ΟΥ ΙΠΠΟΥΣ Τ’ ΦΟΥΤΟΥΓΡΑΦΟΥ. Ντοπιολαλιά Δρυόβουνου. Γράφει ο Παναγιώτης Κωστόπουλος

2^ο ΜΕΡΟΣ

Κώτσιους : Μπράβου ρε Δάσκαλι ..να χαίρισι τα κουρδουμπούλιας, τα λιμπάς …είπα κι ιγώ στς αρλούμπις τ’ καφιτζί χα να ‘πουμείνουμι..

Χλιμίντρισμα λοιπόν …ξέρτι ρε πως ακούιτι αυτόϊα; Σα νάνι καμιά να γκαργκαλιέτι πουλύ, αντάμα να λιγκιάζ’ κι συνάμα  να ρουγκαλνάει…κόλασ’..φρίκ’ η καλύτιρα άκσιτι ..θμάστι ρε που κουντά στα Χριστούγιννα είχιν ‘ρθεί ου θκός μας ου μιτανάστς ου Τζίμς πτουν Καναδά, κι ιπιδί ήλιγιν ότι, του θκό μας του χοιρινό τουν πειράζ’, κουβάλτσιν ένα πλί, τρανό π’ πιρπατούσιν όμους, μι κάτ’ πουλύ τρανα λειριά, για να του φάν π’ τούχαν  αυτό τα σούρβα..απ τ’ Γαλλία ρε πως του λιγαν.. (πιτάχνιτι ου δάσκαλους): ΓΑΛΟΠΟΥΛΑ κε Κώτσιο , γαλοπούλα ..Αει γειά σου ρε δάσκαλι, να διορθώντς του κείμινου, τι ταχατιά είσι σπουδαγμένους;

Γαλουπούλα λοιπόν κύριοι.. (κι όμους ου Κώτσιους τς προυσφώνισιν εσιαιάς..κύριοι , κι όλ’ απόρησαν κι αναβαλίσκαν).

Θμάστι ρε όταν τ’ν κυνηγούσαν να τ’ σφαξν κουντά τα κόλιαντα; Θμάστι ρε πως ουρλιούνταν κι πως έσκουζιν; Να ετσιαιά ρε χλιμιντράει κι ου Ίππους τ’ Φουτουγράφου, ντιπ ετσιαϊά σι παίρν’  του κιφάλ’..αντραλιάζισι..Βέβια αυτοί οι αχμάκδις πτουν Καναδά..αφού τν ξιπουπούλιασαν , τν άνξαν τν κλιά κι πεταξαν όλα τα σκώτια κι τα άντιρα πτου πλί στα σκλιά…κι ύστιρα έβαλαν κάστανα κι ζαρζαβάτια στν κλια απ τ’ γαλουπούλα, τν έραφαν κι τν έψηναν σι σιγανή φουτιά..γκζντάρια..ντιπ για για δέσ’μου τα πουλιόμσαν όλα τα σουθικά κι χαίρουνταν κιόλας…Ινώ ιμείς.. λουκάνκα απ τ’ άντιρα πτου γουρούν , γιρί φουτιά, πουκάτ απ’ τν πιρουστιά  καταΐς κι πουπάν στου χαρανί, παστό , να βγάλουμι γλίγουρα απ τουν παστό τσιγαρίδις, τηγανιά απ τα σκότια π’ του  μπίτσιου, πατσιά π’ τα φτιά κι τα πουδάρια, μπριζιόλις απ τα πλιυρά κι απ τα μπούτια, λάχανου μι κρέας μι του ψαχνό, λουκάνκα μ’ αυγά, καβουρμά για να κρατάει ως τν Πασκαλιά, άλλουν πατσιά κι τσέπα μι πράσου, μι του ξουρζμένου του κουζίν’…τίπουτα χαμένου κι οι άλλοι οι αχμάκδις, τα φουργκάτσια,  χαίρουντι μι του παλιουπλί του ανέσουστου..του λειψό… Κι τι ίνι αυτό του μαύρου του κτούκ’, τ’ φουτουγράφου ρε;; ψλότιρου απ τουν Αγιώργη; Πως καβαλκεύιτι αυτό ρε;..που να βρείς τοσου ψλό νόχτου να ριχτείς ουπάν;  να καβαλκέψ; Που να βρεις τοσου ψλο κι γιρό πιζούλ’ να ριχτείς ουπάν; Αμα κινίις σιακάτ πιρνάς τα μπαΐρια τίπουτας, άει παρακάτ απ τ’ μισαριά.. καντίπουτα, που νόχτους να ριχτείς ουπάν στουν παλιουίππου. Απιρνάς τα σκιντέρια …τα μαντρια απ τς Ζαχάδις… ούτι , παίρντς του φαρδύλακα , απιρνάς απ’ όξου π’ του σκουλικό, λίγου πριν τ ντρόγκουλα, ά ικείια υπάρχ’ ένας ψλός νόχτους.

