O καπετάν Βλαχάβας, ονομαστός κλέφτης και αρματωλός της περιοχής Πίνδου και Χασίων Γρεβενών, κάνει το γεύμα στον Fr. Pouqueville! ΑΝΟΙΞΗ 1806. Η μεγάλη συνάντηση.
Ο παπα-Ευθύμιος Βλαχάβας* ήταν ένας ονομαστός κλέφτης και αρματωλός της περιοχής Πίνδου και Χασίων Γρεβενών όπου δρούσε και κινούνταν συνήθως. Τα λημέρια του βρίσκονταν στα Χάσια Γρεβενών.
Ο Γάλλος περιηγητής Pouqeville** βρίσκονταν σε ταξίδι από τα Γιάννενα προς τα Γρεβενά την Ανοιξη του 1806 περνώντας μέσα από την ορεινή διάβαση Μετσόβου-Μηλιάς-Κηπουριού.
Η μεγάλη, απρόοπτη μάλλον, συνάντηση έγινε στο Χάνι της Μηλιάς Μετσόβου όπου συναντήθηκαν οι δύο μεγάλες παρέες.
Ο Pouqeville γράφει ότι ο Βλαχάβας ήταν συντροφιά με τον κλέφτη των Αγράφων Ζόγγο. Πιθανόν στην συντροφιά να βρίσκονταν και ο γερο-Ζιάκας καθότι όπως γράφει και ο Κρυστάλλης «με τον γερο-Ζιάκα συνέπραξε και συναγωνίσθηκε αδιασπάστως ο παπα-Θύμιος Βλαχάβας».
Θα ήταν λίγο δύσκολο να μην γνώριζε την διέλευση του συντρόφου του ο γερο-Ζιάκας μέσα στα λημέρια του ώστε να περάσει χωρίς ενόχληση ή παγίδες ο παπα-Βλαχάβας.
Ισως να παραβρίσκονταν χωρίς να συστηθεί για λόγους απόκρυψης, δεν είναι όμως εξακριβωμένο.
Η σκηνή της συνάντησης με τον Βλαχάβα που περιγράφει ο Pouqeville είναι πολύ χαρακτηριστική και μας κάνει να την αναπαραστήσουμε ολόκληρη νοητικά.
«Αυτοί οι δύο καπεταναίοι με περιποιήθηκαν κι επέμεναν να δοκιμάσω από το αρνί τους ψημένο στη σούβλα, έτσι όπως το συνήθιζαν οι ήρωες του Ομήρου.
Κι από το οποίο έπρεπε αναγκαστικά να πάρω κι εγώ έναν μεζέ.
Το γεύμα που μου παρέθεσαν έμοιαζε με τα γλέντια, τα οποία περιγράφει ο συγγραφέας Ζιλ Μπλάς, μ’ άλλα λόγια ένα σωστό τσιμπούσι ορεσίβιων ληστάρχων.
Αφού ξεκοκκάλισαν το ψητό, ύψωσαν, κατά την συνήθεια, τα ποτήρια για να ευχηθούν την υγεία όλων κι άρχισαν, όπως πάντα, μνημονεύοντας μερικούς αγίους.
Τότε αναγκάστηκα να προφέρω κι εγώ το όνομα του προστάτη άγίου μου, τον οποίο ετίμησαν αδειάζοντας τα ξέχειλα ποτήρια τους μονορούφι, αν και ο ίδιος ο άγιός μου ήταν τελείως άσχετος προς την ορθόδοξη τελετουργία.
Ύστερα οι καπεταναίοι έβαλαν τους άνδρες τους, που αποκαλούνταν μετριόφρονα κλέφτες, να μας παίξουν μουσική, κι εκείνοι εκτέλεσαν την αποστολή τους τραγουδώντας στη διαπασών το τραγούδι Μωρέ Μπουκουβάλα με τη συνοδεία της ξεκούρδιστης λύρας τους.
Όταν πια τελείωσε το πανδαιμόνιο εκείνο, χόρεψαν τον κλέφτικο χορό, ακριβώς όπως τον περιγράφει ο Αθηναίος».
