Ο Βασίλης Παπαποστόλου αντιδήμαρχος Κοινωνικής Προστασίας μας μιλά για τις μεγάλες κοινωνικές προκλήσεις της μεταλιγνιτικής εποχής, τις δράσεις στήριξης των ευάλωτων πολιτών και το όραμά του για έναν Δήμο που επενδύει στην κοινωνική συνοχή. “Η αντιπολίτευση ασκεί κριτική χωρίς εναλλακτικό πλάνο”
Ο Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Προστασίας του Δήμου Κοζάνης, Βασίλης Παπαποστόλου, μας μιλά για τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή στη μεταλιγνιτική εποχή και περιγράφει τις κοινωνικές ανάγκες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Αναφέρεται στις δράσεις για τη στήριξη των ευάλωτων συμπολιτών, την ενεργειακή μετάβαση, αλλά και στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η τοπική αυτοδιοίκηση για την αντιμετώπιση της ανεργίας και του αυξημένου κόστους ζωής.
Με λόγο άμεσο και ουσιαστικό, αναδεικνύει το όραμά του για έναν Δήμο που επενδύει στην κοινωνική συνοχή και την ανάπτυξη.
Ακολουθεί η συνέντευξη:
- Ως Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Προστασίας, ποιες θεωρείτε τις πιο επείγουσες κοινωνικές ανάγκες σήμερα στον Δήμο Κοζάνης;
Η απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ από την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, που αποτελούσαν την κύρια οικονομική δραστηριότητα της, είχε δραματικές πολύπλευρες συνέπειες /επιπτώσεις στην κοινωνικοοικονομική ζωή της περιοχής. Ο Δήμος Κοζάνης, στην προσπάθειά του να αμβλύνει αυτές τις επιπτώσεις και προκειμένου να μπορέσει να ενισχύσει κοινωνικές ομάδες και άτομα που έχουν πληγεί, λειτουργεί κοινωνικές δομές (παιδικοί σταθμοί, ΚΔΑΠ, ΚΑΠΗ, ξενώνας κακοποιημένων γυναικών, βοήθεια στο σπίτι, συσσίτιο, τράπεζα τροφίμων). Οι δομές αυτές προσπαθούν να παρέμβουν (στο μέτρο που τους επιτρέπει το ισχύον νομικό καθεστώς) και να εξασφαλίσουν πέρα από την αξιοπρεπή διαβίωση και κάποια μορφή ίσων ευκαιριών. Έρχονται λοιπόν, να καλύψουν κοινωνικές ανάγκες αλλά οι πόροι που απαιτούνται πολλές φορές ξεπερνούν τις οικονομικές δυνατότητες του Δήμου και η όποια συνεισφορά του στο να στηρίξει του ευάλωτους πολίτες, πολλές φορές επιδέχεται έντονης κριτικής. Για παράδειγμα, το πρόγραμμα βοήθεια στο σπίτι είναι αποδεκτό ότι καλύπτει ένα μεγάλο μέρος κοινωνικών αναγκών, εντούτοις, η αύξηση του αριθμού των υπερηλίκων και η διασπορά τους στο διευρυμένο Δήμο Κοζάνης, δείχνει ότι απαιτούνται ακόμα περισσότεροι πόροι (π.χ. κτίρια, εξοπλισμός, νοσηλευτές, κλπ). Άρα για να απαντήσω και στο ερώτημα, αυτό που διαφαίνεται ως επείγουσα ανάγκη είναι η δημιουργία ιατρείων πρωτοβάθμιας φροντίδας και πιθανόν, κέντρα υπερηλίκων και φυσικά ίδρυση κοινωνικού παντοπωλείου.
