(εικονογράφηση: Σπύρος Ζαχαρόπουλος)
Δρ. Ιωαν. Σ. Παπαφλωράτος
Νομικός-Διεθνολόγος
καθηγητής στρατιωτικών σχολών
Το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα έχει απασχολήσει εκτενώς την ελληνική βιβλιογραφία, κατά τις προηγούμενες δεκαετίες. Πολλοί έχουν γράψει αξιόλογα βιβλία και μελέτες, βασισμένες σε πλήθος πηγών και μαρτυριών. Εντούτοις, έως σήμερα, ο αδούλωτος ελληνισμός της βορείου Ηπείρου αναζητάει τη δικαίωσή του από τους ισχυρούς της γης, οι οποίοι του στέρησαν το αναφαίρετο δικαίωμα της ελευθερίας. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, το θέμα της εθνικής αυτοδιαθέσεως των αδελφών μας της βορ. Ηπείρου δεν βρίσκεται στην επικαιρότητα.
Μολαταύτα, υπάρχει μία ανήλικη δεσποινίς και δόκιμη συγγραφέας, η δίδα Ευαγγελία Κ. Λάππα, η οποία ασχολήθηκε με το θέμα, μετουσιώνοντας σε λόγο τον πόθο όλων των Ελλήνων για ένωση της μαρτυρικής βορ. Ηπείρου με την μητέρα-Ελλάδα. Το βιβλίο που έχω την τιμή να προλογίσω υπό τον τίτλο «Ο ακρίτας της Αδριατικής, “Εστίν ουν Ελλάς” και ο Αυλών» δεν είναι άλλη μία συγγραφική προσπάθεια επί του εθνικού αυτού ζητήματος. Είναι ένα ξεχωριστό πόνημα, γραμμένο σε έμμετρο λόγο, που διακρίνεται για την αρτιότητα και την ιστορική του ακρίβεια. Η συγγραφέας βασίστηκε σε πλήθος δευτερογενών πηγών και με ικανότητα, που θα ζήλευαν πολλοί απόφοιτοι Φιλοσοφικών Σχολών, αποτύπωσε στο χαρτί γεγονότα και καταστάσεις. Επικεντρώνεται στην πόλη του Αυλώνος διαμέσου της ιστορίας, αλλά κατ’ ουσίαν αναφέρεται σε όλο τον ελληνισμό της βορ. Ηπείρου.
Έχει προηγηθεί η έκδοση δύο πολύ αξιόλογων βιβλίων, υπό τον τίτλο «Το ημερολόγιο του Μοναστηρίου» και «Το μοιρολόϊ του Μοναστηρίου», αφιερωμένων σε περιοχές του ελληνισμού, ορισμένες εκ των οποίων παραμένουν αλύτρωτες έως σήμερα. Ο αναγνώστης εντυπωσιάζεται από την λυρικότητα της γραφής και τον γλαφυρό, ταυτόχρονα όμως και μεστό, λόγο, που ταιριάζει σε πολύπειρο συγγραφέα. Εν τούτοις, η δίδα Ευαγγελία Κ. Λάππα εξελίχθηκε και στο νέο της, πολυσέλιδο αυτή την φορά, βιβλίο, αγγίζει υψηλές πνευματικές κορυφές. Η αποτύπωση των γεγονότων, η περιγραφή των προσωπικοτήτων, η βαθειά χριστιανική πίστη, που διαπνέουν όλο το έργο, καθηλώνουν τον αναγνώστη. Το βιβλίο αυτό είναι άξιο μελέτης και όχι απλής αναγνώσεως.
Παραδίδω, λοιπόν, στο αναγνωστικό κοινό αυτό το εξαιρετικό βιβλίο, συγχαίροντας από καρδιάς την συγγραφέα αλλά και απονέμοντας τα εύσημα στους γονείς της, που την ανέθρεψαν, σεβόμενοι την ελληνοχριστιανική παράδοση του λαού μας. Ευχαριστώ δε τον πατέρα της για την τιμή που μου έκανε να προλογίσω το παρόν και είμαι βέβαιος ότι η δίδα Ευαγγελία Κ. Λάππα θα μας παραδώσει και νέα δείγματα του συγγραφικού ταλέντου της στο εγγύς μέλλον.