Αλλά υπήρξε και άλλη συνάντηση το 1809 :
«Δεμένο σε πάσσαλο στην αυλή του σεραγιού ξαναείδα τον Ευθύμιο Βλαχάβα, που τον είχα συναντήσει άλλοτε με τους στρατιώτες του στη Μηλιά της Πίνδου.
Οι ακτίνες ενός φλογερού ήλιου χτυπούσαν το ηλιοκαμμένο του κεφάλι, που καταφρονούσε το θάνατο και άφθονος ιδρώτας έτρεχε από την πυκνή γενειάδα.
Γνώριζε την τύχη του και, περισσότερο ατάραχος από τον τύραννο που γευόταν με ηδονή την ιδέα να χύσει το αίμα του, ύψωσε προς εμένα τα γεμάτα γαλήνη μάτια του, σαν να με έπαιρνε μάρτυρα κατά την υπέρτατη εκείνη ώρα. Με την γαλήνη του δικαίου είδε να πλησιάζει η τόσο τρομερή για τον κακούργο ώρα.
Ένοιωσε, χωρίς τρόμο και παράπονο, τα χτυπήματα των δημίων και τα μέλη του, καθώς σέρνονταν στους δρόμους των Ιωαννίνων, έδειξαν στους έντρομους Έλληνες τα λείψανα του τελευταίου από τους αρχηγούς της Θεσσαλίας.
Αλίμονο!
Τόσο ένδοξος θάνατος έφερε την κηλίδα του εγκλήματος ανταρσίας, που παρέσυρε τόσους αθώους στον τάφο;
Ανεξερεύνητες θελήσεις της πρόνοιας, πάντοτε ερμηνεύεστε με θαύματα που φέρνουν σύγχυση στους συνηθισμένους υπολογισμούς της ανθρώπινης διάνοιας».
******
* Βλαχάβας είναι το επώνυμο οικογένειας αρματολών και εθνικών αγωνιστών, της προεπαναστατικής περιόδου, που καταγόταν από το χωριό Σμόλιανη της Καλαμπάκας. Διακρίθηκε για τη δράση της, στα επαναστατικά χρόνια, στην περιοχή των Χασίων. Τα πιο γνωστά μέλη της ήταν ο πατέρας, Αθανάσιος Βλαχάβας και οι γιοι Θεόδωρος, Δημήτριος και Ευθύμιος (ο περίφημος Παπαθύμιος), καθώς και Νικόλαος Βλαχάβας, οπλαρχηγός και αγωνιστής του Ολύμπου και της δυτικής Μακεδονίας στην επανάσταση του 1878 και γιος του Παπαθύμιου.
** François Pouqueville (1770-1838), ιατρός, περιηγητής, διπλωμάτης, ιστορικός συγγραφέας. Διετέλεσε Γάλλος πρόξενος στα Ιωάννινα από το 1805 μέχρι το 1815 επι Ναπολέοντος.
Στην επιστροφή του στα Γιάννενα ο Pouqueville ακολούθησε άλλη διαδρομή : Γρεβενά-Μαυραναίοι-Ζιάκα-Περιβόλι-Βωβούσα-Γιάννενα. Την διαδρομή αυτή έκανε Άνοιξη περί τα τέλη Μαίου όπου αντίκρισε και τα χωριά Λάβδα, Πανόραμα, Πολυνέρι και μετέπειτα Σπήλαιο, Κρανιά, Σμίξη και Αβδέλα από τις ράχες του Ορλιακα.
Δημοσιεύθηκε στο 3ο τευχος ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2020 του περιοδικού e-Magazine-ΕΘΝΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ολόκληρο το περιοδικό διαβάστε το εδώ :
Αυτή η ιστοσελίδα χρησιμοποιεί cookies για να βελτιώσει την εμπειρία σας. Θα υποθέσουμε ότι είστε εντάξει με αυτό, αλλά μπορείτε να εξαιρεθείτε αν το επιθυμείτε. ΑποδοχήΔιαβάστε περισσότερα