2. Υπάρχουν συγκεκριμένες δράσεις ή πρωτοβουλίες που ξεχωρίζετε για τη στήριξη ευάλωτων συμπολιτών μας;
Υφιστάμενες Δομές όπως είναι οι Παιδικοί Σταθμοί, το πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι και το Συσσίτιο έχουν μεγαλύτερη αποδοχή, καθώς είναι πιο ορατά και άμεσα τα αποτελέσματα στήριξης των ευάλωτων συμπολιτών μας. Ειδικά το ‘’Βοήθεια στο Σπίτι’’, είναι ίσως η κορυφαία στιγμή του Κοινωνικού Κράτους στην Ελλάδα τα τελευταία 50 χρόνια. Η υπηρεσία αυτή στο Δήμο Κοζάνης, βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο πανελλαδικά. Με έμπειρους υπαλλήλους (νοσηλευτές, φροντιστές, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς), παρέχουν καθημερινές ‘’υπηρεσίες ζωής’’ σε δεκάδες ευάλωτους συνδημότες μας που τις έχουν ανάγκη. Με την ευαισθησία και το σεβασμό που αρμόζουν στα άτομα αυτά. Η αναδιάρθρωση και το νέο πλάνο που εφαρμόζεται πλέον και στο κομμάτι αυτό, έχει δώσει άμεσα καρπούς. Τέλος, στο Συσσίτιο, η εκ βάθρων τροποποίηση του τρόπου λειτουργίας (Κανονισμός Λειτουργίας για πρώτη φορά), η ποιοτική και η ποσοτική αναβάθμισή του, με νέα υλικά, σκεύη, μεγαλύτερες μερίδες και επιλογή διαφορετικού τρόπου διανομής, λαμβάνοντας υπ όψιν και τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν ορισμένοι ωφελούμενοι, βλέπουμε πλέον τη άμεση ικανοποίηση όλων.
3. Ποιος είναι ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης απέναντι στην αύξηση του κόστους διαβίωσης και στην ανεργία;
Δεν είμαι βέβαιος ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί ή έχει τη δυνατότητα να παρέμβει με πρωτοβουλίες που μπορούν να επηρεάσουν το κόστος διαβίωσης πέρα από τα όσα το ισχύον νομικό καθεστώς της επιτρέπει. Όμως μπορεί να σχεδιάζει και να υλοποιεί αναπτυξιακές και προωθητικές δράσεις για την ενίσχυση της εικόνας της περιοχής ή της πόλης, έτσι ώστε να καταστεί ελκυστική για επενδυτές, επαγγελματίες ακόμη και επισκέπτες και όλοι μαζί να δημιουργήσουν το πλαίσιο ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας που κατ΄ επέκταση θα φέρει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Η περιοχή μας χρειάζεται παραγωγικές μονάδες που θα προσφέρουν νέες θέσεις εργασίας κι όχι εφήμερα προγράμματα κατάρτισης μόνο και μόνο για την παροχή vouchers. Ήδη ο Δήμαρχος έχει αναλάβει την πρωτοβουλία για άμεση σύσταση ομάδας εργασίας, που θα προτείνει στην κεντρική κυβέρνηση, θα προσπαθήσει να προσελκύσει επενδυτές και να οριοθετήσει σε πραγματιστική βάση το τεράστιο πρόβλημα της ανεργίας στην περιοχή. Η σκέψη του Δημάρχου ακόμα και για τη δημιουργία ενός γραφείου ( τομέα) για την απασχόληση στην περιοχή μας βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Είναι πάντως ένας πολύ δύσκολος γρίφος που σίγουρα δε θα τον παρατηρούμε απλά.
4. Ως Πρόεδρος της Ενεργειακής Κοινότητας Δήμου Κοζάνης, πώς αξιολογείτε την πρόοδο της περιοχής στη μεταλιγνιτική εποχή;
Η επονομαζόμενη ‘’μεταλιγνιτική εποχή’ για το Δήμο Κοζάνης, σαφέστατα και δεν έχει εξελιχθεί όπως σχεδιάστηκε. Παρόλη τη διάθεση της Κυβέρνησης και των αρμόδιων υπουργών, ο σχεδιασμός έχει βασιστεί σε λανθασμένα ( προσωπική μου άποψη) πρότυπα ανάπτυξης. Κι επειδή ποτέ η διάθεση δεν αρκεί, μάλλον δεν πρέπει να αλλάξει η στόχευση αλλά ο τρόπος προσέγγισης του στόχου. Οι νέες επενδύσεις στην περιοχή, ώστε να καλυφθεί το ΑΕΠ που χάθηκε για την περιοχή από το ‘’πλάνο ΔΕΗ και τους συν αυτής’’, έπρεπε να γίνουν..χθες.
Οι επιμορφώσεις, τα green plans και η μονοδιάστατη κατεύθυνση προς τη δημιουργία ΑΠΕ, παρέχουν παροδικά οφέλη, τα οποία εξανεμίζονται εν μία νυκτί. Νέες επενδύσεις, νέες παραγωγικές μονάδες, νέες θέσεις εργασίας. Τόσο απλό, τόσο δύσκολο, τόσο σύνθετο.