Αφού η γλώσσα έφτασιν παρακάτ π’ του γκαργκαλιάνου, απ’ τ’ν απουσταμάρα άλλου πρόβλημα..Θα σι αφήκ’ ν’ ανέβς ή θα κουρτστεί κι θα σι σγκάξ’ που καταΐς να τσακίις κι τίπουτας, γιατί ίπαμι ίνι βουκιφάλας, αγριμένου…Ινώ του γουμάρ’..δε χράζιτι ούτι κάν νόχτους… απ’ οπουδήπουτι…παίρντς ψια φόρα, ρίχνισι που πάν , κι όλα καλά, ύστιρα άμα ανέβς ουπάν,  κουνάς τα πουδαρια όπους θέλτς (έκφρασ’  του 1953, για του Ιλινικό Δημόσιου, άμα τρουπώις δηλ. κουνάς τα πουδαρια όπους θέλτς).

Πάμι στ’ άλλου τώρα του τρανό του πρόβλημα…πως του σαμαρώντς , αυτό του σουρτούκ’ ρε; Πως θα του φουρτώντς; Απού,  που θα κριμνάς τς ζεύλις κι τα ζιγκιά για να κάμς χουράφ; Αυτό ίνι ένα πράμα ,τρανό σαν αχιρώνα μ’ ένα τσιούτσιανου κιφάλ’ (θάματ’ θα νάχ’ μυαλό;) ,μι λιμό σιαπάν σαν καμπαναριό, ένα χουντρό σώμα σαν καμια 200 ουκάδις τσιουβάλ’ στρόγγιλου μι στιάρ , κι απ’ τι κεί κι σιακάτ , φυτρών πουδάρια κι στουν πάτου δεν ίνι ξυπόλτα στα νύχια, έχν κάτ’ στρόγγυλα σίδιρα καρφουμένα στα νύχια τ’ μι τρανα χουντρα καρφιά, τέτοια σίδιρα π’ κριμνούν στα χαλκουργεία κι τα σιδηρουργεία στου Λιαψίστ, στ Σέλτσα στ Σιάτστα…έχν κι στ Χρούψτια ιξεί που πλούν οι ιμπόρ τα ζουντανά…(πέταλα θαρώ τα λέν).

 Κι άει τώρα ιτοιμάζουμέστι να του βάλουμι σαμάρ…Που να βρείς ρε τέτοιου σαμάρ;…δεν του τιριάζ’ καγκαένα , θέλτς κινούργια παραγγιλιά στου σαμαρά , του σαμαρτζή απ τ’ Σέλτσα (όνουμα και πράμα..έτς τουν ήλιγαν), π’ εχ’ του τρίκιλου κι κουβαλαάει τς βριζαμιές, τα ξύλα κι τα ιργαλεία κι φκιάν’ σαμάρια….άϊντι πάλι κινούργια έξουδα…ινώ του γουμρ τίπουτα..ιφνό κι έμπριπου..του πουλιουμάς ουπάν, κι στέκιτι μόναχου..άϊντι τώρα, για να γλιτώης τα παραπάν τα έξουδα, σι τούτουν του βιράνκου τουν ίππου διαλέγς ένα τρανίτιρου σαμάρ απού μπλάρ..κι του ριχντς ουπάν ανάπουδα…του κιφαλάρ κατά τ’ νουρα κι η πλάτ’ κατά του ζβέρκου…άκσι γιρά προυβήματα , η ουψτιά ξέρς που τχαίνει να διθεί; Στ τσκαλια πτουν ίππου…ασι π’ θέλτς τρεις ουψτιές ινωμένις κι πάλι δε φτάν’…φαντάζισι ρε τι θα γέν’ , αν σκαλίις τ’ αγγειά τ ίππου; πόλιμους, θα γκανταλτστεί κι ίνι κι άγριους, θα κουτσιέτι αράδα , θα θαρεί γιόμσι μύγις κι νταβάνια στν κλιά..π’ θα τουν σκάλνάς ικεί…θα μας λιανισ’ στς κουτσιές.. τν ίγκλα που θα τ’ βάλτς ρε αχμάκ’; ..στς μίτις απ τουν ίππου ή στα φτιά, π’ σχιδόν  δεν έχ; (έχ αλλα ίνι ντιπ τσιούτσιανα).

