Νέα ρήτρα ορεινότητας και απολιγνιτοποίησης για τις τοπικές κοινωνίες

50 Τοπικά Σχέδια Ανάπτυξης και 10 οριζόντιες εθνικές πολιτικές για την Περιφέρεια

Συγκροτείται Ειδική Γραμματεία για τις Ορεινές Περιοχές.

Εφαρμόζεται ρήτρα ορεινότητας , νησιωτικότητας και απολιγνιτοποίησης στις πολιτικές των υπουργείων που επηρεάζουν καθοριστικά τους τοπικούς πληθυσμούς.

Πάνω από 8.000 μικρά και μεγαλύτερα έργα υλοποιούνται στην ελληνική περιφέρεια

330 εμβληματικά έργα παραδίδονται το 2026 και το 2027.

Έναν πλήρη οδικό χάρτη, με έργα που υλοποιούνται σε όλη τη χώρα και σειρά πρωτοβουλιών για την σύγκλιση και την άρση των ανισοτήτων στις περιφέρειες, περιλαμβάνει η Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη, που συζητήθηκε με εισήγησή μου στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής, που συνεδρίασε χθες υπό τον πρωθυπουργό Kyriakos Mitsotakis .

Βασικός πυλώνας της Εθνικής Στρατηγικής, που θα οριστικοποιηθεί εντός του 2026, είναι η επίλυση άμεσων ζητημάτων που αφορούν την ελληνική περιφέρεια και η διαμόρφωση ενός εθνικού προγράμματος σε ολόκληρη τη χώρα για τα επόμενα χρόνια , σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες, ώστε στοχευμένα η χώρα να κατευθύνει εθνικούς και ενωσιακούς πόρους με τον βέλτιστο και αποδοτικότερο τρόπο στην ελληνική περιφέρεια.

Ήδη εκπονούνται και ολοκληρώνονται εντός του 2026 , 50 Τοπικά Σχέδια Ανάπτυξης – ένα για κάθε περιφερειακή ενότητα της χώρας και υλοποιούνται 10 εθνικές οριζόντιες πολιτικές που ενσωματώνουν την περιφερειακή οπτική: 1/ συνεργασία με αυτοδιοίκηση, 2/ στρατηγική για ορεινές και νησιωτικές περιοχές, 3/ οδικές, σιδηροδρομικές και λιμενικές υποδομές, δίκτυα και ενεργειακές διασυνδέσεις, 4/ πρωτογενής τομέας, 5/ διαχείριση υδάτων και αντιπλημμυρικός σχεδιασμός, 6/ περιβάλλον/δάση και διαχείριση απορριμμάτων, 7/ χωροταξικός σχεδιασμός, 8/ προσέλκυση επενδύσεων και αξία σε κάθε περιοχή, 9/ δημογραφική πρόκληση και υγεία, 10/ περιφερειακός σχεδιασμός στην εκπαίδευση.

Περισσότεροι από 1.000 φορείς έχουν κληθεί να συμμετέχουν οργανωμένα σε ομάδες εργασίας σε όλες τις περιφερειακές ενότητες.

Το μήνυμα της κυβέρνησης είναι σαφές: οι αναπτυξιακές πολιτικές να περάσουν σε όλες τις γωνιές της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό και για να καταδειχθεί η σημασία, τόσο των ορεινών περιοχών όσο και της νησιωτικής Ελλάδα, αποφασίσθηκε η δημιουργία, στην Προεδρία της Κυβέρνησης, μίας νέας Ειδικής Γραμματείας Ορεινών Περιοχών και η σύσταση Κυβερνητικής Επιτροπής για τη νησιωτικότητα με στόχο τον αποδοτικότερο συντονισμό πολιτικών και χρηματοδοτικών εργαλείων.

Ειδικά για τις Ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές αποστολή της Γραμματείας θα είναι η υλοποίηση ολοκληρωμένης στρατηγικής 12 πυλώνων με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξή τους όπως και την συγκράτηση και προσέλκυση πληθυσμού με αξιοποίηση των τοπικών δυνατοτήτων .

Επίσης δημιουργείται νέα Ψηφιακή πλατφόρμα που θα λειτουργεί ως κόμβος ενημέρωσης και διασύνδεσης μεταξύ πολιτών, κεντρικών υπηρεσιών, τοπικών αρχών και οικονομικών φορέων, όπου ο κάθε πολίτης θα μπορεί να ενημερώνεται για τις υποδομές σε κάθε περιοχή της χώρας, τις ευκαιρίες εργασίας και τα ειδικά προγράμματα απασχόλησης, τις δυνατότητες στέγασης, τα κίνητρα εγκατάστασης κοκ..

