Μια άλλη συζήτηση για την ανάπτυξη
(με αφορμή τις εκλογές στο επιμελητήριο Κοζάνης).
Οι εκλογές στο επιμελητήριο Κοζάνης έπρεπε να αποτελούν αφετηρία για το άνοιγμα μιας συζήτησης για μια άλλη ανάπτυξη της περιοχής μας. Αντιθέτως περνούν σχεδόν απαρατήρητες, χωρίς να απασχολήσουν, πλην των υποψηφίων των συνδυασμών, ούτε καν τον επιχειρηματικό κόσμο, πολύ δε περισσότερο την τοπική κοινωνία.
Η ανάπτυξη στη χώρα μας είναι μια κακοποιημένη λέξη. Ταυτίζεται με την αύξηση, τη μεγέθυνση των αριθμών, την επέκταση. Η ιδεολογία αυτή της ανάπτυξης, που κατ’ ευφημισμόν ονομάστηκε πρόοδος, είναι η αύξηση της παραγωγής και της παραγωγικότητας ως σκοπός που πρέπει να επιδιώκουν στη ζωή τους οι άνθρωποι. Διαμορφώνεται μ’ αυτόν τον τρόπο ο αλλοτριωμένος, μονοδιάστατος άνθρωπος, που μεταμορφωνόμενος κατόπιν σε καταναλωτή, ψηφοφόρο τηλεθεατή, φορολογούμενο, εκχωρώντας την ιδιότητα του πολίτη. Στο νέο διαμορφωμένο παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας, η χώρα μας επέλεξε να συμμετάσχει όχι σαν αυτοδύναμος εταίρος, αλλά σαν φτωχός, εξαρτημένος και έχων ανάγκη προστασίας συγγενής. Το μοντέλο ανάπτυξης που συνειδητά επέλεξαν οι πολιτικές ελίτ, είναι ο μαζικός τουρισμός και η, εν ονόματι της κλιματικής κρίσης, πράσινη μετάβαση, η οποία στην περιοχή μας αποκτά διαστάσεις τεράστιας περιβαλλοντικής καταστροφής.
Εισάγουμε μαζικά τουρίστες και εξάγουμε ενέργεια φθηνή για τους ξένους, και πανάκριβη για τις ελληνικές οικογένειες και επιχειρήσεις. Επίσης εξάγουμε επιστήμονες για να βοηθήσουν τις μητροπολιτικές χώρες της Δύσης να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν την δική τους ανάπτυξη, στερώντας από τις επιχειρήσεις μας πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο.
Μία άλλη αναπτυξιακή παιδεία οφείλει να εισάγει στο λεξιλόγιο λέξεις όπως: Πόλεις – Νέες Πόλεις – Περιφέρειες – Ιστορικές Περιφέρειες – Ύπαιθρος – Γεωργία της Τυπικότητας – Γαστρονομική Γεωργία – Έδαφος, Τόπος – Εδαφική Οικονομία – Καταστατικό του Τόπου – Δίκτυα – Γνώση – Παραγωγικά Συμπλέγματα – Μάστορες – Συμβολικό Κεφάλαιο – Αισθητική – Πολιτισμός – Φιλοκαλία – Πνεύμα του Τόπου (Μιχάλης Χαραλαμπίδης, Νέα αναπτυξιακή παιδεία).
Το επιμελητήριο πρέπει να γίνει φορέας αυτού του λεξιλογίου. Να αναδείξει την έννοια ¨Τοπικό Προϊόν¨, που διαθέτει πέρα από την πρώτη ύλη, που αποτελεί την υλική του υπόσταση και μία άλλη άυλη υπόσταση, η οποία σε υπερθετικό βαθμό κρίνει και την αξία του. Να επεξεργαστεί και να προβάλλει ένα νέο τοπικό αναπτυξιακό πρόγραμμα που θα εισάγει την γνώση, την τοπικότητα, την παράδοση, τον πολιτισμό, ως στοιχεία της παραγωγής. Να δημιουργήσει δίκτυα. Να ενισχύσει την τοπική ταυτότητα, αφού και το ίδιο κατανοήσει και συνακόλουθα προβάλει την Μακεδονικότητα, αλλά και την Ποντιακότητα των νέων επιχειρηματιών ως βασικό συντελεστή της παραγωγής. Δεν είναι αρκετό να καταγγέλλουμε το αθηνοκεντρικό μοντέλο ανάπτυξης. Οι τοπικές κοινωνίες οφείλουν να επεξεργαστούν και να διαμορφώσουν τη δική τους αναπτυξιακή πρόταση και να δημιουργήσουν νέα διεκδικητικά κινήματα για την ανάδειξη και την υλοποίησή της. Το επιμελητήριο μπορεί και πρέπει να παίξει τον πρώτο ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση. Το επιτρέπει ο θεσμικός του ρόλος. Αρκεί να αποβάλλει τον μικροπολιτικό συντεχνιασμό του και να συμβάλλει στην ανάπτυξη ενός άλλου διαλόγου για την ανάπτυξη, εντάσσοντας σ’ αυτόν όλες τις παραγωγικές και αναπτυξιακές δυνάμεις του τόπου. Ενισχύοντας τις συνέργειες και όχι τους ανταγωνισμούς. Αναζητώντας τρόπους για τη σύνδεση του Τοπικού Πανεπιστημίου με την παραγωγικότητα και τις επιχειρήσεις της περιοχής. Συνδυάζοντας την καινοτομία και τις νέες τεχνολογίες με τις παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής και τους τοπικούς σε κάθε τομέα μάστορες. Μ’ αυτό τον τρόπο θα μπορέσει τελικά να καταστεί βασικό αναπτυξιακό εργαλείο και κύριος φορέας διαμεσολάβησης ώστε η τοπική οικονομία να σταθεί αυτοδύναμη μέσα σ’ ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Όμιλος πολιτικού προβληματισμού Δυτικής Μακεδονίας«Μιχάλης Χαραλαμπίδης»
Κοζάνη, Νοέμβριος 24