Πέτρες Φλώρινας: Από την αρχαία Γκράνιστα στο παραλίμνιο χωριό των Μακεδόνων

Πέτρες Φλώρινας: Από την αρχαία Γκράνιστα στο παραλίμνιο χωριό των Μακεδόνων

Πέτρες (παλιά Πετρίσκα ή Πέτρισκο), 5 χλμ από Αμύνταιο, ένα ιστορικό χωριό στα 650μ.στους πρόποδες του Βόρα, κάτω από το λόφο Λελέκι ,παραλίμνια στη σημερινή λίμνη Πετρών!

Το αρχαίο χωριό χτίστηκε επί εποχής του Φιλίππου Β στους ελληνιστικούς χρόνους στο λόφο Γκράνιστα, στα 720μ., όπου σήμερα υπάρχουν σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, οι δε κάτοικοι του, γηγενείς μακεδόνες, ήρθαν επί Ρωμαιοκρατίας στη σημερινή θέση!

Στο λόφο Κάλε, παραπλεύρως της αρχαίας Εγνατίας,υπάρχει ερημωμένο αρχαίο μακεδονικό φρούριο, που έγινε στη συνέχεια ρωμαικό βιγλατορικό, βυζαντινό και καταστράφηκε από τους τούρκους! Υπήρχε εκεί βυζαντινή εκκλησία! Εκεί σκοτώθηκε ο γιός του Αποστάτη Σαμουήλ Κομητόπουλου, τσάρου των Βουλγάρων!

Τις αρχαίες εποχές αριθμούσε 5.000 κατοίκους (τότε δεν υπήρχε η πόλη του Αμυνταίου) κι ήταν σημαντικό κομβικό εμπορικό κέντρο, με εργαστήρια κεραμικής, μεταλλουργίας και αγαλματοποιείας! Υπήρχε σύστημα άρδευσης από τη λίμνη μέχρι τα βυζαντινά έτη και νερόμυλοι μέχρι τα νεότερα χρόνια!

Σήμερα απόμειναν 120 περίπου κάτοικοι,από 300 το 2011 και 445 το 2001, κατά βάση βιολογικοί γεωργοκτηνοτρόφοι, αμπελουργοί και ψαράδες, ενώ ονομαστά είναι τα νεροκρέμμυδα Πετρών, που έφταναν περί τους 700 τόννους ετησίως μέχρι πρόσφατα, τώρα λιγότερα!

Στη λίμνη Πετρών, βάθους 5 μέτρων, υπάρχει εξαιρετικό οικοσύστημα ψαριών, υδρόβιων ζώων και 130 είδη πουλιών, ενώ η λίμνη αποτελεί συνέχεια των λιμνών Ζάζαρη και Χειμαδίτιδα και χύνεται στη λίμνη Βεγορίτιδα! Είναι ονομαστό χωριό αξιωματικών του Ελληνικού Στρατού, σε όλες τις βαθμίδες ιεραρχίας και τα όπλα, είχα λοχαγό το Δημήτρη Καρατζίδη!

Το Δημοτικό Σχολείο λειτουργεί ως Μουσείο-Εκθετήριο του Μακεδονικού Αγώνα των Ελλήνων,από την Παμμακεδονική Ενωση Μακεδονικού Αγώνα Ελλάδος-Αυστραλίας! Στην παλιά βυζαντινή εκκλησία Αγίου Νικολάου του χωριού υπάρχουν παλιές αγιογραφίες και 50 ιστορικά ιερά βιβλία κειμήλια!