Οπως γράφει το BHMA, η εγκατάσταση των δημάρχων, περιφερειαρχών και άλλων αιρετών που θα προκύψουν από τις εκλογές της 18ης Μαΐου 2014, θα πραγματοποιηθεί την 1η Σεπτεμβρίου 2014, και η θητεία τους θα λήξει την 31η Αυγούστου 2019.
Η επιμήκυνση κατά ένα έτος της θητείας των δημοτικών – περιφερειακών αρχών και η διενέργεια των τοπικών εκλογών ταυτόχρονα με την εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη των Ελλήνων μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, δεν είναι οι μόνες διαφορές που προκύπτουν σε σχέση με τους όρους που διεξήχθησαν οι τοπικές εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010.
Συγκεκριμένα, στις εγκυκλίους δίνονται αναλυτικές πληροφορίες αλλά και διευκρινίσεις για:
τα κωλύματα εκλογιμότητας και τα ασυμβίβαστα, τις υποψηφιότητες, τους συνδυασμούς και τα ψηφοδέλτια
το εκλογικό σύστημα και την κατανομή των εδρών
την έννομη προστασία και την υποβολή ενστάσεων.
Υποψήφιοι και σταυρός προτίμησης
Η ανακήρυξη των συνδυασμών των υποψηφίων για τις δημοτικές εκλογές της 18ης Μαΐου 2014 γίνεται από το Πρωτοδικείο, στο οποίο υποβλήθηκαν οι δηλώσεις των συνδυασμών, τη δεκάτη πέμπτη ημέρα πριν από την ψηφοφορία, δηλαδή μέχρι την 12η ώρα βραδινή της 3ης Μαΐου 2014.
Ο εκλογέας εκφράζεται υπέρ των υποψηφίων με σταυρό προτίμησης, ο οποίος σημειώνεται παραπλεύρως του ονόματος του υποψηφίου. Ο σταυρός σημειώνεται με στυλό μαύρης ή μπλε απόχρωσης δίπλα στο ονοματεπώνυμο του κάθε υποψηφίου, είτε δεξιά είτε αριστερά.
Σταυρός προτίμησης που σημειώνεται με διαφορετικό τρόπο θεωρείται ότι δεν είναι εγγεγραμμένος και η εγκυρότητα του ψηφοδελτίου ελέγχεται.
Στον υποψήφιο δήμαρχο δεν σημειώνεται σταυρός προτίμησης· εάν όμως τεθεί, το ψηφοδέλτιο δεν ακυρώνεται για τον λόγο αυτό.
Κατά την επαναληπτική ψηφοφορία δεν τίθεται σταυρός προτίμησης, αφού αυτή διεξάγεται ανάμεσα μόνο στους υποψήφιους δημάρχους των δύο συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους. Η ύπαρξη, όμως, σταυρού προτίμησης σε ψηφοδέλτιο δεν συνεπάγεται την ακυρότητα αυτού.
Στους δήμους που αποτελούν ενιαία εκλογική περιφέρεια ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του σε έναν ή δύο ή τρεις υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, δηλαδή μπορεί να βάλει μέχρι τρεις σταυρούς προτίμησης.
Αν σε ένα ψηφοδέλτιο σημειωθούν περισσότεροι από τους προβλεπόμενους σταυροί προτίμησης, το ψηφοδέλτιο είναι έγκυρο και λογίζεται υπέρ του συνδυασμού, χωρίς να λαμβάνεται, όμως, υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης.
Στους δήμους που αποτελούνται από περισσότερες εκλογικές περιφέρειες ο εκλογέας μπορεί να θέσει έναν ή περισσότερους σταυρούς προτίμησης, ανάλογα με τις έδρες της εκλογικής του περιφέρειας, σε υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο της εκλογικής περιφέρειας, και έναν σταυρό προτίμησης σε υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο όλων των άλλων εκλογικών περιφερειών.
Επίσης, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του σε έναν ή δύο υποψηφίους του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας και σε έναν υποψήφιο σύμβουλο ή εκπρόσωπο της τοπικής κοινότητας.