Αθήνα, Ιανουάριος 2022
Ευαγγελία Κ. Λάππα
17 ετών
Όλοι γνωρίζουμε την σημασία των Αλησμόνητων Πατρίδων για το Έθνος μας. Σε όποια κατεύθυνση και να στρέψεις το βλέμμα σου πάνω στο χάρτη θα συναντήσεις μία ή περισσότερες από αυτές. Έχει όμως μεγάλη σημασία, όχι μόνο να μην τις ξεχνάμε αλλά και να μελετάμε την ιστορία τους. Την ΕΛΛΗΝΙΚΗ τους ιστορία.
Το βιβλίο «Ο ακρίτας της Αδριατικής – “Εστίν ουν Ελλάς” και ο Αυλών …στη σκλαβωμένη Βόρειο Ήπειρο» γράφτηκε για να αναδειχθεί η ελληνικότητα της Ηπείρου και συγκεκριμένα της Βορείου Ηπείρου, γεγονός αδιαπραγμάτευτο, με επίκεντρο τον ακρίτα της Αδριατικής, την πόλη του Αυλώνος.
Ο Αυλών είναι μια μεγάλη παραθαλάσσια πόλη περιβαλλόμενη από βουνά στον ομώνυμο κόλπο – μια εσοχή της Αδριατικής θάλασσας – απέναντι από το Οτράντο (αρχαία Ελληνική αποικία Υδρούς), βόρεια της Χιμάρας που και σήμερα είναι, όπως και όλη η Βόρειος Ήπειρος μας, στη κατοχή των Αλβανών1. Αποτελεί σημαντικό γεωστρατηγικό σημείο της Αδριατικής.
Σε αυτό το βιβλίο εξιστορείται η ζωή ενός νεαρού αγοριού, του Αυλώνος, (ο οποίος ενσαρκώνει την ομώνυμη πόλη της Βορείου Ηπείρου), που μέσα στους αιώνες, ζει κάθε γεγονός πλάι στη μάνα του την Ελλάδα και θαυμάζει τους ήρωές της. Παράλληλα παλεύει και αντιμετωπίζει χιλιάδες ξένους εισβολείς και επιδρομείς που τον επιβουλεύονται γιατί όποιος τον πάρει, θα ‘χει υπό τον έλεγχό του την Αδριατική θάλασσα και αργά ή γρήγορα και όλα τα παράλιά της. Κάποια στιγμή σκλαβώνεται στους Τούρκους μαζί με τ’ άλλα αδέλφια του (τις άλλες Ελληνικές πόλεις) και προσπαθεί να απελευθερωθεί σε πείσμα των εχθρών και των επιβουλέων αλλά τελικά δεν τα καταφέρνει. Την ιστορία του τη διηγείται, μαζί με τη δική της, η Σάσων, η αδελφή του, η οποία ενσαρκώνει το ομώνυμο νησί, που στον χάρτη βρίσκεται ακριβώς απέναντι του και οι κάτοικοι των πόλεων εμφανίζονται σαν βοηθοί τους.
Η ιστορία τους ξεκινάει από την ίδρυσή του Αυλώνα και φτάνει έως και την σημερινή εποχή. Μια ιστορία, με προσωποποιημένες πόλεις και χώρες, βασισμένη στην αληθινή και μακραίωνη ιστορία της πόλης του Αυλώνος, της νήσου Σάσωνος και προπαντός της αλύτρωτης Βορείου Ηπείρου.
Έλληνες! Έλληνες, κει πάνω, κάποια αδέλφια σας, σας περιμένουν!
5 Ιουλίου 2022
Οι ενότητες του βιβλίου:
· Στα βάθη των προ Χριστού αιώνων (π. Χ.)
· Τα πρωτοχριστιανικά χρόνια (μ. Χ.)
· Στα χρόνια της Ρωμανίας
· Τουρκοκρατία
· Τα επαναστατικά χρόνια
· Αγώνας κατά των έξωθεν προπαγάνδων
· Βαλκανικοί Πόλεμοι
· Βορειοηπειρωτικός Αγώνας
· Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
· Τα σκοτεινά χρόνια του μεσοπολέμου
· Το ένδοξο έπος του ’40 και ιταλική κατοχή
· Τα πέτρινα χρόνια του κομμουνισμού
· Τα μετακομμουνιστικά χρόνια (μέχρι και τη σημερινή εποχή)
Ποίημα:
ΑΥΛΩΝ
Θρήνο δεν έφτιαξε κανείς;
Λόγο ποιος έκανε, θαρρείς;
Μείναν να κλαίγουνε, σέ, Αυλών
νέφη και θάλασσες Ρωμιών.
***
Σένα τα Γιάννενα πονούν.
Άρτα, αχ! Πρέβεζα σιωπούν.
