Ένα μικρό Άγιον Όρος θυμίζει η περιοχή της Μεγάλης Πρέσπας, απέναντι από τον οικισμό των Ψαράδων, στη βορειοδυτική άκρη της πατρίδας μας, στο νομό της Φλώρινας. Το ρόλο της χερσονήσου του Άθω έχει αναλάβει η χερσόνησος Ρότι, τα νερά της θάλασσας έχουν αντικατασταθεί από τα νερά της λίμνης και τα μοναστήρια έχουν δώσει τη θέση τους σε μικρούς ναούς, φωλιασμένους στις εσοχές των κάθετων βράχων. Ένα διαφορετικό Περιβόλι της Παναγίας..
Για να φτάσουμε στους Ψαράδες χρειαζόμαστε μια ώρα είτε ξεκινήσουμε από την πόλη της Φλώρινας είτε από την Καστοριά. Η νότια όχθη της Μεγάλης Πρέσπας, πολύ κοντά στο τριεθνές, ήταν τόπος όπου κατέφυγαν και ασκήτευσαν μοναχοί στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή εποχή. Κατά μήκος της ακτής, μέσα στις εσοχές του βράχου, διατηρούνται μικρά ασκηταριά, ενώ την εικόνα συμπληρώνουν οι βραχογραφίες που σώζονται στη χερσόνησο ακριβώς απέναντι από το χωριό Ψαράδες.
Πιο κοντά στους Ψαράδες βρίσκεται το ασκηταριό της Μεταμόρφωσης, του 13ου αιώνα, ακολουθεί το ασκηταριό της Μικρής Ανάληψης του 15ου αιώνα, και αυτό της Παναγίας Ελεούσας, που οι ντόπιοι έχουν αφιερώσει στον Άγιο Πέτρο. Είναι το πιο απομακρυσμένο,αλλά και το πιο μεγάλο και αξιόλογο, διακοσμημένο με τοιχογραφίες του 15ου αιώνα.
Οι βαρκάρηδες του νησιού είναι αυτοί που με περισσή ευγένεια και πολλές γνώσεις περί του θέματος των ασκηταριών, θα σας ξεναγήσουν. Βέβαια κάποια ασκηταριά θα τα δείτε μόνο μέσα από την βάρκα, ενώ κάποια άλλα που θα δειτε από κοντά θα πρέπει να κοπιάσετε καθώς θα ανεβείτε πολλά σκαλοπάτια. Ωστόσο τα ασκηταριά αποτελούν πόλο έλξης και για όσους βαδίζουν στα μονοπάτια του θρησκευτικού τουρισμού των Πρεσπών.
Το ασκηταριό της Παναγίας Ελεούσας βρίσκεται κοντά στα σύνορα με την Αλβανία. Πρόκειται για το πιο εντυπωσιακό μνημείο της περιοχής, είναι όμως και το πιο απομακρυσμένο από τους Ψαράδες. Το ασκηταριό της Παναγίας Ελεούσας ανάγεται στις αρχές του 15ου αιώνα και είναι το καλύτερα διατηρημένο μνημείο της Μεγάλης Πρέσπας. Η θέση στην οποία βρίσκεται (μέσα στον βράχο), έπαιξε ρόλο σε αυτό, καθώς έτσι προστατεύεται από τα καιρικά φαινόμενα. Ο μικρός ναός είναι εξ ολοκλήρου χτισμένος με πέτρα και στο εσωτερικό του σώζονται πολλές τοιχογραφίες. Η θέα προς τη λίμνη και τα αλβανικά βουνά είναι εντυπωσιακή ενώ υπάρχει χώρος και για ξεκούραση…
Η Παναγία η Ελεούσα είναι το πιο σημαντικό Ασκηταριό που θα δείτε σε όλη σας την βόλτα. Η αυτοσχέδια προβλήτα που έχουν φτιάξει εκεί θα σας βοηθήσει να αποβιβαστείτε και να αρχίσετε την ανάβαση! Τα σκαλιά είναι αρκετά -περισσότερα από 150-, όμως σίγουρα αξίζει τον κόπο. Το εκκλησάκι που θα βρείτε εκεί, χτίστηκε το 1410 και σώζεται σε αρκετά καλή κατάσταση εξωτερικά.
Το ασκηταριό της Μικρής Ανάληψης βρίσκεται περίπου 20 μέτρα ψηλότερα από τη λίμνη και δυο μεταλλικές σκάλες οδηγούν απ’ ευθείας στην είσοδό του. Ο ναός μοιάζει να έχει κολλήσει στον κάθετο βράχο κι εντυπωσιάζει με την κατασκευή του. Ανάγεται στα τέλη του 15ου αιώνα, είναι κι αυτός μονόχωρος με τοιχογραφίες στο εσωτερικό του και μικρό μπαλκονάκι για ανάπαυση και περισυλλογή…
Το ασκηταριό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος είναι το πλησιέστερο στους Ψαράδες και το παλιότερο (13ος αιώνας). Ο ναός της Μεταμορφώσεως μοιάζει με ψαρόσπιτο και βρίσκεται κι αυτός δίπλα στην παραλία περίπου 10 μέτρα ψηλότερα. Είναι μονόχωρος και γειτονικά διακρίνονται ίχνη, που πρέπει να ανήκαν στα κελιά των μοναχών που ασκήτευαν εκεί.
Η άσκηση στους βράχους της Μεγάλης Πρέσπας άρχισε στους βυζαντινούς χρόνους και συνεχίστηκε στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Ονόματα επώνυμων και ανώνυμων μας μεταφέρουν σε διάφορες εποχές και σε διαφορετικές ιστορικές συνθήκες, οι οποίες πρέπει επίσης να έπαιξαν το ρόλο τους στις επιλογές κάποιων ανθρώπων για πλήρη απομόνωση από τα εγκόσμια.
Η μελέτη και η συντήρηση των λίγων αυτών ασκηταριών είναι έργο με προτεραιότητα όχι μόνο εξαιτίας της γοητείας τους αλλά και εξαιτίας του κινδύνου που διατρέχουν από το χρόνο και τις καιρικές συνθήκες.
Κλείνοντας, να αναφέρουμε ότι υπάρχουν μονοπάτια στην περιοχή, τα οποία οδηγούν στα ασκηταριά. Κι ενώ μέχρι πρόσφατα τα ασκηταριά και τα σπήλαια της Μεγάλης Πρέσπας, έμοιαζαν απρόσιτα για τους πεζοπόρους, πλέον έχει γίνει σημαντική εργασία στην περιοχή από κάποιους ανθρώπους (ίσως κάποιος ορειβατικός σύλλογος ή το δασαρχείο Φλώρινας – δεν γνωρίζουμε) και υπάρχουν πινακίδες που εξυπηρετούν σε ικανοποιητικό βαθμό πεζοπόρους και ορειβάτες.
Πηγή: lehovonews24.gr
