Από τον Στέλιο Τεληκώστογλου
ΟΙ ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΟΙ
Ένα μικρό αφιέρωμα για τα διακόσια χρόνια, ελεύθερου βίου, από τον ζυγό των απολίτιστων Τούρκων. Μία σύντομη ιστορική αναδρομή και ένα μικρό αφιέρωμα για την συμβολή των – όπου γης – φιλελλήνων, στην απελευθέρωση και αναγέννηση του Έθνους μας.
Μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (323 π.χ.) άρχισαν οι Έλληνες να συγκροτούν συμμαχίες, όπως: Η ΑΘΗΝΑΪΚΗ συμμαχία, η ΑΙΤΩΛΙΚΗ, η ΘΗΒΑΪΚΗ. Η Αιτωλική συμμαχία προκειμένου να επιβληθεί επί της Αχαϊκής, ΚΑΛΕΣΕ το 215 π.χ. εις βοήθεια τους Ρωμαίους (στους εμφυλίους πολέμους πάντοτε ωφελούνται οι τρίτοι. Τι κρίμα!). Έκτοτε άρχονται και αι Ρωμαϊκαί ωδίναι των Ελλήνων. Στις ημέρες μας – το 1974 – η ιστορία επαναλαμβάνεται με το ΚΑΛΕΣΜΑ των Τούρκων – ως εγγυήτρια δύναμη – από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Μακάριο, και την κατάληψη της Βόρειας Κύπρου, με αβέβαιο το μέλλον της, αφού οι Τούρκοι εποφθαλμιούν να καταλάβουν και την υπόλοιπη Κύπρο, έχοντας «σιωπηρά» ως συμμάχους – απ’ ότι φαίνεται – τον διεθνή παράγοντα.
Όμως, τις οίδε, ίσως και η μαρτυρική ΕΞΟΔΟΣ των Μεσολογγιτών να ήταν (και να είναι για εμάς σήμερα ιστορική διδαχή) η νομοτελειακή προέκταση – ως απάντηση – στο ΚΑΛΕΣΜΑ των Ρωμαίων.
Τους Ρωμαίους, ο Μακεδόνας βασιλεύς Φίλιππος Ε! τους πολέμησε στις «ΚΥΝΟΣ ΚΕΦΑΛΕΣ» (είναι λοφίσκοι της Θεσσαλίας, μεταξύ φαρσάλων και Λάρισας. Επειδή οι κορυφές ομοιάζουν με κεφάλια σκύλων πήρε το όνομα η μάχη ), περί το 179 π.χ.. Πεθαίνει ο φίλιππος Ε! και την βασιλεία ανέλαβε ο υιός Περσέας, ο οποίος ηττήθηκε από τους Ρωμαίους στην ΠΥΔΝΑ (το σημερινό Κίτρος) το 168 π.χ., διέφυγε στην νήσο Θάσο, τελικά συνελήφθη στην Αμφίπολη, συνομίλησε με τον Ρωμαίο Αιμίλιο Παύλο ο οποίος τον διεπόμπευσε στην Ρώμη με την σύζυγο και τα τρία τέκνα του παρελαύνοντας, και τελικά τους έκλεισε στα κάτεργα όπου και απέθαναν.
Από το 168 π.χ. έως το 395 μ.χ. έχουμε τους Ρωμαίους οι οποίοι μας παραδίδουν στους Τούρκους για άλλα πεντακόσια χρόνια. Στα σκλαβωμένα και τυραννικά αυτά χρόνια, η ηχώ από την κλαγγή των όπλων και ο απόηχος του πνεύματος, των ιδανικών και των απελευθερωτικών αγώνων των Ελλήνων, δεν άφησαν ασυγκίνητους τους λαούς της Ευρώπης και της Αμερικής. Ποιηταί, συγγραφείς, ζωγράφοι και λογοτέχναι με την γλαφυρή τους πένα, εμπνεόμενοι και παλλόμενοι από τα υψηλά ιδανικά των Ελλήνων, “ωρίμασαν” τις συνθήκες για ξεσηκωμό και βοήθεια στον άνισο και απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων. Αυτοί που ξεχωρίζουν για την ψυχική τους ευγένεια είναι από την Ρωσία: Συνεγείρεται ο Αλέξανδρος Σεργκιέγιεβιτς ΠΟΥΣΚΙΝ, ο οποίος ξεσπάει με ενθουσιασμό, στο έμμετρο μυθιστόρημα του “ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΟΝΙΕΓΚΙΝ” υπέρ των επαναστατικών κινημάτων της εποχής. Και μετά τον νικηφόρο για τους Ρώσους ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1828-1829, ο Πούσκιν χαιρετίζει με το εμπνευσμένο ποίημά