Σούλι βοά, Κόνιτσα θωρεί.
Νίτσα2 – να! – ύψωσε φωνή.
Πάργα αχ! άφησε κραυγή!
***
Στέναξε!
Έφριξε!
***
Χρόνια σε παίρνανε πολλοί
Φράγκοι και Βούλγαροι εχθροί.
Κάθε μια βάρβαρη φυλή
όμως δεν άλλαξες ψυχή!
***
Τέλος σε πήρανε δειλοί
Τούρκοι, πιο άπιστοι, κακοί.
Αιώνες τέσσερις, σκλαβιά
που ήταν για σένανε βαριά.
***
Μέρα μον’ πρόσμενες κρυφά
μέρα στα χρόνια τα πικρά
Τούρκοι να φύγουνε μακριά
Θάσαι ω! λεύτερος συ πια!
***
Ούννοι3 και Αύσονες4 δειλοί
ήρθαν, σε πάτησαν σκληροί.
Όσο κ’ αν έβγαλες κραυγή
άφησαν να σβήσει και αυτή.
***
Θρήνο δεν έφτιαξε κανείς;
Λόγο ποιος έκανε, θαρρείς;
Μείναν να κλαίγουνε, σέ, Αυλών
νέφη και θάλασσες Ρωμιών.
***
Σένα τα Γιάννενα πονούν.
Άρτα, αχ! Πρέβεζα σιωπούν.
Σούλι βοά, Κόνιτσα θωρεί.
Νίτσα2 – να! – ύψωσε φωνή.
Πάργα αχ! άφησε κραυγή!
***
Στέναξε!
Έφριξε!
***
Διότι συ έμεινες μακριά
μέσα στη βάρβαρη σκλαβιά
όταν ην λεύτερη στιγμή5
όλοι αχ! να χαίρονταν μαζί!
***
Πήραν το θάρρος οι εχθροί
πήγαν και πάτησαν πιο κει
Πάει η Ήπειρος – αλί! –
Έτσι μας έμεινε μισή!
***
Πότε θα φύγει ο εχθρός;
Λένε πως έρχεται καιρός!
Ευαγγελία Κ. Λάππα
16 ετών
25 Οκτωβρίου 2020
Αφιερωμένο σε όλους όσους
Αγωνίστηκαν να είναι η Βόρειος Ήπειρος
Ελεύθερη και Ελληνική
Το βιβλίο αυτό είναι αφιερωμένο:
Στην ένδοξη ακριτική πόλη του Αυλώνος και τη νήσο Σάσωνα, που προσωποποιημένοι πρωταγωνιστούν σε αυτό το βιβλίο.
Σε ολόκληρη τη Βόρειο Ήπειρο, στους ανώνυμους Έλληνες που έχουν υποστεί ή και υφίστανται ακόμα και σήμερα το καθεστώς ανελευθερίας του αλβανικού κράτους και σε όλους όσοι αγωνίστηκαν ή και θυσιάστηκαν για να είναι η Βόρειος Ήπειρος ελεύθερη και πάλι στην αγκαλιά της μάνας Ελλάδας.
Στη μνήμη του λαμπρού αγωνιστή για την Ελλάδα και την Ορθοδοξία μας Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Δρυϊνουπόλεως Πωγωνιανής και Κονίτσης κ.κ. ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΥ.
Στον ήρωα ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΚΥΡΙΑΚΟΥ, εκδιωχθέντα από το αλβανικό καθεστώς στη Δίκη των Πέντε.
Το βιβλίο μπορείτε να το προμηθευτείτε:
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Νάμα» και μπορείτε να το προμηθευτείτε από τον παρακάτω σύνδεσμο: https://namabooks.gr/product/o-akritas-tis-adriatikis-estin-oyn-ellas-kai-o-aylon-sti-sklavomeni-voreio-ipeiro/
Επίσης μπορείτε να το προμηθευτείτε από όλα τα βιβλιοπωλεία που συνεργάζονται με τις εκδόσεις «Νάμα».