Τα κουτσάκια κι οι σκάλις για να φουρτώις , θα ίντις  ντιπ ανάπουδα…τα αμπρουσνά πίσου..που πόθιν θα βαλτς τς τριχιές ρε;…τν ώρα που θα βάλτς τ’ φούρκα να νταιαντίεις να φουρτώις του φουρτιό κι του πανουφόρτ’.. θα κουντεψν να κουλουριαστούν οι τριχιές…να γκριουθείς κιόλας…άει του βάντς κανουνικά…που θα πιράις τν ουψτιά ρε; ..θάματ’ έχει αυτό του πράμα νουρά; …του γουμάρ κανουνικά ., πιρνιέτι κι η ουψτιά στουν κώλου πουκάτ στ’ νουρά, η ουποία φταν’ ως τα κότσια.. κι όλα καλα…τν κνάει αράδα κι ξινουμάει κι τα ζούζουλα μι τ’ αυτήν τν ουρά…ώρε τι έπαθι ου αξάδιρφουζμ ου Τάκς μι τι αυτό πτουν φόρτουσαν οι ιούφτ’ απ τ’ Χρούψτια…

Ου φωτογραφους είνι όμους απουφασισμένους…θα τς δείξ’ όλνους αυνούς π’ γιλούν πίσου απ τν πλάτ’ τ’..έτσ’ κι αλλίως απ τν αρχή τουν άρισι του ζώου…τουν άρισι πουλύ του σλουπ’ τ (τουν φάγκιν πουλύ σλουπίσιου δηλ)..αλλά κι τα αψχάει όλα τα χαϊβάνια…δυο γουμάρια κι ένα μπλάρ έχ’ ακόμα…θα τς δείξ’ όλνους αυτός …θα του βάλ’ αρχηγό….κι ίνι σίγουρους ότι θα ιξιλιχθεί σι ηγέτ’ όλων των μπλαριών κι γουμαριών στουν κάτ’ του μαχαλά.

Αφου πότσι τουν ίππου, ακούουντας τα σχόλια απου πίσου τ’, κινάει για του σπίτ’ ..όμους ακούιτι μια φουνή,,,

Νιάνιους: Ω Τάκ’  καρτέργια λίγου π’ σι θέλου..(τουν προυφταίν μι ανάσις , γιατί ου φουτουγράφους ίνι σούρμπιτους..παραφύσις ζβέλτους)

Φουτουγράφους: Τι θέλτς ρε Νιάνιου;

Νιάνιους: Δεν έβγαλις κάτ’ φουτουγραφίις για του μκρό του πιδιμ π’ παέν’ στρατιώτς; Ώρε τς έβγαλις; Τ’ς θέλου πάραυτα…τώρα θμήθκα τν Τιτάρτ’ φεύγ’. Κατ’ Διυτέρα θα ρθούν στου σπίτ’ οι συγγινίδις να φέρν τα σαλιάρια κι να δουρίσν..μπίτσαν οι μέρις κι ιγώ αστόησα..θέλ’ να φκιάσουμι τ’ Διυτέρα τα χαρτιά στου κοινουταρχείου, για τα φρουνήματα…γλίγουρα Τάκ’ βιάζουμέστι…

Φουτουγράφους: Άει έλα, θμούμι τά φκιασα…άϊντι ακλούθα!!!! Που ν’ ακλουθήσ’ ου Νιάνιους;…σφαίρα ου φουτουγράφους, έπριπιν να πάει κι νουρίτιρα ου Τάκ’ς γιατί θάχαν μουσαφίρ, να μη τς ίβρισκιν αφουκάλτοι.. να προυφτάσ’ να ιδουποιήσ’. Προυφταίν’ δεν’ τουν ίππου απόξου στου τσινάρ, κι φουνάζ’ : Τάκιναααα , Λένκουουου έχουμε μουσαφίρ…αγλίγουρα

Ενακένα , βγάν’ η φουτουγράφινα του τραπέζ’ γλίγουρα στν αυλή, μι δυό καρέκλις φυλτζιανούλια τς τιουλτιούκους, δυό μκρές τσιότρις, ψουμί σαν αντίδουρα κουμένα , για να παίρνουντι μι τς βιλιούσκις, να μη μουρνταρεύουντι, κι μια μπούκλα μι ψίχα νιρό για άριουμα. Μπότσα ουπάν στου τραπέζ’ δεν έβαλιν, αλλά κοουβάλτσι δίπλα μια τρανή ντραματζάνα π’ έγραφιν σ’ ένα χαρτί: Κρήτ’, πν άκρα π’τα ακρουτήρ’, παραπέρα απ’ του βιράνκου του χάνδακα, Χανιά , Τσικουδιά (έτσ’  ίχιν πει ου φουτουγράφους του σιμπέθιρου πτν έστειλι, να τα γράψ’ πόξου  για να τουν  βρεί ου θκός μας ου ταχυδρόμους (ικείνους απ’ τ’ Σέλτσα π’ έρχουνταν όλου καβάλα σ ένα μπλάρ, ίχιν ένα χνί κι λαλούσι , σα χαλαζμέν’ κουρνέτα ακούουνταν, διάβαζιν τα γράμματα καβάλα, κι καθι μέρα στουν πάτου ήλιγιν: «κι χιριτίματα οι άλλ’» (τουν θμούμι σαν τωραιάς, Λιόλια τουν ήλιγαν)