Παρέμβαση της ΕΘΕΑΣ για την αδικαιολόγητη εξαίρεση του πρωτογενούς τομέα στο Σχέδιο Προκήρυξης Καθεστώτος Ενισχύσεων που αφορά στις περιοχές Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης Πελοποννήσου

Η ΕΘΕΑΣ απέστειλε επιστολή προς τον αναπληρωτή υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Νίκο Παπαθανάση με θέμα την αδικαιολόγητη εξαίρεση του πρωτογενούς τομέα στο Σχέδιο Προκήρυξης Καθεστώτος Ενισχύσεων «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση».

Ολόκληρη η επιστολή:

«Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί,

Σε συνέχεια της με αριθμ. Πρωτ. 42/21 Φεβρουαρίου 2023 επιστολής μας, επανερχόμαστε με σκοπό να διευκρινίσουμε τις θέσεις της ΕΘΕΑΣ, που αποτελούν και θέσεις του ελληνικού αγροτικού και αγροδιατροφικού τομέα και ειδικότερα των Συνεταιρισμών.

1. Υφιστάμενη κατάσταση.

Λόγω της απολιγνιτοποίησης, προδημοσιεύεται σχέδιο «Προκήρυξη Καθεστώτος Ενισχύσεων «Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση» του Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022», που αφορά στις περιοχές Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης Πελοποννήσου.

Στο πλαίσιο της πρόσκλησης, μεταξύ άλλων, λαμβάνεται υπόψη το ακόλουθο θεσμικό πλαίσιο:

i. Ο Κανονισμός (ΕΚ) αριθμ. 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για την Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης [Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός (Γ.Α.Κ.)] (EE L 187), όπως ισχύει.

ii. Η υπ’ αριθμ. 92172/27-9-2022 κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθώς και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Καθορισμός ειδικών όρων, προϋποθέσεων, προδιαγραφών και περιορισμών για την υπαγωγή σε καθεστώτα ενισχύσεων του ν.4887/2022, επενδυτικών σχεδίων του τομέα της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων, όπως αυτός ορίζεται στο σημείο 10 του άρθρου 2 του Καν. (ΕΕ) υπ’ αριθμ. 651/2014 της Επιτροπής» (Β’ 5053/27-09-22).

Στον Κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 651/2014, όπως και σε κάθε άλλη αναφορά του θεσμικού πλαισίου που επικαλείται το σχέδιο της προκήρυξης, δεν εξαιρούνται οι «Συνεταιρισμοί, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (Ομ. Π.), Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.)». Αντιθέτως, είναι επιλέξιμες οι ανωτέρω οντότητες ως νομικά πρόσωπα με παραγωγική και μεταποιητική δραστηριότητα, συμβάλλοντας στο ΑΕΠ της χώρας και στην αύξηση της απασχόλησης.

Επιπρόσθετα, ο αποκλεισμός των ως άνω νομικών μορφών, δεν συμβάλλει αλλά αντιθέτως υποδαυλίζει την επίτευξη του στόχου της προκήρυξης, όπως αυτός περιγράφεται στο άρθρο 2 και αναφέρει: «Στόχος του ΠΔΑΜ είναι να δοθεί στις περιοχές αυτές η δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές, εργασιακές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απολιγνιτοποίησης και η μετάβαση τους σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία και μια ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη».

Οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις στηρίζουν παγκοσμίως και διαχρονικά την κοινωνική συνοχή, την τοπική οικονομία και τη μείωση της ανεργίας, εφαρμόζοντας βιώσιμες πολιτικές και πρακτικές για το περιβάλλον και τη διαχείριση των διαθέσιμών φυσικών πόρων.

Στην υπ’ αριθμ. 92172/27-9-2022 κοινή υπουργική απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γίνεται αναφορά στην υπό όρους ενίσχυση του τομέα της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων, όπως αυτός ορίζεται στο σημείο 10 του άρθρου 2 Γ.Α.Κ. πουθενά δεν εξαιρούνται οι Συνεταιρισμοί ή και οι λοιπές νομικές μορφές που προαναφέρονται. Αντιθέτως, οι συνεταιρισμοί αποτελούν ενώσεις αγροτών που ως στόχο έχουν την από κοινού συλλογή, τυποποίηση, μεταποίηση, συσκευασία και εμπορία των γεωργικών προϊόντων. Πρόκειται δηλαδή, για δραστηριότητες που αντιστοιχούν σε ΚΑΔ που ξεκινούν με πρώτη βαθμίδα 10000000 και δεν αφορούν σε πρωτογενή παραγωγή. Επιπλέον, η ως άνω ΚΥΑ επικαλείται τον Καν. 702/20214 ο οποίος αφορά στην πρωτογενή παραγωγή και έχει πλέον αντικατασταθεί από τον νέο ΚΑΚΓ.