__________________
1. Οι Αλβανοί, σαν φυλή, ουδεμία σχέση έχουν με τη χερσόνησο του Αίμου. Η πλειοψηφία αυτών, που αυτοαποκαλούνται έτσι, είναι κυρίως γόνοι εξισλαμισμένων Ελλήνων, που με το πέρας του χρόνου έχασαν και την εθνική τους συνείδηση. Ελάχιστοι από τους κατοίκους, της λεγόμενης Αλβανίας, είναι γνήσιοι Αλβανοί, εκ μεταναστεύσεως από την περιοχή της Κασπίας Θάλασσας. Παραθέτω μερικά χωρία που μαρτυρούν την προέλευση τους:
Πλούταρχος, 46–119 μ.Χ. (βίοι παράλληλοι):
«… Καταλιπὼν δὲ φρουρὸν Ἀρμενίας Ἀφράνιον αὐτὸς ἐβάδιζε διὰ τῶν περιοικούντων τὸν Καύκασον ἐθνῶν ἀναγκαίως ἐπὶ Μιθριδάτην. Μέγιστα δὲ αὐτῶν ἐστιν ἔθνη Ἀλβανοὶ καὶ Ἴβηρες, Ἴβηρες μὲν ἐπὶ τὰ Μοσχικὰ ὄρη καὶ τὸν Πόντον καθήκοντες, Ἀλβανοὶ δὲ ἐπὶ τὴν ἕω καὶ τὴν Κασπίαν κεκλιμένοι θάλασσαν. Οὗτοι πρῶτον μὲν αἰτοῦντι Πομπηΐῳ δίοδον ἔδοσαν· …»
Στράβων, 64 π.Χ. –24 μ.Χ. (Γεωγραφία):
«… ἐν αὐτῇ δὲ τῇ Ἀρμενίᾳ πολλὰ μὲν ὄρη πολλὰ δὲ ὀροπέδια, ἐν οἷς οὐδ” ἄμπελος φύεται ῥᾳδίως, πολλοὶ δ” αὐλῶνες οἱ μὲν μέσως οἱ δὲ καὶ σφόδρα εὐδαίμονες καθάπερ τὸ Ἀραξηνὸν πεδίον, δι” οὗ ὁ Ἀράξης ποταμὸς ῥέων εἰς τὰ ἄκρα τῆς Ἀλβανίας καὶ τὴν Κασπίαν ἐκπίπτει θάλατταν, καὶ μετὰ ταῦτα ἡ Σακασηνὴ καὶ αὐτὴ τῇ Ἀλβανίᾳ πρόσχωρος καὶ τῷ Κύρῳ ποταμῷ, εἶθ” ἡ Γωγαρηνή·
Προσάρκτια δέ ἐστι τὰ ὑπερκείμενα τῆς Κασπίας θαλάττης ὄρη τὰ τοῦ Παραχοάθρα καὶ Ἀλβανοὶ καὶ Ἴβηρες καὶ ὁ Καύκασος ἐγκυκλούμενος τὰ ἔθνη ταῦτα καὶ συνάπτων τοῖς Ἀρμενίοις, συνάπτων δὲ καὶ τοῖς Μοσχικοῖς ὄρεσι καὶ Κολχικοῖς μέχρι τῶν …»
Φλάβιος Αρριανός, 95-175 μ.Χ. (Ἀλεξανδρου ἀνάβασιν), όπου οι Αλβανοί βρίσκονται αντιμέτωποι ως εχθρικό τμήμα ενταγμένο στις περσικές δυνάμεις του Δαρείου κατά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου:
«Ὡς δὲ ὁμοῦ ἤδη τὰ στρατόπεδα ἐγίγνετο, ὤφθη Δαρεῖός τε καὶ οἱ ἀμφ” αὐτόν, οἵ τε μηλοφόροι Πέρσαι καὶ Ἰνδοὶ καὶ Ἀλβανοὶ καὶ Κᾶρες οἱ ἀνάσπαστοι καὶ οἱ Μάρδοι τοξόται, κατ” αὐτὸν Ἀλέξανδρον τεταγμένοι καὶ τὴν ἴλην τὴν βασιλικήν. ἦγε δὲ ὡς ἐπὶ τὸ δεξιὸν τὸ αὑτοῦ Ἀλέξανδρος μᾶλλον, καὶ οἱ Πέρσαι ἀντιπαρῆγον, ὑπερφαλαγγοῦντες πολὺ ἐπὶ τῷ σφῶν εὐωνύμῳ.»
2. Ηγουμενίτσα
3. Ούννοι λέγονται οι Γερμανοί. Εδώ εννοούνται οι Αυστριακοί και οι Ούγγροι, που συνεργάστηκαν με τους Ιταλούς, στο σχεδιασμό της αρπαγής της Βορείου Ηπείρου! (Βλ. René Puax, Δυστυχισμένη Βόρειος Ήπειρος, Εκδόσεις Τροχαλία)
4. Αύσονες εννοούνται οι Ιταλοί
5. Στιγμή λευτεριάς