5. Πώς ανταποκρίνεται η ενεργειακή κοινότητα στις προσδοκίες των πολιτών και ποια είναι τα άμεσα σχέδιά σας;
Η Ενεργειακή Κοινότητα του Δήμου Κοζάνης, προχωράει κανονικά και σε λίγο καιρό θα έχουμε τα ορατά αποτελέσματα αυτής. Η ενεργειακή επάρκεια του Δήμου μέσω της Κοινότητας είναι ο πρώτος και ρεαλιστικός στόχος. Η νέα εποχή απαιτεί ενεργειακά αυτόνομους Δήμους κι αυτό το δρόμο ακολουθεί ως πρωτοπόρος και ο δικός μας Δήμος. Μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε ως ιδέα την εποχή του Λευτέρη Ιωαννίδη, προχώρησε μέχρι τους όρους σύνδεσης επί Δημαρχίας του κυρίου Μαλούτα και διασώθηκε, στάθηκε και χρηματοδοτήθηκε με ενέργειες τη νυν δημοτικής αρχής του Γιάννη Κοκκαλιάρη. Προχωράμε και το μέλλον εδώ δείχνει πολύ ευοίωνο. Βεβαίως δεν πρέπει να παραλείψουμε να αποδώσουμε τα εύσημα στον αντιδήμαρχο και νέο πρόεδρο της Ενεργειακής Κοινότητας Γιώργο Αλεξανδρίδη για την τεράστια προσπάθεια που έκανε μαζί φυσικά με όλους τους συνεργάτες του στο Γραφείο Προγραμματισμού.
6. Μέσα από την εμπειρία σας στον ιδιωτικό τομέα, τι πιστεύετε ότι λείπει σήμερα από την αγορά εργασίας στη Δυτική Μακεδονία;
Όπως ανέφερα και παραπάνω, η αγορά εργασίας ειδικότερα στην περιοχή μας, διότι αυτή με απασχολεί κι όχι ολόκληρη η Δυτική Μακεδονία, βασίστηκε στη ‘’μονοκαλλιέργεια της ΔΕΗ’’. Χωρίς κανένα σχέδιο για το μέλλον. Και γι αυτό φέρουν τεράστιες ευθύνες, όλοι όσοι άσκησαν διοίκηση στην περιοχή. Ειδικότερα οι εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου και ακόμα πιο συγκεκριμένα οι εκπρόσωποι που ανήκαν στις παρατάξεις που κυβερνούσαν. Τώρα, μετά το σοκ του απότομου κλεισίματος των μονάδων της ΔΕΗ και τη Μετάβαση στην νέα εποχή των ΑΠΕ, βρεθήκαμε σε μία πρωτόγνωρη κατάσταση που ανατρέπεται μεν, θέλει όραμα, πλάνο και ορατούς στόχους δε. Η κατεύθυνση που έχει χαράξει η Κυβέρνηση είναι πλέον φανερό ότι δίνει μόνο παροδικά αποτελέσματα.
7. Ως πρώην Πρόεδρος της Κοβενταρείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης, τι σημαίνει για εσάς ο ρόλος του πολιτισμού στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας;
Ο πολιτισμός δίνει φωνή στη συλλογική μνήμη και ηθικές αξίες μιας περιοχής, Ενισχύει το αίσθημα της κοινής ταυτότητας. Μέσω των εκδηλώσεων, των παραδόσεων και των κοινών αφηγήσεων, προωθείται η αλληλεπίδραση μεταξύ διαφορετικών ομάδων και ενισχύεται η κοινωνική ενότητα.
Με πολιτιστικές δράσεις, φεστιβάλ και κάθε είδους εκδηλώσεις, η τοπική κοινωνία ενεργοποιείται εκπαιδευτικά και δημιουργικά. Οι πολίτες συμμετέχουν, εκφράζονται και αναπτύσσουν δεξιότητες, ενώ δημιουργούνται συνθήκες μάθησης και αλληλεγγύης . Η περιοχή μας, πάντα δημιουργούσε εστίες πολιτισμού, μέσω επιφανών ανθρώπων που έκαναν τον τόπο γνωστό σε όλη τη Ελλάδα και προφανώς σε όλη την Ευρώπη.