Ήδη στην ελληνική περιφέρεια:

• Υλοποιούνται περισσότερα από 8.000 μικρά και μεγάλα έργα ενώ το 2026 και το 2027 θα παραδοθούν περίπου 330 εμβληματικά έργα.

• 8 δις € έργα υλοποιούνται από το ΕΠΑ 2021-2025 στην Περιφέρεια

• 5,6 δις € έργα υλοποιούνται από το ΤΑΑ στην Περιφέρεια

• 6,5 δις € απευθείας χρηματοδοτήσεις για τις περιφέρειες μέσα από το ΕΣΠΑ 2021-27 (πλην Αττικής) εκ των οποίων ήδη υλοποιούνται 4,5 δις ευρώ

• 7,75 δις € από το ΕΣΠΑ 2021-27 της κεντρικής κυβέρνησης σε έργα που υλοποιούνται στην Περιφέρεια ενώ έχουν καταβληθεί

o 1,25 δις € εγκεκριμένες επιχορηγήσεις σε επιχειρήσεις στην Περιφέρεια μέσω του ΤΑΑ

o 4,75 δις € δανειοδότηση επενδυτικών σχεδίων μέσω του ΤΑΑ στην Περιφέρεια μέσω του ΤΑΑ

• Ενώ θα πρέπει να προστεθούν και οι πόροι από την ΚΑΠ που αφορούν κατεξοχήν την ελληνική περιφέρεια

• Στους παραπάνω πόρους προστίθενται πόροι από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων και το Ταμείο Εκσυγχρονισμού, που θα διατεθούν από το 2026 για σημαντικές υποδομές στην περιφέρεια μέχρι και το 2032 καθώς και οι πόροι για την Ελλάδα από την νέα κατανομή του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού

• Και έχουν ήδη προγραμματιστεί 2,7 δις € απευθείας χρηματοδοτήσεις για τις περιφέρειες μέσα από το ΕΠΑ 2026-2030 (πλην Αττικής)

Υπενθυμίζω σημειακές πολιτικές για την Περιφέρεια όπως,

Μείωση 50% του ΕΝΦΙΑ και κατάργηση από το 2027 σε 12.720 κοινότητες μέχρι 1.500 κατοίκους και σε συγκεκριμένους οικισμούς μέχρι 1.700 πέρα από την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου, και στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και τους Δήμους της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και της Περιφέρειας Ηπείρου που εφάπτονται με τα σύνορα της χώρας.

Μειωμένο νησιωτικό ΦΠΑ σε Χίο, Λέρο, Σάμο, Λέσβο, Κω, Λειψοί, Τήλος, Αγαθονήσι, Χάλκη, Μεγίστη, Κάλυμνος, Νίσυρος, Πάτμος, Σύμη, Κάρπαθος, Ηρωική Νήσος Κάσος, Αστυπάλαια, Σαμοθράκη, Λήμνος, Άγιος Ευστράτιος, Ικαρία, Φούρνοι, Οινούσσες, Ηρωική Νήσος Ψαρών

Προώθηση βασικών οδικών, σιδηροδρομικών, λιμενικών, αρδευτικών και άλλων έργων σε όλη τη χώρα, που μπορεί ο κάθε πολίτης να δει την πρόοδό τους στην πλατφόρμα erga.gov.gr

Ολοκληρωμένη πολιτική 12 πυλώνων για τις ορεινές περιοχές που καλύπτει:στέγαση, εργασία, επιχειρηματικότητα, υγεία, παιδεία, πρωτογενή τομέα, περιβάλλον, χωροταξία, ενέργεια, τουρισμό και πολιτισμό και συντονισμό χρηματοδοτήσεων με παράλληλη ενεργοποίηση νέων χρηματοδοτικών πόρων (ΕΣΠΑ 2021–2027: 431 εκατ. € για ΟΧΕ, εκ των οποίων ~400 εκατ. € κατευθύνονται σε ορεινές περιοχές).

Πρόγραμμα Δημογραφικής Ανάπτυξης στον Βόρειο Έβρο από το ΥΚΟΙΣΟ, την επέκταση του οποίου και σε άλλες περιοχές της Βορείου Ελλάδας προετοιμάζει, με κατάλληλες προσαρμογές του κινήτρου εγκατάστασης για την αποτελεσματικότερη χρήση του.

175 Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ) καλύπτουν περίπου 900 περιοχές.

Αυξημένες ποσοστώσεις για δράσεις ανακαίνισης σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές.

Συνεχίζουμε τη δουλειά μας για κάθε γωνιά της πατρίδας μας.

Thanasis Kontogeorgis