του “ΕΜΠΡΟΣ ΕΛΛΑΔΑ” (σε μετάφραση Κώστα Βάρναλη): “Εμπρός Ελλάδα, στυλώσου Ελλάδα επαναστάτισσα, βάστα γερά στο χέρι τ’ άρματά σου! Μάταια δεν ξεσηκώθηκαν ο Όλυμπος, η Πίνδος, οι Θερμοπύλες – δόξασμά σου”. Στην Αγγλία: Ο Μέγας φιλέλλην βρετανός ποιητής Πέρσυ μπυς ΣΕΛΛΕΫ, που χάθηκε νωρίς, από πνιγμό στην Ιταλία, σε ηλικία 30 ετών τον Ιούλιο του 1822. Εμπνεύσθηκε το υπέροχο λυρικό δράμα “ΕΛΛΑΣ”. Στον πρόλογο του έργου του, που το αφιερώνει στον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο, αρχίζει με την φράση του Τραγικού Ποιητή μας Σοφοκλή από τον “Οιδίποδα επί Κολονώ”. “Μάντις είμ’ εσθλών αγώνων”. Και στην συνέχεια γράφει ο Σέλλεϋ. “Όλοι είμαστε έλληνες: Οι νόμοι μας, η φιλολογία μας, η θρησκεία μας, οι τέχνες μας, έχουν τις ρίζες τους στην Ελλάδα… Η μορφή και το πνεύμα του ανθρώπου έφτασαν την τελειότητά τους στην Ελλάδα…Ο νεότερος έλληνας είναι απόγονος των δοξασμένων εκείνων όντων που η φαντασία τους δεν μπορεί να μοιάζει με την δική μας, κι έχει κληρονομήσει από αυτά την ίδια ευαισθησία και γρηγοράδα στην αντίληψη, το ίδιο θάρρος, και τον ίδιο ενθουσιασμό”. Ο Μεγάλος ποιητής ΒΥΡΩΝ, φίλος του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου από το 1809, αποδίδει τις ποιητικές του εμπνεύσεις στην Ελλάδα, δηλώνοντας συχνά: “Αν είμαι ποιητής, ο αέρας της Ελλάδος με έκαμε”. Τα τελευταία λόγια του είναι χαρακτηριστικά των αγνών του αισθημάτων για τον αγώνα των ελλήνων: “Έδωσα στην Ελλάδα το χρήμα μου και τον καιρό μου, τώρα της δίνω και την ζωή μου. Τί άλλο θα μπορούσα να κάνω περισσότερο;” Στην Γαλλία: Συνεγείρεται ο πολύς Βίκτωρ ΟΥΓΓΩ, γράφει στα ποιήματά του παρακινώντας τους Γάλλους να συμμετάσχουν στον αγώνα των ελλήνων: “Στην Ελλάδα, στην Ελλάδα! Σ’ όλους σας αφήνω γειά! Εμπρός αδέλφια στην Ελλάδα, γδικιωμό και λευτεριά”, ενώ στην Γαλλική Βουλή προβαίνει στην δήλωση: “Ας μην ξεχνάμε ποτέ, ότι ο πολιτισμός του κόσμου έχει μια προγιαγιά, που λέγεται Ελλάδα”. Ο ποιητής Φρειδερίκος ΜΙΣΤΡΑΛ, στο ποίημά του “Ελληνικος Υμνος” συμπυκνώνει το νόημα του αγώνα, με στίχους του (σε μετάφραση Κωστή Παλαμά): “Αν είναι να πεθάνουμε για την Ελλάδα, θεία είναι η δάφνη. Μια φορά κανείς πεθαίνει”. Ο ΣΑΤΩΒΡΙΑΝΔΡΟΣ, λογοτέχνης και πολιτικός, αναφέρεται με συγκίνηση στους αγώνες των ελλήνων: “Αι Σουλιώτισσαι γυναίκες βυθιζόμεναι μετά των τέκνων στα κύματα, οι πρόσφυγες της Πάργας εκφέροντες μεθ’ εαυτών τα οστά των πατέρων, τα ψαρά θαπτόμενα υπό τα ερείπια αυτών, το ατείχιστον σχεδόν Μεσολόγγιον αποκρούον τους δις εις τα τείχη αυτού εφορμήσαντας βαρβάρους, αδύνατα σκάφη μεταμορφωθέντα εις τρομερούς στόλους και προσβάλλοντα πυρπολούντα, και διασκορπίζοντα τα υπερμεγέθη εχθρικά πλοία, ταύτα εισί τα κατορθώματα, άτινα θέλουσι καταστήσει την νέαν Ελλάδα αξίαν της λατρείας, ης απελάμβανε και το αρχαίον όνομα αυτής. Οι έλληνες δια της ανδρείας αυτών κατεστάθησαν και πάλιν έθνος. Αρνηθείσης δε της διπλωματίας να αναγνωρίση την νομιμότητα αυτών, επεκαλέσθησαν την δια των όπλων δόξαν”. Ο