίσκονταν ζωτικής σημασίας μεσογειακά λιμάνια και χερσαίες εμπορικές οδοί που όλοι ήθελαν τον έλεγχό τους, κι έτσι η περιοχή αυτή ήταν σε μόνιμη βάση πεδίο αντιπαράθεσης των Ινδοευρωπαίων, που κατέβαιναν από το βορρά, με τους ντόπιους πληθυσμούς και τους Σημίτες που έρχονταν από το νότο και τη δύση. Η πλειοψηφία των κατοίκων που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή ήταν Σημίτες και ανάμεσά τους οι Ασσύριοι (για τους οποίους έγινε λόγος), οι οποίοι πρώτοι περιπλανήθηκαν στην έρημο και εγκαταστάθηκαν (περίπου στις αρχές της τέταρτης χιλιετίας π.Χ) στη βόρεια Μεσοποταμία. Στην ίδια ομάδα λαών επίσης ανήκαν και οι Χαλδαίοι, οι Αραμαίοι, οι Φοίνικες και οι Εβραίοι, οι οποίοι ουδέποτε σταμάτησαν να αλληλοσυγκρούονται για την απόσπαση εδαφών σ΄αυτήν την πυκνοκατοικημένη περιοχή.
Ένας από τους σημιτικούς λαούς, οι Εβραίοι ή Ισραηλίτες ή Ιουδαίοι, εγκαταστάθηκε κατά τα τέλη της δεύτερης χιλιετίας π.Χ στη Γη της Χαναάν. Η ονομασία αυτού του λαού (από τη Χαλδαία) οφείλεται, κατά την παράδοση, στον Έβερ, απόγονο του Σημ, γιου του Νώε, αλλά η ακριβής ετυμολογία της λέξης παραμένει άγνωστη. Στην Παλαιά Διαθήκη η ονομασία «Εβραίοι» αποδίδεται στους Ισραηλίτες από τους άλλους λαούς, ενώ οι ίδιοι προτιμούν την ονομασία «Βενέ Ισραήλ», αν και κάποιες φορές χρησιμοποιούν επίσης την ονομασία «Εβραίοι» (Έξοδος Α – 19).

Ηλίας Κ Μάρκου