Πέραν των ειδικών στόχων και χαρακτηριστικών της πρόσκλησης, η οποία εστιάζει στον δευτερογενή τομέα, δεν γίνεται να υπάρξει «Δίκαιη Μετάβαση» χωρίς τη συμβολή του πρωτογενούς τομέα, τόσο από άποψη παραγωγής και γεωργικών εκμεταλλεύσεων, όσο και λόγω της παραγωγής ΑΠΕ από τους αγρότες και της δημιουργίας Ενεργειακών Κοινοτήτων ή συμμετοχής τους σε αυτές.

2. Θέση για τεκμηρίωση της πρότασής μας.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα προηγούμενα και επειδή οι «Συνεταιρισμοί, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (Ομ. Π.), Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.), Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.)»:

i. Αποτελούν φορείς επενδύσεων, που είναι εγκατεστημένοι ή έχουν υποκατάστημα στην Ελληνική Επικράτεια και έχουν τη μορφή εμπορικής εταιρείας (άρθρο 13, περίπτωση 1 του σχεδίου της προκήρυξης).

ii. Δύνανται να υλοποιούν παραγωγικές επενδύσεις (άρθρο 5, περίπτωση 1 του σχεδίου της προκήρυξης):
σε ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένων των πολύ μικρών επιχειρήσεων που οδηγούν σε οικονομική διαφοροποίηση, εκσυγχρονισμό και μετατροπή

στην ίδρυση νέων μονάδων που οδηγούν στη δημιουργία θέσεων εργασίας
σε δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας και επενδύσεις προώθησης της μεταφοράς προηγμένων τεχνολογιών
στην ανάπτυξη τεχνολογίας
στην ψηφιακή καινοτομία και την ψηφιακή συνδεσιμότητα
στην ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας, μεταξύ άλλων μέσω της πρόληψης και της μείωσης αποβλήτων, μέσω της αποδοτικής χρήσης των πόρων, της επαναχρησιμοποίησης, της επισκευής και της ανακύκλωσης.
iii. Λειτουργούν ως φορείς στον κλάδο της μεταποίησης γεωργικού προϊόντος για παραγωγή τελικών γεωργικών προϊόντων (παράρτημα Ι της ΣΛΕΕ) και της μεταποίησης γεωργικού προϊόντος για παραγωγή τελικών μη γεωργικών προϊόντων, όπως και στην εμπορία αυτών

iv. Δεν δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα, ο οποίος, παραδόξως, εξαιρείται του καθεστώτος ενίσχυσης.

v. Είναι νομικές οντότητες, οι οποίες λειτουργούν σύμφωνα με τα εθνικά λογιστικά πρότυπα και με επιχειρηματικά κριτήρια και ο στοχευμένος, άδικος και ατεκμηρίωτος αποκλεισμός αυτών, οδηγεί σε παραβίαση των κανόνων υγιούς ανταγωνισμού και ρύθμισης της εσωτερικής αγοράς.

vi. Είναι επιχειρήσεις που μπορούν να συμβάλουν δυναμικά στην επίτευξη των στόχων της προκήρυξης.

Τα παραπάνω καθιστούν την τροποποίηση των προκηρύξεων επιβεβλημένη και συγκεκριμένα ως ΕΘΕΑΣ ζητούμε:

1) Να τροποποιηθεί το σχέδιο της προκήρυξης και συγκεκριμένα το σημείο δυο να αντικατασταθεί ως εξής: «2. Από τις ενισχύσεις του παρόντος καθεστώτος εξαιρούνται Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα, Δημόσιες και Δημοτικές Επιχειρήσεις και θυγατρικές τους, Ατομικές Επιχειρήσεις»

2) Να γίνει πρόβλεψη ώστε μέρος των κονδυλίων να στραφούν στον πρωτογενή τομέα, λαμβάνοντας υπόψη την προηγούμενη προκήρυξη Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία – Ν. 4887/2022 Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία – Ν. 4887/2022. Συγκεκριμένα, να προετοιμαστεί και να αναρτηθεί σχέδιο προκήρυξης «Δίκαιης Μετάβασης» για τον πρωτογενή τομέα.

Παρακαλούμε, όπως προβείτε στην άμεση εξέταση του θέματος και στην ενσωμάτωση όλων των παραπάνω φορέων των αγροτών και των Συνεταιρισμών στους επιλέξιμους δικαιούχους για να είναι νόμιμο και να έχει νόημα το ολοκληρωμένο σχέδιο για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση, αφού στις περιοχές που θα εφαρμοσθεί της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης Πελοποννήσου ο πρωτογενής τομέας αποτελεί καταλύτη για την δίκαιη μετάβαση.

Είμαστε στην διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση σας είναι αναγκαία».

etheas.gr