Ο σχεδιασμός πολιτιστικής πολιτικής από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και η αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ανοίγουν δρόμους ανάπτυξης: δημιουργούνται θέσεις εργασίας, ενισχύεται ο τουρισμός, προσελκύονται επενδύσεις – εσωτερικές και εξωτερικές .
Για μένα, ο πολιτισμός είναι κάτι παραπάνω από τέχνες και εκδηλώσεις — είναι μια πηγή έμπνευσης και γνώσης. Επενδύοντας στον τοπικό πολιτισμό, μια κοινότητα επενδύει στον εαυτό της: καλλιεργεί την ταυτότητά της, ενδυναμώνει τους ανθρώπους της και διαμορφώνει ένα περιβάλλον για βιώσιμη ανάπτυξη. Η πολιτιστικής κληρονομιά του τόπου μας (παραδόσεις, μουσική, συγγραφικό έργο, κτήρια, κειμήλια…) όταν ενωθεί με τις νέες τεχνολογίες και προωθηθεί με το σωστό τρόπο, μπορεί να διαμορφώσει μια εικόνα για την ποιότητα της περιοχής μας, που θα ‘’εξάγουμε’’ σε όλη τη χώρα.
8. Θεωρείτε ότι η σημερινή αντιπολίτευση στο Δήμο Κοζάνης συμβάλει εποικοδομητικά στον διάλογο ή λειτουργεί περισσότερο αντιδραστικά;
Η αντιπολίτευση στο Δήμο Κοζάνης, κινείται στα πλαίσια μιας ήρεμης ως επί το πλείστον, ‘’αντίδρασης’’ στη δημοτική αρχή. Γενικά στο Δήμο Κοζάνης και σε βάθος χρόνου αν το δούμε, υπήρχε μια λογική και πολιτισμένη αντιπολίτευση στο δημοτικό συμβούλιο. Κι αυτό είναι προς τιμήν όλων των παρατάξεων. Σήμερα, προφανώς και δεχόμαστε αρκετές φορές τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης για αρκετά θέματα. Πιστεύω όμως, πως τις περισσότερες από αυτές, όπως π.χ στο φλέγον ζήτημα της Τηλεθέρμανσης, κατηγορούν για να κατηγορούν, χωρίς να υπάρχει κανένα πλάνο δικό τους, ως εναλλακτική λύση. Κι αυτό προφανώς δε βοηθάει κανέναν. Λάθη γίνονται. Εννοείται αυτό. Όμως η νέα δημοτική, αρχή με επικεφαλής το Γιάννη Κοκκαλιάρη, πήρε στα χέρια της δύσκολες καταστάσεις, τις οποίες δεν τις φοβήθηκε, ίσως και γιατί δεν είχε την πολυτέλεια να φοβηθεί. Προφανώς υπάρχουν πολλά που μπορούν και πρέπει να γίνουν. Όμως, τα πάντα στη ζωή, ευτυχώς, είναι ή πρέπει να είναι μετρήσιμα και ομοειδή. Αν λοιπόν συγκρίνουμε τους 17 πρώτους μήνες της διακυβέρνησης του Δήμου Κοζάνης από τον κύριο Λάζαρο Μαλούτα και τους 17 πρώτους μήνες από τον κύριο Γιάννη Κοκκαλιάρη, θα δούμε σε δευτερόλεπτα τη διαφορά διάθεσης, ενεργειών και φυσικά έργων. Έχουμε ακόμα πολλούς μήνες μπροστά μας. Στο τέλος όμως θα κριθούμε από τους πολίτες για το έργο και την αποτελεσματικότητα μας
9. Αν μπορούσατε να απευθύνετε μια πρόσκληση συνεργασίας ή έναν «προβληματισμό» προς την αντιπολίτευση, ποιος θα ήταν αυτός;
Προβληματισμός δε νομίζω πως υπάρχει. Η πρόσκληση συνεργασίας όμως είναι μια ανοιχτή πρόσκληση και ισχύει κάθε μέρα. Δεν είμαστε αλάνθαστοι, ούτε έχουμε την απόλυτη γνώση. Ακούμε, συζητάμε και υιοθετούμε κάθε λογική και πραγματιστική πρόταση της αντιπολίτευσης. Σε τελική ανάλυση, αυτό που είναι το λογικό να μετρήσει και να είναι ο σκοπός μας, δεν πρέπει να είναι η συλλογή ψήφων και το τι θα γίνει στις εκλογές μετά από χρόνια. Πρέπει να είναι και πιστεύω πως είναι, η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, ορισμένα μακρόπνοα αλλά υλοποιήσιμα πλάνα και η σύγκρουση με παθογένειες του παρελθόντος και η οριστική ρήξη με αυτές.