Πώς θα κατανεμηθούν οι έδρες του δημοτικού συμβουλίου
Οι έδρες του δημοτικού συμβουλίου κατανέμονται στον επιτυχόντα συνδυασμό, σε αυτόν δηλαδή που έλαβε την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων του δήμου, και στους επιλαχόντες συνδυασμούς. Σε αυτή την περίπτωση, ο επιτυχών συνδυασμός λαμβάνει τα 3/5 του συνολικού αριθμού των εδρών του δημοτικού συμβουλίου, αν το ποσοστό του είναι μέχρι 60%, ενώ τα υπόλοιπα 2/5 των εδρών κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των επιλαχόντων συνδυασμών. Σε περίπτωση που ο επιτυχών συνδυασμός λάβει ποσοστό ψήφων μεγαλύτερο του 60% των εγκύρων ψηφοδελτίων, οι έδρες κατανέμονται αναλογικά μεταξύ όλων των συνδυασμών, μη κωλυομένου του επιτυχόντος να λάβει έδρες περισσότερες από τα 3/5 του συνολικού αριθμού των εδρών.
Αν κανένας συνδυασμός δεν λάβει την απόλυτη πλειοψηφία, η εκλογή επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή ανάμεσα στους υποψηφίους δημάρχους των δύο συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους. Σε αυτή την περίπτωση, οι μισές έδρες κατανέμονται αναλογικά μεταξύ όλων των συνδυασμών βάσει του αποτελέσματος της πρώτης εκλογής, ενώ οι υπόλοιπες έδρες κατανέμονται μεταξύ των δύο μετεχόντων στην επαναληπτική εκλογή συνδυασμών, έτσι ώστε ο επιτυχών συνδυασμός να λάβει οπωσδήποτε τα 3/5 του συνολικού αριθμού των εδρών του δημοτικού συμβουλίου.
Επισημαίνεται ότι έδρα λαμβάνει και ο συνδυασμός με τα μεγαλύτερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων και όχι μόνο αυτός που έχει λάβει αριθμό ψήφων ίσο με το εκλογικό μέτρο.
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική. Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται:
Οι κάτοικοι του εξωτερικού
Όσοι έχουν υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας τους
Όσοι διαμένουν την ημέρα της ψηφοφορίας σε απόσταση μεγαλύτερη από 200 χιλιόμετρα από το εκλογικό τμήμα όπου ψηφίζουν.
Στις περιφερειακές εκλογές οι ετεροδημότες ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα μόνο στον δήμο στους εκλογικούς καταλόγους του οποίου είναι εγγεγραμμένοι, και όχι στον τόπο διαμονής τους.
Διευκρινίζεται, επίσης, ότι στις περιφερειακές εκλογές δεν συντάσσονται ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι για τους κρατούμενους και τους ναυτικούς.
Η υποβολή υποψηφιότητας για τα αξιώματα του περιφερειάρχη, του αντιπεριφερειάρχη και του περιφερειακού συμβούλου γίνεται κατά συνδυασμούς. Υποψηφιότητες εκτός συνδυασμού αποκλείονται.
Η ανακήρυξη των συνδυασμών των υποψηφίων για τις περιφερειακές εκλογές γίνεται από το δικαστήριο στο οποίο υποβλήθηκαν οι δηλώσεις των συνδυασμών, τη δεκάτη πέμπτη ημέρα πριν από την ψηφοφορία. Δηλαδή, όπως και για τις δημοτικές εκλογές, μέχρι την 12η ώρα βραδινή της 3ης Μαΐου 2014.
Η σταυροδοσία για τους περιφερειακούς συμβούλους
έναν σταυρό στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται 1-3 περιφερειακοί σύμβουλοι,
έως δύο σταυρούς στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται 4-7 περιφερειακοί σύμβουλοι,
έως τρεις σταυρούς στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται 8-12 περιφερειακοί σύμβουλοι και
έως τέσσερις σταυρούς στις εκλογικές περιφέρειες όπου εκλέγονται περισσότεροι από 12 περιφερειακοί σύμβουλοι.
