Ο μπαρμπα Μανώλης άφησε την τελευταία του πνοή τη Δευτέρα 06/03/2017 και κηδεύτηκε την Τρίτη 07/03/2017 στην Ενορία του Αγίου Νικολάου Κρόκου. Έφυγε πλήρης ημερών στα 108 έτη, και τον αποχαιρέτησε σχεδόν όλη η Δημοτική Κοινότητα του Κρόκου Κοζάνης. Στην ολιγόλεπτη ομιλία – αποχαιρετιστήριο που την έκανε ο Εφημέριος πατήρ Θωμάς Παπαδημητρίου, είπε και τούτα τα λόγια που πρέπει να μας μείνουν αξέχαστα : «Ο μπαρμπα Μανώλης ήταν άνθρωπος χαμηλών τόνων, ποτέ του δεν είπε καμιά κουβέντα εις βάρος κανενός. Εκκλησιαζόταν σχεδόν μέχρι τα τελευταία του και μεταλάμβανε τακτικά. Πριν παραδώσει την ψυχή του, ζήτησε να Κοινωνήσει. Τον Κοινώνησα μετά χαράς. Οι δε οικείοι του, ο γιος του Παρασκευάς, η νύφη του Ματιώ και τα εγγόνια, τον φρόντιζαν με μεγάλη χαρά, χωρίς να βαρυγκωμούν! Αιωνία η μνήμη του.» Αυτά εκ μέρους του Εφημέριου.
Περισσότερα πράγματα για τον Μακαρίτη έγγραψα στον τοπικό ημερήσιο τύπο της Κοζάνης πριν τρία (3) χρόνια περίπου (24/07/2014), και τα οποία αναδημοσιεύω σήμερα.
ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΓΡ. ΚΟΝΤΟΣ Κοζάνη, 10 Ιουλίου 2014
Προς τον Τοπικό Τύπο Κοζάνης
ΕΜΜΕΣΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΕΡΑΙΩΝΟΒΙΟ ΑΝΘΡΩΠΟ ΤΟΥ ΤΣΙΑΡΤΣΙΑΜΠΑ
Πέρασε ένας χρόνος περίπου που γνώρισα εκ του μακρόθεν τον κ. Μανόλη Καραστέργιο από τον Κρόκο Κοζάνης, ανήμερα της Αγίας Παρασκευής στον ομώνυμο Ναό του Κρόκου στις 26/07/2013. Στο ερώτημά μου σε γνωστό πρόσωπο ποιος είναι αυτός ο ηλικιωμένος, η απάντησή του ήταν: Αυτός είναι ο μεγαλύτερος του χωριού μας ο Μπαρμπαμανόλης ο Καραστέργιος, 104 χρόνων τότε και σήμερα 105. Από τότε άρχισα να ενδιαφέρομαι περισσότερο για τη ζωή του, έως ότου συναντήθηκα με το γιο του τον Παρασκευά και ο οποίος μου είπε μερικά πράγματα για τη ζωή του. Διαβάστε λοιπόν τι μας είπε ο κ. Παρασκευάς Μαν. Καραστέργιος.
Ο πατέρας μου γεννήθηκε το έτος 1909. Ήταν ο πιο παλαιός ράφτης του χωριού μας, μεταξύ δύο άλλων νεότερων ραφτάδων τον Κώστα Μαρκόπουλο και τον Χαρίση Γκανάτσιο ή Γκατζαβέλα. Οι τελευταίοι δεν έραβαν παραδοσιακά, αλλά ασχολούνταν με νεότερες φορεσιές (παντελόνια, σακάκια κ.λ.π.). Ο πατέρας μου έραβε αποκλειστικά και μόνο παραδοσιακά όπως: φουστάνια στόφες κουτσουμάγκα, κιλότες χολέβια, κατσιούλια κάπες, σεγκούνια, φουστανέλες και ότι άλλο είχε σχέση με τον εμπλουτισμό των ανδρικών και γυναικείων στολών. Πόσοι και πόσες δεν ντύθηκαν γαμπροί και νύφες από τα χέρια του…!
Σαν παιδί του που είμαι έχω να προσθέσω για το χαρακτήρα του και τα ενδιαφέροντά του και τούτα: ήταν άνθρωπος αγαπητός, εργατικός, άνθρωπος της προσφοράς προς τους συνανθρώπους και τους χωριανούς του, χωρίς κακία επάνω του και χωρίς ζήλια.
Ποτέ δεν ήθελε να κοροϊδεύει τους ανθρώπους για να δημιουργήσει περιουσία.
Να προσθέσω ακόμη κ. Κοντέ ότι για να φθάσει σήμερα στα 105 του χρόνια έκανε φυσική ζωή. Είναι άνθρωπος λιτός, με λίγο φαγητό, χωρίς αλκοόλ, τσιγάρο ή άλλων ειδών καταχρήσεις. Νομίζω αν όλα τα παραπάνω τα τηρούσε με μέτρο, εύκολα βγαίνει το συμπέρασμα να βρίσκεται σήμερα στη ζωή.