φραγκίσκος ΠΟΥΚΕΒΙΛ, με το έργο του “Ιστορία της Αναγεννήσεως της Ελλάδος” γίνεται μπέστ – σέλερ. Ο αδελφός του ΟΥΓΟΣ ΠΟΥΚΕΒΙΛ, και αυτός πρόξενος της Γαλλίας. Επίσης ο ΛΑΜΑΡΤΙΝΟΣ λογοτέχνης. Επί πλέον Γάλλοι ζωγράφοι όπως: Ο Ευγένιος ΝΤΕΛΑΚΡΟΥΑ, ο Θεόδωρος ΖΕΡΙΚΩ και ο Λουϊ ΝΤΥΠΡΕ. Από την Αμερική: Ο Αμερικανός χειρουργός Σαμουήλ ΧΑΟΥ που φόρεσε την ελληνική παραδοσιακή φορεσιά και ήλθε να βοηθήσει τους Έλληνες. Ο πολιτικός Θωμάς ΤΖΕΦΕΡΣΟΝ, ο πρόεδρος Τζέημς ΜΟΝΡΟΕ. Από την Γερμανία: Ο ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΣ Α! πατέρας του Όθωνα, υπήρξε λάτρης της Ελλάδος και των Ελλήνων, δήλωσε: “Καλύτερα να είσαι Έλληνας πολίτης, παρά διάδοχος του θρόνου της Βαυβαρίας”. Επίσης με την παρότρυνση του Λουδοβίκου ο καθηγητής Θείρσιος ιδρύει στο Μόναχο το σχολείο “Αθήναιον”. Ο Λουδοβίκος ανέλαβε υπό την προστασίαν του τον γυιό του Οδυσσέα Ανδρούτσου – Λεωνίδα – που στάλθηκε στο Μόναχο (μετά την άγρια δολοφονία του πατέρα του Οδυσσέα), ο οποίος αρρώστησε και πέθανε σε ηλικία 12 ετών. Υπό την προστασία του Λουδοβίκου σπούδασε ως υπότροφος στο Μόναχο και ο μικρός γυιός του Μάρκου Μπότσαρη, Δημήτριος. Επίσης γοητευμένος από την εξαιρετική ομορφιά της κόρης του Μάρκου Μπότσαρη Κατερίνας, ανέθεσε σε ζωγράφο την φιλοτέχνησή της σε πορτραίτο το οποίο ανήρτησε στην πινακοθήκη των ανακτόρων του. Μέγας φιλέλληνας ήταν και ο Γερμανός ποιητής και κορυφαίος του Ευρωπαϊκού Πνεύματος ο Γιόχαν Βολφγκάνγκ Φον ΓΚΑΙΤΕ, ο οποίος είπε την περίφημη φράση: “Ο,τι είναι η καρδιά για τον άνθρωπο είναι η Ελλάδα για την ανθρωπότητα”. Επίσης ο φίλος του Γκαίτε ΣΙΛΛΕΡ, ο οποίος είπε: ” Όπου και αν γυρίσω την σκέψη μου, όπου κι αν στρέψω την ψυχή μου, μπροστά μου σε βρίσκω. Καταραμένε Έλληνα, καταραμένη γνώση, γιατί να σ’ αγγίξω; Για να καταλάβω πόσο μικρός είμαι, πόσο ασήμαντος, πόσο μηδαμινός; Γιατί δεν μ’ αφήνεις στην ησυχία μου και στην ξεγνοιασιά μου;” Αλλά η αρχαιολατρεία και ο φιλελληνισμός των Γερμανών ξεκινά από τον πατέρα της αρχαιολογικής επιστήμης τον Γιόχαν Γιοακίμ ΒΙΝΚΕΛΜΑΝ (1717 – 1768) κατά τον οποίο: “Η μοναδική οδός για την μεγαλοσύνη, είναι η μίμηση των Αρχαίων Ελλήνων”. Επίσης ο ποιητής ΜΥΛΛΕΡ προκαλεί τον ενθουσιασμό στην Γερμανία με τα “Τραγούδια των Ελλήνων” γραμμένα όλα τους στο πνεύμα του χαρακτηριστικού του στίχου: “Χωρίς την Λευτεριά τί θα ‘σουνα Ελλάδα; Χωρίς την Ελλάδα τί θα ‘τανε ο Κόσμος;”
Προσωπικά, αισθάνομαι την υποχρέωση να αποτίσω φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης στους ανωτέρω, και θα κλείσω με την σκέψη: Περάσανε διακόσια χρόνια ελεύθερου βίου, και όμως, δεν σβήνουν τα πάντα με τον θάνατο, διότι, μετά τον θάνατο υπάρχει η μνήμη που γίνεται ιστορία, η οποία συνδέει το σήμερα με το χθες. Και για τους αληθινούς ήρωες του χθες και του σήμερα, ο ΓΚΑΙΤΕ, μας άφησε μια γλαφυρή περιγραφή/προσταγή: “Δεν γράφονται στις απαστράπτουσες μαρμάρινες πλάκες, τα ονόματα των ηρώων, αλλά στις καρδιές των γενεών”. Σας ευχαριστώ για την φιλοξενία.