Οι πολίτες εξέλεξαν το Γιάννη Κοκκαλιάρη και όλους εμάς, με σαφέστατη εντολή να κάνουμε κάτι το διαφορετικό. Κάτι το νέο. Όχι τα ίδια με τους ίδιους. Κι αυτό θα το πετύχουμε, είτε αρέσει είτε δεν αρέσει. Αν δεν το καταφέρουμε απλά θα πάμε στα σπίτια μας. Έχουμε όμως πλέον τη βεβαιότητα, όχι την ευχή, τη βεβαιότητα, ότι όλα τα παραπάνω θα τα καταφέρουμε.
O Δήμος Κοζάνης κι ο Δήμαρχος ο Γιάννης Κοκκαλιάρης, από τη πρώτη στιγμή στήριξε την επιχειρηματική προσπάθεια των ανθρώπων του Οιωνού για τη δημιουργία μιας Μονάδας ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης με σκοπό τη φιλοξενία ατόμων με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές. Μελετήσαμε ενδελεχώς όλο το πλάνο, είδαμε πως αν όλα κυλούσαν ομαλά πολύ σύντομα θα υπήρχε μία μονάδα παροχής ιατρικών υπηρεσιών σε συμπολίτες μας που τις είχαν άμεση ανάγκη όπως και το οικογενειακό τους περιβάλλον, λάβαμε τη διαβεβαίωση πως όλο το προσωπικό της Δομής θα προέρχονταν από δημότες μας, ότι η τροφοδοσία θα γινόταν από τοπικούς παραγωγούς κι ότι η συνεργασία με το Δήμο θα συνεχιστεί και σε μία πολύ πιθανή επέκταση του Οικοτροφείου. Τους ωθήσαμε να ενημερώσουν και πιθανόν να συνεργαστούν και με άλλους φορείς της περιοχής μας με παραπλήσιο αντικείμενο. Υπογράψαμε μαζί τους την απαραίτητη προγραμματική σύμβαση ( συμφωνία) χωρίς να χάσουμε καθόλου χρόνου. Η Δομή εγκρίθηκε και χρηματοδοτήθηκε από πρόγραμμα ΕΣΠΑ και ξεκίνησε το στήσιμο της. Εδώ και πάλι ο Δήμος Κοζάνης, (ο Δήμαρχος και ο αντιδήμαρχος Νεκτάριος Ελευθεριάδης μερίμνησαν άμεσα) προώθησε μια κατάσταση win-win, παραχωρώντας στη Δομή, έναντι πολλών εξασφαλίσεων, το παλιό, εγκαταλελειμμένο Δημαρχείο του Δήμου Ελλησπόντου, στην Κοιλάδα. Σε χρόνο ρεκόρ, το κτήριο, με έξοδα φυσικά του Οιωνού, μεταβλήθηκε σε ένα κόσμημα για την περιοχή και σχεδόν άμεσα άρχισε τη λειτουργία του. Στα λαμπρά εγκαίνια του, ο Δήμος Κοζάνης δέχθηκε ( και αυτός) τα θερμά συγχαρητήρια του υφυπουργού υγείας του κυρίου Βαρτζόπουλου για τη στοχευμένη βοήθεια που παρείχε και για τη λογική του σκέψη που βασίστηκε στο τρίπτυχο περίθαλψη και φροντίδα ασθενών – δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αποκλειστικά για δημότες της περιοχής μας – αξιοποίηση παλιών δημοτικών κτηρίων.
Είμαστε χαρούμενοι για τη δημιουργία αυτής της Δομής και πολύ περήφανοι για την άψογη οργάνωση και συνεργασία με την ΑΜΚΕ ΟΙΩΝΟΣ, που έδωσε αυτά τα θετικά αποτελέσματα για όλους και ειδικά για τον τόπο μας. Και στο άμεσο μέλλον έρχονται κι άλλες τέτοιες κινήσεις.