Θα ήταν μεγάλη παράλειψη κ. Κοντέ αν δεν σας διηγηθώ και το περιστατικό που μας έλεγε τακτικά, τι του συνέβη όταν οι Γερμανοί στις 30 Ιουνίου του 1943 μπήκαν στ χωριό, μετά από πληροφορία που είχαν, ότι στο χωριό είχαν κρυμμένα όπλα. Το καταχωρώ παρακάτω για να προστεθεί στον κατάλογο των αναμνήσεων που κάνουν άλλοι 6 Κροκιώτες στο βιβλίο «Η Θαυματουργή Αγία Παρασκευή» του αείμνηστου Δασκάλου του Κρόκου Γιώργου Αθ. Σιώζου που εκδόθηκε το έτος 1993 και οι οποίοι είναι: Κων/νος Μαρκόπουλος, Κων/νος Πλιάτσιος, Κων/νος Χ. Τσιώγκας, Αθανάσιος Σακούλας, Χαρίσιος Παπακάλας και ο Πάνος Ευσταθίου.
Διαβάστε λοιπόν και τη μαρτυρία του Μπαρμπαμανόλη Καραστέργιου όπως την έζησε ο ίδιος. Το 1943 ήμουν 34 χρόνων, όταν οι Γερμανοί μάζεψαν όλους τους άνδρες στο σχολείο του Κρόκου. Εμένα δεν με βρήκαν γιατί δεν ήμουν στο σπίτι. Είχα φύγει για γεωργικές εργασίες και συγκεκριμένα πήγα με ένα γάιδαρο με τα κοφίνια φορτωμένα να φορτώσω κοπριά, κοπριά που ήταν κοντά στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής πιο πέρα από το σπίτι μου. Είχα σχεδόν γεμίσει τα κοφίνια (γαλίκια).
Την ίδια στιγμή οι Γερμανοί τελείωναν την έρευνα για όπλα στις εκκλησίες. Πρώτα στον πολιούχο της Κωμοπόλεως στον Άγιο Νικόλαο, μετά στην Αγία Τριάδα και τελευταία άφησαν την Αγία Παρασκευή που φυλάγονταν τα όπλα.
Οι Γερμανοί στρατιώτες που πήγαν εκεί, βρήκαν, όπως ήταν φυσικό κλειδωμένη την πόρτα της εκκλησίας. Αναζήτησαν το κλειδί εκεί γύρω, δεν το βρήκαν. Τράνταξαν την πόρτα μήπως ανοίξει, έδωσαν κλωτσιές με τις βαριές τους μπότες, φώναξαν, έκαναν φασαρία. Και ώ του θαύματος!!
ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΑΣΤΕΡΓΙΟΣ 1909 –
Μέσα από τις συκιές που ήταν τότε στην αυλή της εκκλησίας και τα αγριόχορτα, πετάχτηκε ένας θεόσταλτος λαγός, πέρασε κυριολεκτικά μέσα από τα πόδια των Γερμανών και έτρεξε προς το ρέμα.
Οι Γερμανοί άφησαν την αποστολή τους και άρχισαν να κυνηγούν το λαγό. Έτρεξαν πίσω του. Τον πυροβόλησαν, τον ξαναπυροβόλησαν, αλλά δεν τον πέτυχαν. Απομακρύνθηκαν έτσι από την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής αρκετά.
Ο Γερμανός αξιωματικός που έκανε τις ανακρίσεις μέσα στο σχολείο, άκουσε τους πυροβολισμούς και νόμισε ότι έρχονται αντάρτες για να βοηθήσουν τους κατοίκους. Βγείτε έξω, είπε τους κατοίκους να φύγουν στα σπίτια τους και έδωσε εντολή στους στρατιώτες του να στρέψουν τα πολυβόλα τους προς το ρέμα.
Εγώ μετά από όλα αυτά,μην καταλαβαίνοντας τι ακριβώς συνέβαινε εγκαταλείπω το γαϊδούρι φορτωμένο με την κοπριά και παίρνω το ρέμα ανάμεσα από βατσινιές και θάμνους με κατεύθυνση προς το Μύλο του Βαμβακά. Η ηλικία μου, μου επέτρεπε να χαθώ εύκολα, αφήνοντας το γάιδαρο φορτωμένο με την κοπριά να περιφέρεται ανάμεσα στα στενά του χωριού μόνος και έρημος, ψάχνοντας κανένα φύλλο καλαμποκιάς ή καμιά χεριά τριφύλλι . Για τα άλλα τι τον ένοιαζε…
Κάπως έτσι θυμάται τους Γερμανούς ο πατέρας μου ο Μανόλης.
Ο Μπαρμπαμανόλης σήμερα ζει έχοντας αποκτήσει ένα γιο και τέσσερα (4) εγγόνια και 2 δισέγγονα, εμείς δεν μένει παρά να του ευχηθούμε να συνεχίσει ήρεμα τη ζωή του και να του χαρίσει ο Θεός όσα εκείνος ακόμα χρόνια θέλει. Η παραπάνω φωτογραφία είναι παρμένη το Πάσχα του 2013 και αισθάνθηκα την ανάγκη να τη δημοσιεύσω με λίγα λόγια για τη ζωή του, όπως αυτά περιγράφονται παραπάνω.
Ευχαριστώ το γιο του Παρασκευά που μου έδωσε αυτό το υλικό για τον πατέρα του.
Ένας αναγνώστης σας
Ναπολέων Γρ. Κοντός
